Kiptaş’ın gözüyle geçmişten günümüze

İbadet mekanları olmasının yanı sıra kültürel özellikleri de yansıtan camilerin her bir noktasındaki işçilik o günün toplumundan izler ve değerler taşır. Cami mimarisinde günümüzün estetikten yoksun anlayışına karşı geçmişin zenginliğinin hatırlatılması için İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki KİPTAŞ; Kültür Tarihi Araştırmaları Merkezi bünyesinde, kültür tarihçisi Süleyman Faruk Göncüoğlu’na “Gelenekten Geleceğe Camiler” kitabını hazırlattı. Titiz bir çalışma ürünü olan eser çok bilinen abidevi camilerin yanı sıra yeni yapılmış ibadethane örneklerine de yer veriyor. 

MİMARİSİ ANLAM TAŞIMALI

Kitapta; Kabe’den başlayarak, İslamiyetin doğuşu ile ilk ibadethane oluşumları, Türklerin İslamiyete girişlerinden sonraki camiler, Selçuklu ve Osmanlı dönemi camileri günümüz mimarisine ışık olabilecek şekilde ele alınıyor. Kitabın yayınlanma amacını Güncüoğlu, “İslam medeniyetinin cami geleneği ve özelliklerini kısa bir demet halinde sunmaya çalıştık” sözleriyle özetliyor. Güncüoğlu, bugünün cami mimarisine karşı eleştirisini ise şöyle ifade ediyor: “Caminin, insanın bu dünyadaki varlığı ile ebedi varlığı arasında bir köprü olduğunu, dolayısıyla cami yapısının mimari ögelerinin, anlam ileten birer mecaz olarak okunması gerektiğini bilmemize rağmen, bugünkü modernite içinde, İslam tarihinde mimari ve görsel açıdan bu kadar çirkini görülmemiş camiler yaşadığımız topraklarda inşa edilmektedir. İslam’ın bir medeniyet olduğu olgusunun göz ardı edilip geriye itilerek tek cami tipinin ön plana çıkarıldığı örneklerle karşılaşmaktayız.”