Deri ihtiyacında ithalata bağımlı olan deri sektöründe Kurban Bayramı’nda derilerin ziyan edilmesiyle ilgili endişe yaşanıyor. Kurban derileri her yıl ekonomiye 200 milyon liralık katkı sağlarken, yanlış bıçak darbesi, geç teslim ve tuzlama hataları nedeniyle ziyan edilen derilerin sektöre maliyeti ise 20 milyon TL’yi geçiyor.
YÜZDE 20 ZAİYAT VAR
Kurban derilerinin sektöre çok önemli katkı sağladığına vurgu yapan İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Başkanı Mustafa Şenocak “Kurban derilerinin yüzde 20’sinin ziyan edilmesi sebebiyle cari değerler üzerinden her yıl yaklaşık 20 milyon TL heba oluyor” dedi.
Sektörde ithalata bağımlılığın azaltılması, ham deri ihtiyacının daha büyük kısmının yurt içinden sağlanabilmesi için Kurban Bayramı’nın önemli olduğunu vurgulayan Şenocak, “Doğru kesim ve bilinçli saklama yöntemleri, milli servet saydığımız kurban derilerini ekonomiye kazandırabilmek için çok önemli. Türkiye’de her yıl deri sanayimiz, 6.5 milyon büyükbaş ve 60 milyon küçükbaş hayvan ham derisine ihtiyaç duyuyor. Bu yıl deri ihtiyacının yaklaşık yüzde 20’sinin Kurban Bayramı’nda karşılanmasını bekliyoruz, ancak bu oranlar bilinçli kesim ve stoklama koşulları ile doğru orantılı” diye konuştu.
SERİNDE SAKLAYIN
Şenocak “Kurban derilerinin ekonomik değerini kaybetmemesi için; derinin belediyelerin mezbahalarında, profesyonel kesiciler tarafından kesilip gölgede saklanması ve delinmemesi gerekir. Deri bıçakla yüzülmemeli, vakumla ayrılmalı. En önemlisi ise iki saat içinde derinin tuzlanması gerekir. Bakanlık veya çeşitli STK’lar, kurban derilerinin tuzlanması için camilere bedava tuz stokları yapabilir. En azından bir ön tuzlanma yapılmalıdır ki deriyi kurtaralım. Aksi halde bakteri üretir ve deforme olur, kalitesi düşer. Ayrıca deri, serin yerde saklanmalı, güneş altında bırakılmamalı’’ dedi.
TUZLAMAYA DİKKAT
Bursa Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Başkanı Rıfat Aygüler, Kurban Bayramı’nda özensiz hareket edilmesi nedeniyle hayvan derilerinde bıçak izi ve kesiklerin oluştuğunu söyledi. Aygüler, şöyle konuştu: “Kurbanlıkların yüzde 70’inin acemi kasaplar tarafından kesilmesi yüzünden deriler ikinci veya üçüncü sınıf, hatta hurda haline gelebiliyor. Derileri kesimhanede bırakan, evine götürüp ertesi gün camilere, hayır kurumlarına vermek isteyen vatandaşlarımızın, deri saklamayı bilmemesinden dolayı Türkiye’deki derilerin yüzde 30’unda hamlık oluşuyor. Bu yüzde 30’un, yüzde 20’si üçüncü sınıf deri, yüzde 10’u da ıskarta haline geliyor” dedi.
5-15 KG KULLANIN
Aygüler, dikkatli yüzülmesi ve çok kısa sürede, kesimden bir saat sonra tuzlamanın yapılması gerektiğini vurgulayarak “İyi yüzülürse ve küçükbaş deride en az 5 kilogram, büyükbaş deride 10-15 kilogram tuz kullanılırsa kurban kesen vatandaşlarımız, ülke ekonomisine 150 milyon lira katkıda bulunmuş olacak” dedi.
Pazarda arife günü indirimi
Kurban pazarlarında arife günü yoğunluğu yaşandı. Pazardaki kurbanlıkların çoğunun satıldığını belirten besiciler, fiyatların da geçen haftaya göre ucuzladığını belirttiler. İstanbul-Sultangazi’deki pazarda büyükbaş kurbanlık fiyatları 14 bin, küçükbaş kurbanlık fiyatları ise bin 200 liradan başlıyor.
BÜYÜKBAŞ 500 TL DÜŞTÜ
Kastamonu’dan geldiğini söyleyen Mücahit Öztürk, “30 büyükbaş hayvan getirdik bu sene. Hepsini de bitirdik. Arife günü olmasına rağmen pazarda çok az hayvan kaldı. Fiyatlarda geçen yıla göre arada çok bir fark yoktu” dedi. Erzurum’dan büyükbaş kurbanlık getirdiğini söyleyen Recep Kozan da, “Satışlar iyi gitti bu sene, son zamanlarda fiyatlar düştü. 500-1.000 lira arasında bir düşüş var. Çok az bir hayvan kaldı” dedi. Bir diğer besici Adem Yiğit ise “70 tane hayvan getirdik. Ciddi bir fiyat farkı yoktu. Geçen sene 13 bin liralık mal bu sene 14 bin liraydı” dedi. En büyük yoğunluk ise Türkiye’nin en büyük canlı hayvan pazarının bulunduğu Şanlıurfa’da yaşandı. Şanlıurfa Canlı Hayvan Pazarı Dernek Başkanı İzzet Çiftçi “Bu kadar yoğunluk beklemiyorduk” diye konuştu.