25 Nisan 2024 Perşembe / 17 Sevval 1445

Renkler ruhun aynasıdır yalan nedir bilmez onlar

Yıllardır ‘Gözler Kalbin Aynasıdır/ Yalan nedir bilmez onlar’ şarkısını dinleyip buna inandık. Ancak ruhun gerçek aynası gözler değil kullandığımız renklermiş! Konunun uzmanı Amina Yarar’a göre renklerin insan psikolojisine ciddi etkisi var.

BÜŞRA UĞRAŞ21 Nisan 2018 Cumartesi 07:00 - Güncelleme:
Renkler ruhun aynasıdır yalan nedir bilmez onlar

Ortalık biraz renklense ‘içim açıldı’ deriz. Peki neden bunu hiç düşündünüz mü? İlk kez Johann Wolfgang von Goethe’nin gündeme getirdiği renkler ve insan psikolojisi arasındaki ilişki bugün dünyanın pek çok akademisinde ders ve araştırma ana konusu olarak ele alınıyor. Renklerin üzerimizde ne gibi etkileri var, giydiğimiz renkler nasıl mesajlar verir, renkleri neye göre tercih etmeliyiz? Sorularımızı imaj danışmanı ve renk uzmanı Amina Yarar’a yönelttik. O arada Türkiye’de tamamen yanlış anlaşılan imaj ve stil konusuna da biraz değindik. 

- Renk uzmanlığı ülkemizde çok bilinmiyor. Oradan başlasak... 

Evet. Ben de kendimi renk uzmanı olarak tanıtabilirim ancak bu çalıştığım branşlardan bir tanesi. Aslında imaj danışmanıyım. Bu çok geniş kapsamlı bir kişisel gelişim programı. Ama Türkiye’de çok yanlış tanımlanan bir alan. Stil danışmanı ve imaj danışmanı aynı kefeye konuluyor. Kişinin pozisyonu ve toplumdaki yerine göre danışmanlık seviyesi ve biçimi değişiyor. Türkiye’de bu mesleğin gelecekte çok daha önemli hale geleceğine inanıyorum.

- Bu tarz şeyler fazla lüks görünüyor. O yüzden mi?

Renkler de insanların çok önem verdiği bir konu değil. Halbuki renkleri incelediğinizde, konunun derinine indiğinizde aslında insanların psikolojileri üzerinde ne kadar etkili olduklarını görürsünüz. Bu sadece modanın renkleri, sezonu parçaları diye özetlenebilecek bir şey değil. Renkler önemli psikolojik etkileri, anlamları, mesajları olan bir çalışma. Geçmişe baktığınızda, tarihte, renklerin ne kadar önemli olduğunu görürsünüz. Savaşta, ülkelerin simgelerini oluştururken hep renkler üzerine çalışma yapılmıştır. Bayrakların, askeri üniformaların, flamaların renkleri tesadüf değildir. Yurtdışında renklerin etkisinden aktif çalışma yaşamında da faydalanılıyor.

- Renk uzmanları hangi konular üzerinde çalışır?

Renk çok kapsamlı bir çalışmadır. Eğer bunu üç gruba bölecek olursak; psikolojik yansımaları, anlamları ve kişinin cilt tonuna uygun renk skalası. Öncelikle psikolojiden başlayalım. Renklerin çok güçlü enerjileri vardır ve bu enerji insanlara yansır. İki türlüdür; birincisi kişinin gördüğü renklerin kendisine verdiği enerji. Psikolojik durumunuzun yansıması olarak tercih ettiğiniz renkler vardır. Örneğin mutlak anlamda siyah tercih eden insanların mutlaka kendileri ile ilgili bir problemleri, karamsar bir ruh hali vardır. Bunu bir tarz olarak benimsemiş, ikonikleşmiş Cem Yılmaz, Neslihan Yargıcı ya da Karl Lagerfeld gibi istisnai kişiler dışında. Renklerin size verdiği enerjiler konusunda ise renk uzmanları değil bilim insanları çalışmalar yaptı. Biz o çalışmaların sonuçlarından faydalanıyoruz. 

- Kişisel renk analizi diye bir şey var. Bunu öğrenip kendimize uygulamamız mümkün mü?

Renk analizi dediğimiz şey bir parmak izi kadar kişiseldir. Saç, kaş, saç dipleri, cilt üzerindeki noktalar, dudak rengi ve hatta damarlar cilt rengini belirleyen önemli unsurlardır. Eğer bu konuda eğitiminiz yoksa bu analizi kendinize yapmanız mümkün değil. Bazı insanların gözü çok keskindir. Görsel duyuları gelişmiştir ve doğru kararlar verebilir. Bir de insanlar kendileri ile ilgili çok objektif olamıyorlar. Örneğin kırmızı rengi çok seviyorsanız onun size çok yakıştığını düşünüyor olabilirsiniz. Halbuki size hiç uygun bir renk olmayabilir. Sevdiğimiz için mi güzel görünüyor yoksa gerçekten cilt tonunuza uyuyor mu buna karar vermek gerekiyor. Bu bahsettiğimiz fiziksel unsurlardı. Bir diğer önemli faktör de kişinin karakter analizi ve sosyal konumu. Çalışan, işsiz, ev hanımı, yönetici, siyasetçi... Kişinin pozisyonu ve hayatta ne kadar aktif olduğu da kullanacağı renk skalasında önemli bir belirleyici. Bir de kişinin hayattan beklentisi nedir? İnsanlara nasıl görünmek istiyor. Bu gibi unsurları bir araya getirerek bir renk skalası oluşturuyoruz. Ve tabii ki kişinin sevdiği renkler. Birini sırf renk skalasında çıkmadı diye sevdiği bir renkten mahrum etmek doğru olmaz. Doğru olanı bilin, sevdiğiniz renklerden de uzak kalmayın. Tonların üzerinde oynayarak kendinize uygun olanı bulun yeter. 

Dolar yeşildir ve bu renk ile özdeşleştirilmiştir. ABD’nin kasıtlı olarak yaptığı bir şey bu. Dolar bilinçaltında insanlara güven verir. 

RENKLER DÜNYANIN ALGISINI DEĞİŞTİRİR

- Peki bu araştırmalara göre hangi renkler hangi duyguları harekete geçirir?

Hepsinin farklı anlamları vardır. Renkler kendi başına sessizce konuşurlar. Her renk kendi içinde olumlu ve olumsuz anlamlar barındırır. Bunlar da yine kişinin algısıyla alakalıdır. Örneğin siyah otoriter bir renktir. Ancak siz otoriteyi nasıl tanımlıyorsunuz bu da önemli. Olumlu ise ve odak noktası olmak istiyorsanız siyah giymeniz gerekir. Ya da  bir banka neden amblemini yeşil olarak belirler? Dolar yeşildir ve bu renk ile özdeşleştirilmiştir. Çünkü güven verir. Tüm dünyada dolar yerine ‘yeşil’ kelimesi kullanılır. Herkes de dolardan söz edildiğini bilir. 20 TL’de yeşildir ama aklınıza o gelmez. ABD’nin kasıtlı olarak yaptığı bir şey bu. Dolar bilinçaltında insanlara güven verir. Mc Donald’s’ın kırmızı kullanması tesadüf değildir. Reklamlarda kullanılan spotların renkleri restoranlarda iç dekorasyon renklerinin bir amacı var. Gri her zaman tarafsızlıktır. İki tarafı uzlaştırmak niyetindeyseniz bu rengi seçmelisiniz. Pembe uzlaşmacı bir renktir. Özellikle iş adamlarına önemli bir anlaşmaya imza atmak üzerelerken toz pembe kravat kullanmalarını öneriyoruz. Önemli kararlar alma aşamasındaysanız soft, pastel tonları tercih etmelisiniz. Çok iddialı olduğunuz bir konu varsa, o konunun ardında durmak istiyorsanız kırmızıyı seçmelisiniz. Ancak her şeyin olduğu gibi kırmızının da olumlu ve olumsuz yönleri vardır. Bir yandan aşk rengidir ama öte yandan agresiftir. Nasıl kullanacağınıza dikkat etmelisiniz. Turuncu ise gençlik ve enerji rengidir. İş hayatında çok tercih edilmez. Ancak şirketinizde bir pazarlama ekibi varsa ve takım ruhu oluşturmak istiyorsanız bu rengi kullanmalısınız. Mavi ise huzurdur ama tonlara göre anlamları değişir. Örneğin saks mavisi iddialı ve agresif olabilir ama bebe mavisi çok saf ve rutindir. 

MOR: MASUM MU SUÇLU MU?

- Renkler psikolojik tedavilerde de kullanılıyor.

Türkiye’de alternatif tıbba pek güvenilmiyor. Bu nedenle çok kullanılan bir yöntem değil ama yurt dışında çok yaygın olarak uygulanıyor ve bu konuda yapılmış ciddi çalışmalar var. Örneğin bazı renklerin özellikle iç organlara iyi geldiği tespit edilmiş. Yani sadece psikolojik değil fizyolojik etkileri de mevcut. Ya da bunalıma sokan bir takım renkler mevcut. Mesela mor, genelde pozitif bir renk olarak algılanır. İhtişamın rengidir. Fakat son zamanlarda yapılan çalışmalarda morun kişiyi bunalıma sürükleyen hatta intiharı tetikleyen bir etkisi olduğu gözlemlendi. Bunun gibi farklı sonuçlar var. Listeyi uzatmak mümkün. 

ÇOCUKLARA MÜDAHALE ETMEYİN

- Çocukları ne derece etkiler renkler? Onları bu konuda yönlendirmeli miyiz?

Çocuklara giymek istedikleri kıyafetler ve renkler konusunda kesinlikle müdahale edilmemeli. Onların ruhu rengarenktir ve istedikleri renkleri üzerlerinde taşımaları gerekiyor. Giydikleri renkler onların enerjilerini etkilemez, hırçınlaştırmaz ya da sakinleştirmez. Çocukların odalarını dekore ederken renklerin mesajlarına dikkat edilebilir. Ayrıca ebeveynler çocuklara vermek istedikleri mesajları yine kendi üzerlerine giydikleri doğru renklerle iletebilirler. Ancak çocuğun kendisine herhangi bir rengi dayatmak yanlış olur.