24 Nisan 2024 Çarşamba / 16 Sevval 1445

Futbolun akışını değiştirecek uygulama VAR

Futbol, hatalar oyunu... Kimi zaman haksız yere verilen penaltılar ya da verilmeyen goller yüzünden saç baş yolduruyor. Bunun önüne geçmek için teknolojinin de nimetlerinden faydalanarak oluşturulan VAR sistemi artık ülkemizde de kullanılacak.

MERVE YILMAZ ORUÇ4 Ağustos 2018 Cumartesi 07:00 - Güncelleme:
Futbolun akışını değiştirecek uygulama VAR

2018 Dünya Kupası’nda ilk kez kullanılan “Video Asistant Refree” (VAR) yani Video Yardımcı Hakem Uygulaması, 10 Ağustos’ta başlayacak olan Spor Toto Süper Lig ile Türk futbolunun da kaderini belirleyecek. Sistem, uzun yıllardır futbol kamuoyunda teknolojinin futbol müsabakaları esnasındaki hakem hatalarının önüne geçip geçmeyeceği üzerine yapılan tartışmalar sonucunda ortaya çıktı. VAR; ofsayt, penaltı, kırmızı kart gibi oyunun kaderini değiştirebilecek olaylarda devreye girecek. Artık maç sonlarında kulüp yöneticilerinden, futbolculardan ya da taraftarlardan “hakkımız yendi” sözünü pek duymayacağız diye ümit ediyoruz. 

VAR sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesi için sezon öncesinde hem hakemler hem de futbol kulüplerine eğitimler verildi. VAR sisteminin futbolun doğal akışını zedeleyeceği ve hakemin otoritesini düşüreceğini düşünenler de var, hataları bitirip daha şeffaf bir futbolun gerçekleşeceğini düşünenlerde. Biz de bu konuyu spor dünyasının önemli isimlerine sorduk.  

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK

VAR sisteminde, kontrol odasındaki iki hakem TV ekranından oyunu takip edecek. Müsabaka esnasında orta hakemin karar vermekte zorlandığı bir pozisyonda ya da stat içerisindeki asistan hakemlerin uyarısıyla orta hakem maçı durduracak. Orta hakem saha kenarında kurulan ekrandan pozisyonu tekrar izleyecek eğer verdiği karar ile izlediği tekrar arasında bir fark varsa kararının değiştirdiğini söyleyecek. Eğer VAR sistemi verdiği karar ile uyumlu ise müsabakayı devam ettirecek. Burada VAR hakemlerinin kararları sadece tavsiye niteliğinde olacak ve nihai kararı ana hakem verecek. 

MİNİMUM MÜDAHALE MAKSİMUM FAYDA PRENSİBİ İLE YOLA ÇIKILDI

FIFA KOKARTLI ESKİ HAKEM MUHİTTİN BOŞAT

Futbol son dönemlerde bir oyun olmaktan çıkıp  büyük bir endüstri halini aldı. Bu nedenle futbolun doğal bir parçası olsa da hakem hataları sonucunda futbol kulüplerinin şampiyon olması, küme düşmesi gibi durumlar kulüpler açısından ekonomik olarak haksızlıklara neden oldu. VAR sisteminin kesinlikle faydalı olacağını düşünüyorum. Merkez Hakem Kurulu bu uygulama için iki senedir çok ciddi bir hazırlık yaptı. Minimum müdahale maksimum fayda prensibi ile yola çıkılan VAR sistemi ile ilgili bazı gri pozisyonlarda tartışmalar yaşanacak olsa da hakem hatalarının en aza ineceğine inanıyorum. Uygulamanın  esasları FIFA tarafından belirlenmiş olup tüm ülkelerde aynı şekilde protokol altına alındı. Gönül ister ki bu uygulama tüm liglerde uygulansın. Ancak  bu işin ekonomik yanı oldukça pahalı. 

UYGULAMANIN TÜRK FUTBOLUNA KATKISI OLMAYACAK

ESKİ FIFA YARDIMCI FUTBOL HAKEMİ BİNALİ KARTAL

Dünyada VAR sistemine, kaliteli hakem yetiştirilememesi ve hakemlerin yetersiz kalmasından dolayı ihtiyaç duyuldu. Bu uygulamanın Türk futboluna bir katkısı olacağını düşünmüyorum. Bu sistem sadece Süper Lig’de uygulanacak. Bu uygulama çok büyük bir yatırım gerektiriyor ve bence bu işten ‘rant’ beklentisi olanlar var. Oysaki bu yatırımlar alt liglerdeki oyuncular ya da hakemler için kullanılsa çok daha yararlı olur. Ofsayt var mı yok mu?, kırmızı kart mı değil mi? gibi basit konular için bu kadar yatırıma gerek yok. Kaliteli, iyi hakem yetiştirseniz o hatalar bertaraf edilir. Teknoloji ise bu hakemleri bozar. VAR hakemlerine bu kadar çok güveniliyorsa o zaman maçları TV başında değil sahada yönetsinler. Süper Lig’de ‘kaos’ olacak. Riva’da kurulan tesiste görev yapacak olan video hakemler maçlara buradan müdahale edecek. Bu da oyunun fazla durmasına neden olacak. Hakem bir karar verdiğinde bunu değiştirirse tekrar maça adapte olması çok zor olur. 

HAKEM TARTIŞMALARI GÜNDEMDEN DÜŞECEK 

Star Gazetesi Spor Müdürü Aydın Bayram

VAR sistemi şüphesiz Türk futboluna yarar getirecektir. Topun çizgiyi geçip geçmediği, pozisyonun ofsayt ya da penaltı olup olmadığının tespitinde Dünya Kupası’nda alınan kararların ne denli yararlı olduğunu gördük. Yıllar önce yine bir Dünya Kupası’nda Arjantin ile İngiltere arasındaki maçta Maradona’nın elle attığı gol ve sonrasında bir takımın belki de haksız yere elenmesi bugün bile tartışılıyor. VAR sistemi o zaman olsaydı, böyle bir hatanın önüne geçilirdi. Uygulamanın futbolu yavaşlatacağı noktasında bazı endişeler var. Bende bu duruma katılıyorum. Ama hakemin görmediği pozisyonlarda teknolojinin devreye girmesi futbolcuların alın terinin, belki de bir kulübün bir sezonluk emeğinin heba edilmesini önleyecek. Ancak hakem, her futbolcu itirazında VAR’a başvurursa oyunun temposu düşer ve bu durum risk almak istemeyen hakemi de tembelliğe iter. Bardağın dolu tarafından bakmak gerekirse VAR sistemi hakem tartışmalarını gündemden çıkartacaktır.

BU YÖNTEM  ZAMANLA OYUNCULARI TERBİYE EDECEK 

Güneş Gazetesi Spor Müdürü Taşkın Çamkıran

VAR uygulaması dünya kupasında başarılı oldu. Çok tartışılan pozisyonlar özellikle penaltılar da görüldü. Bu sistemde önemli olan hangi pozisyonu VAR ekibi değerlendirecek. Bazı pozisyonlar TV’den görüldüğü halde VAR hakemleri bunu değerlendirmeye almıyor. Türkiye’de yaşanabilecek en büyük problemlerden biri bu. VAR ekiplerinin nitelikli, yetkili ve ehliyetli olması lazım. Ancak burada da TV’lerin net göremediği yerler olabilir. Bu sisteme bir de futbolcular açısından bakmak gerekiyor. Futbolcuların itirazı sorun yaratabilir. Ancak aldığımız duyumlara göre Türkiye’de futbolcuların ‘VAR’a bakın’ itirazı kabul edilmeyecek. Maç sonrası tartışmalardan zevk alınıyordu. Artık itirazlar “Hadi hakem görmedi, VAR hakemi de mi görmedi” ye dönecek. Eğer sistem hakkıyla uygulanırsa yararlı olabilir. Geçmişte Türkiye’de bariz hatalar yapıldı. Bu hatalar sistem ile yüzde 80 düzelecek olsa da yüzde 20 oranında yine olabilir. VAR uygulaması ilk başlarda olmasa da zamanla oyuncuları terbiye edecektir. 

SİSTEM SUİSTİMAL EDİLMEZSE İŞE YARAR

ANADOLU AJANSI SPOR HABERLERİ YAYIN YÖNETMENİ ERSİN ŞİYHAN

VAR sistemi bir yıldır ülkemizde denenmektedir. Sistemin hataları önlemede büyük katkısı olacaktır. Ancak futbol ‘insan oyunudur’ ve insanın olduğu her ortamda mutlaka hata olur. Futbolu güzelleştiren de bu hatalar olmuştur. VAR sistemi Türkiye’nin TV ekranlarında mahkum bırakıldığı hakem endeksli spor tartışma programlarını da minimize edecektir. Fakat sistem üzerinde bazı soru işaretleri tam olarak giderilebilmiş değil. Hakemlerin hangi pozisyonlarda VAR sistemine müracaat edecekleri belirsiz. Bu da maçlarda büyük tartışmalara yol açabilir. Futbol paydaşlarının sistemin düzgün çalışması için gayret göstermeleri gerekiyor. Sistem eğer işgüzar futbolcu ya da hakemler tarafından suiistimal edilirse futbolun doğal akışı bozulur ve zevki ortadan kalkar.