Enerjide tarihi adım

Başkan Erdoğan, Türkiye’yi enerji devleri ligine taşıyacak 6.3 milyar dolarlık STAR Rafineri’nin ‘En büyük yerlileştirme projesi’ olduğunu vurguladı, bölgedeki hiçbir projenin iki ülke olmadan başarısı şansının olmadığı söyledi.

20 Ekim 2018 Cumartesi 07:00
Politika Haberleri

MUAMMER BAŞKAN / ATAKAN ŞEN



Türkiye’nin en büyük doğrudan dış yatırımcısı Azerbaycan merkezli SOCAR’ın 6.3 milyar dolarlık yatırımla hayata geçirdiği STAR Rafineri, İzmir Aliağa’da görkemli bir törenle açıldı. Türkiye’de özel sektörün tek noktaya yaptığı en büyük yatırım olan rafineri, yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesiyle Türkiye’nin petrol ürün ihtiyacının yüzde 25’ini karşılayacak ve cari açığın azaltılmasında yılda 1.5 milyar dolarlık katkı sağlayacak. 

EN BÜYÜK YATIRIM

Başkan Erdoğan, rafinerinin önemini de son 30 yılın en büyük reel sektör yatırımı olduğunu ifade ederek “Türkiye’nin en büyük yerlileştirme projesi” olduğunu vurguladı. SOCAR Turkey Aegean Refinery’nin (STAR Rafineri) açılış töreninde SOCAR’ın diğer iştirakleri Petkim Konteyner Terminali, Petkim Rüzgar Enerji Santrali ve Aliağa Genel Müdürdük binası da hizmete girdi. Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Azerbeycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’İn gerçekleştirdiği açılış töreninde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Şahin Mustafayev, Azerbeycan Maliye Bakanı Samir Sharifov, SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev, SOCAR Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Vagif Aliyev, SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, STAR Rafineri Genel Müdürü Mesut İlter de hazır bulundu.  

SARSILMAZ KARDEŞLİK

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, bu dev yatırımın Türkiye ve Azerbaycan kardeşlik tarihinde önemli bir yerinin bulunduğunu bildirdi. Aliyev, iki ülke arasındaki ilişkinin en yüksek seviyede bulunduğunu ve bunun da asırlar boyu birlikte olan insanlar için doğal olduğunu aktardı. Türkiye ile birliğin “sarsılmaz” olduğuna işaret eden Aliyev, iki ülkenin ortaklığının şerefli bir tarihe dayandığını, vurgulayarak şöyle konuştu: “Türkiye, Erdoğan’ın liderliği sayesinde dünya çapında büyük bir güce ulaştı. Türkiye dünya çapında söz sahibidir. Bu bizi çok sevindiriyor. Türkiye’nin gücü bizim gücümüzdür. Bizim gücümüz birliğimizdir ve bu bizim servetimizdir.” 

BÖLGESEL GÜÇ

Başkan Erdoğan, rafinerinin son 30 yılın en büyük reel sektör yatırımı olduğunu ifade ederek “Türkiye’nin en büyük yerlileştirme projesi” olduğunu vurguladı. “Türkiye ile Azerbaycan’ın öncülüğünde hayata geçirilen her proje ülkelerimizin bölgesel güç olma vasfını tahkim etmektedir” diyen Erdoğan şunları söyledi:  

DIŞA BAĞLILIK AZALACAK

“Bir taraftan konteyner limanı, petro kimya tesisleri... Bütün bunları ele aldığınızda burada yaklaşık 10 milyar dolarlık bir yatırım söz konusu. Bu proje son 30 yıldır gerçekleştirilen en büyük reel sektör yatırımıdır. STAR Rafineri Avrupa, Ortadaoğu ve Kuzey Afrika bölgesinin en büyüğüdür. Böyle bir yatırım olunca, kendilerine bir destek de vereceğiz. Marifet iltifata tabiidir. Bizim üzerimize düşen görev de şu sadece Bakanlık’ta işlemler ve teşviklerden istifade etmiş olacak. Bu rafine Türkiye’nin en büyük yerlileştirme projesidir. Bu şekilde 1.5 milyar dolar tasarruf edilmesi planlanıyor. Petrol ürünlerinde Türkiye’nin dışa bağımlılığının azalması hedefleniyor. “

YUNANİSTAN’A KRİTİK UYARI 

Dev tesisin bin 100 kişiye istihdam sağlayacağını vurgulayan Erdoğan şöyle konuştu: “Türkiye ve Azerbaycan’ın bölgemizin güvenliği ve istikrarının olmazsa olmaz aktörleri olduğu artık herkes tarafından kabul edilmeye başlanan bir gerçektir. Bu iki ülkenin içinde yer almadığı, rıza göstermediği, destek vermediği hiçbir proje hedefine ulaşamaz. Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarına yönelik tek taraflı oldubittiler gibi başarısızlığa mahkum girişimlerden üzüntü duyuyoruz.  Bu durum bölgemizde hala istikrarsızlık ve gerilimden beslenme politikalarından vazgeçemeyenler bulunduğuna da işaret ediyor. Türkiye olarak bu tür dayatmalara karşı cevabımızı hem sahada hem de diplomatik alanda en güçlü şekilde vermeyi sürdüreceğiz. Ülkemizi ve kardeşlerimizi yok sayan hiçbir teşebbüsün başarı şansı olmadığını eninde, sonunda tüm taraflar görecektir. Dostluğa, dayanışmaya, birlikte kazanmaya yönelik her teklife açık olduğumuzu buradan bir kez daha tekrarlamak istiyorum.” Dağlık Karabağ işgalinin kabul edilemez olduğunu kaydeden Erdoğan çözüm çabalarına sessiz kalan uluslararası toplumun varlıklarını çürüterek bedel ödediğini söyledi. Erdoğan “İşgale ‘Dur’ denilmesini bekliyoruz” dedi.  

250 BİN TON ÇELİK 400 BİN M3 BETON

İzmir’in Aliağa ilçesindeki PETKİM kampüsü yanında 2011 yılında inşaatına başlanan rafineri, 2 bin 860 dönüme yayılan 3 iskelesi ve 20 üretim tesisiyle bir organize sanayi bölgesiyle aynı büyüklüğe sahip. Yapımında 17 milyon metreküplük hafriyat çalışmasının yapıldığı  rafineride 250 bin ton ile yaklaşık 20 Eyfel Kulesi yapacak kadar çelik, 400 bin metreküp ile küçük bir kasaba kuracak kadar beton ve Türkiye’yi 4 kez dolaşacak uzunlukta kablo kullanıldı.

DEV TESİSİ İNCELEDİLER

Başkan Erdoğan, Hava Eğitim Komutanlığı’ndaki camide cuma namazını kıldıktan sonra  helikopterle geldiği Aliağa’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile birlikte açılış öncesi dev tesisi gezdi. Erdoğan ve Aliyev, rafineri içindeki seyir terasında incelemede bulundu. STAR Rafineri’nin Genel Müdürü Mesut İlter, çalışmalar hakkında bilgi verdi. 

19.5 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM

SOCAR Başkanı Rövnag Abdllayev, “Türkiye’de 14.2 milyar dolara ulaşan yatırımlarımız, tüm projeler tamamlandığında 19.5 milyar dolara ulaşacak” dedi. Enerji Bakanı Fatih Dönmez “Bölgedeki gücümüzü kardeşlikle büyüteceğiz. Türkiye - Azerbaycan ilişkisi tarih boyunca dünyaya örnek olmuştur” diye konuştu. Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak da bu tesisin sağlayacağı istihdamın yanı sıra “dışa bağlılığı” da azaltacağını vurguladı. TBMM Başkanı Binali Yıldırım dev tesisin Türkiye ile Azerbaycan’ı “can ile canan haline getirdiğini”  söyledi. 

CARİ AÇIĞA 1.5 MİLYAR'LIK KATKI

Bünyesinde 20 fabrikayı barındıran STAR Rafineri,  6,3 milyar dolara (35.4 milyar TL) mal oldu. Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesindeki en büyük tesislerinden olan rafineri, Türkiye petrokimya sektöründe cari açığın azaltılmasına yıllık 1.5 milyar dolarlık katkı sağlayacak. Petkim’in ilk Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi’ne sahip olan rafinerinin depolama kapasitesi ise 1.6 milyon metreküp. İnşaatın en yoğun döneminde 14 ülkeden 3 binin üzerinde mühendis olmak zere toplam 19 bin 500 kişinin çalıştığı rafineri, ekonominin yanı sıra istihdama sağladığı katkı ile de öne çıkıyor.

Jet yakıtı ihtiyacınıntamamı karşılanacak

STAR Rafineri, petrokimya ham maddesinin yanında ülke için stratejik öneme sahip dizel, jet yakıtı ve LPG gibi ürünlerle de ekonomiye önemli ölçüde katkı verecek. STAR Rafineri, 5 milyon tonluk dizel üretim kabiliyetiyle ithalat oranını yüzde 40’ların altına düşürecek. Jet yakıtında da İstanbul Yeni Havalimanı ve turizm sektöründeki büyümeyle birlikte tüketimin hızla artacağı öngörülüyor. STAR Rafineri, 1,6 milyon tonluk üretimiyle Türkiye’nin tüm jet yakıtı ihtiyacını karşılayabilecek. Tükiye’nin yıllık 3,7 milyon ton LPG tüketimi var. Yüzde 80’i ithal ediliyor. STAR devreye girdiğinde ithalat oranı yüzde 70’e düşecek.Yine bir yan ürün olan petrol kokta da yıllık 700 bin tonluk kapasite çimento sektörünün ihtiyacı için yapılan ithalatı azaltacak.