Önümüzdeki yıl içerisinde Trump’ı zorlu bir dönem bekliyor. Bir yandan kendisi için de kritik önemde olan 2018 Kongre seçimleri yaklaşıyor. Öte yandan başkanlıktaki ikinci senesini daha istikrarlı bir hale taşımak için çaba harcayacak. Yönetimi içinde ortaya çıkan çatlakları yönetmeye çalışırken medya ile verdiği kavgada muhtemelen daha agresif bir ton izleyecek. Bu süreçte tabanının beklentilerini karşılamak için elinden geldiğince seçim vaatlerini yerine getirmeye çalışacak.

15 yıl içinde üç büyük şok ve travma yaşamış Amerikan toplumunun siyasal olarak bu travmalardan etkilenmesi ölçeğini, geleneksel parti fay hatlarında görmek en büyük yanılgıydı. Mesele Cumhuriyetçiler ile Demokratlar arasındaki bir mücadeleden Washington ile sistem karşıtlığı arasındaki bir mücadeleye çoktan evrilmişti.

Amerika’nın dünyaya yaklaşımında yaşadığı kafa karışıklığı ve strateji belirlemede yaşadığı mütereddit durumu, aslında tam da Süpermen IV’te ünlü kahramanın yaşadığı kimlik krizini hatırlatıyor.

Geçen hafta Rusya’ya ait bir yolcu uçağının Sina’da düşmesi ve sonrasında olayın sorumluluğunu IŞİD’in üstlenmesi ile tartışmalar yeni bir evreye girmiş oldu. Bu saldırı, şayet IŞİD’in yaptığı kanıtlanırsa, IŞİD benzeri yapılanların stratejik esneklik ve taktiksel adaptasyon konusunda ne kadar hızlı davranabileceğini bir kez daha gözler önüne sermiş olacak.

Batılı ülkelerin yeni görmeye başladığı kriz dört seneyi aşkın bir süredir Suriye’nin komşusu olan devletlerin uluslararası kamuoyuna her seferinde anlatmaya çalıştığı büyük trajedinin sadece bir yansıması. AB ülkelerinin, Suriye’deki sorunun sınırlı sayıda Suriyeliye sığınma hakkı vererek kuşatılamayacak büyüklükte bir sorun olduğunu anlaması gerek.

Son bir aydır dikkatler yeniden Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi ve bu bölgede Uygurlar ile Çin yönetimi arasında yaşanan krize çevrildi. Aşağı yukarı yetmiş senedir devam eden sorunlar ilk kez Türkiye ve dünya kamuoyunda ciddi bir karşılık buldu. Son bir aydır farklı platformlarda sürdürülen tartışma gitgide tırmanan bu krizi kuşatma ve kontrol altına alma ve sorunun çözümü konusunda daha ciddi akıl yürütmelerin başlaması gerektiğini ortaya koydu.

İran anlaşması sonrasında ABD’nin bölgede daha farklı bir jeopolitik denklem arayışı içine girmesi durumunda İsrail’le olan mevcut anlaşmazlık stratejik bir boyut kazanabilir. Ancak bu noktada ilişkilerin geleceği konusunda yeni bir dönem başladığını ifade edebileceğiz.

ABD tüm dünyanın gözleri üzerindeyken yeni bir sınav verecek. Bu noktadan sonra mevcut davalar ve mahkeme kararlarına duyulan tepki yeni bir yüzleşmeyi gerekli kılıyor. Şatafatlı sözler, yeminler ve sloganik ifadelerinin örttüğü eşitsizlik ve adli fiyaskolarla hesaplaşma bu yüzleşmenin ilk adımı olacak.

Bugünlerde Kosova gibi kimi müdahalelerin yarattığı olumlu sonuçlardan ve Ruanda’daki eylemsizliğin soykırıma yol açtığından sıkça bahsedilse ABD; Vietnam, Irak, Afganistan ve Libya müdahalelerin yarattığı hayaleti bir türlü yok edemiyor ve bunun yarattığı korku ve tereddüdü aşıp ciddi bir Suriye tartışmasına giremiyor.

Çin’in Doğu Türkistan’da her muhalif sesi ortadan kaldırma ve her farklılığı asimile etmeye çalışmasının altında hiç de barışçı görünmeyen bölgesel plan ve stratejiler ve bunları hayata geçirmeye kararlı kasası dolmuş, gözü kararmış bir rejim bulunuyor.

Bu dönemde, ya Amerika’nın düşüşünü Soğuk Savaş sonrası düşmanını kaybetmesine bağlayan Friedman ve Mandelbaum’u da tatmin edecek yeni öcüler ortaya çıkarılacak ya da yeni tip süper kahramanlar yaratılacak.

İyimser gözlemciler Xi’nin diyalog yanlısı olmasını öne çıkarmaya çalışıyor olsalar da özellikle siyasi reform konusunda Xi’nin partinin temel politikalarını devam ettirme konusunda tereddüt etmemesi bekleniyor.

Barack Obama için ikinci başkanlık dönemi, özellikle ‘topal ördek’ haline gelmeden önce- içeride ve dışarıda daha cesur ve idealist politikalar takip edebilmesini mümkün kılacaktır.

Hem Amerika’nın artık müdahil bir güç olarak bölgede bulunması hem de zamanlama açısından iktidarların önemli bir kavşaktan geçtiği günlerde meydana gelmesi Senkaku krizini daha önce yapılan milliyetçi balıkçı teknesi seferlerinden ayırıyor.