18 Nisan 2024 Perşembe / 10 Sevval 1445

Büyümede dünya şampiyonu olduk

Türk ekonomisi, 3. çeyrekte yüzde 11.1’lik büyümeyle dünya liderliğini elde ederken, algı operasyonlarına en güzel cevabı verdi. Çin ve Hindistan’ı geride bırakan Türkiye, yıl sonunda da % 7 büyüme bekliyor.

12 Aralık 2017 Salı 07:00 - Güncelleme:
Büyümede dünya şampiyonu olduk

Türkiye’yi dize getirmek için yapılan tüm saldırılar başarısız oldu. Hükümetin aldığı vergi indirimleri ve KGF kredisi desteğinin de etkisiyle Türkiye 3. çeyrekte yüzde 11.1 büyüyerek dünya rekoru kırdı. Açıklanan bu rakam, yüzde 10’a kadar çıkan büyüme beklentilerinin de üzerine çıktı. Çift haneli büyümede hükümetin arka arkaya aldığı önemli kararlarla reeel sektöre sağladığı teşvikler, vergi indirimleri, istihdam konusunda başlatılan seferberlik çalışmaları ve Kredi Garanti Fonu destekleri etkili oldu.

AB’NİN 2.5 KATI

Türkiye yakaladığı yüzde 11.1’lik büyümeyle yüzde 8.8 büyüyen Romanya’ya 2.3 puan fark atarken, dünya devi çin ve Hindistan’ı ise neredeyse ikiye katladı. Türkiye ortalama yüzde 2.5 büyüyen 28 AB ülkesinin 2.5 katı büyürken, dünya devlerini bünyesinde barındıran OECD ortalamasını da 6.5’e katladı. Bu dönemde ABD yüzde 3, Almanya yüzde 2.8, Japonya ise yüzde 1.7 büyüdü.

3’üncü çeyrekte gelen çift haneli büyüme, yıl sonu büyümesinin de yüzde 7’ler bandına ulaşacağını ortaya koydu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), açıkladığı verilere göre yüzde 11.1’lik büyüme hızıyla 2011’in üçüncü çeyreğinden sonraki en yüksek büyüme rakamına ulaştı. 

TÜKETİM % 11.7 ARTTI 

TÜİK’e göre üçüncü çeyrekte üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla cari fiyatlarla yüzde 24.2 yükselerek, 827 milyar 230 milyon lira oldu. 3. çeyrekte sanayi sektörü yüzde 14.8, inşaat sektörü yüzde 18.7 büyüdü. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 20.7 artış gösterdi. Hanehalkının tüketim harcamaları ise yüzde 11.7 arttı. İktisadi faaliyet kollarına göre cari fiyatlarla en yüksek büyüme hızı ise yüzde 35.4 ile imalat sanayi sektöründe görüldü. Ekonomistlerin, yılın üçüncü çeyreğine ilişkin büyüme beklentilerinin ortalaması yüzde 9.2 olmuştu. Ancak Başbakan Binali Yıldırım yaptığı açıklamada “Bu yılın 3. çeyrek büyümesi çift haneli olursa şaşırmayın” demişti. Orta Vadeli Program’da (OVP) büyümenin 2017 için yüzde 5.5 olarak gerçekleşmesi öngörülüyor. Bu arada TÜİK 1. çeyrekteki yüzde 5.2 büyüme rakamanı yüzde 5.3, ikinci çeyrekteki yüzde 5.1’lik büyüme rakamını ise yüzde 5.4 olarak revize etti. 

Yabancılara revizyon göründü

Üçüncü çeyrek büyümisinin yüzde 11.1 olarak açıklanmasıyla gözler kredi derecelendirme kuruluşlarının da aralarında bulunduğu kurumlara çevrildi. İlk iki çeyrekte gelen yüzde 5’in üzerindeki büyümenin ardından yabancılar büyüme beklentileri yukarı çekmişti. Dünya Bankası, Türkiye’ye ilişkin 2017 büyüme tahminini 0.4 puan artırarak yüzde 4’e yükseltirken, IMF de yüzde 2.5’ten yüzde 5.1’e çakırmıştı. Bazı kurumlar ise 3 kez revizyona gitmişti. 

Merkez’in eli rahatladı

- İntegral Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu: Sıkı para politikası duruşuna rağmen büyümenin yüksek gelmesi Merkez Bankası’nın elini rahatlatacak. Merkez sıkı para politikasına daha rahat devam edecek.

- Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan: Bu rakam bütün beklenenlerden de yukarıda oldu. 2017’nin tamamı için büyümenin yüzde 6 bandı üzerinde gerçekleşmesini bekliyoruz. Birçok kurumun da yukarı yönlü revizyon yapacaklarını düşünüyoruz.

- Özyeğin Üniversitesi İşletme Fakültesi Ekonomi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ümit Özlale: Üçüncü çeyrek tam bir başarı hikayesi. Benim en fazla dikkatimi çeken alt kalem ise makine ve teçhizat yatırımlarında görülen yüzde 15’in üstündeki artış. İş dünyasının yatırımı artıyor.

Erdoğan: Fesat odaklarına en güzel cevabı verdik

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, büyüme rakamlarıyla iç ve dış fesat odaklarına en güzel cevabın verildiğini söyledi. ATO Congresium’da AK Parti İnsan Hakları Başkanlığınca düzenlenen ‘Dünya İnsan Hakları Günü’ etkinliğine katılan Erdoğan 2017 yılı üçüncü çeyrek büyüme oranının yüzde 11.1 olarak açıklandığına dikkati çekerek “Bu oranla Türkiye, üçüncü çeyrekte dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi olmuştur. Bu yıl birinci çeyrekte revize edilmiş haliyle yüzde 5.3 ve ikinci çeyrekte yüzde 5.4 büyüyen Türkiye, böylece üçüncü çeyrekte neredeyse ikinci yarının tamamına denk bir büyüme oranına ulaştı. İnşallah yılın tamamında da en az yüzde 7 civarında bir büyüme oranı elde etmeyi hedefliyoruz” dedi.

Erdoğan “Büyümede yatırımcıların ciddi katkısı olması, elde edilen başarının kalıcılığına işaret ediyor. Bu rakamlarla, ülkemizi zayıf göstermek için var güçleriyle çalışan iç ve dış fesat odaklarına en güzel cevabı verdiğimize inanıyorum. Türkiye kendisine güvenen, inanan, yatırım yapan hiç kimseyi sukutuhayale uğratmamıştır, uğratmayacaktır. Bizimle beraber olanlar kazanacak, bizim karşımızda yer alanlar ise kaybedecektir” diye konuştu.

Bakanların yıl sonu beklentisi yüzde 7

- Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek: 3. çeyrek büyüme rakamlarına göre Türkiye ekonomisi, verileri açıklanan OECD, Avrupa Birliği ve G20 ülkeleri arasında en güçlü büyüme performansı gösteren ülke oldu. Şu anda muhtemelen rakamlar yıl sonu için yüzde 6.5 üstü bir büyümeye işaret ediyor.

- Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci: Bu oran kimsenin beklediği bir şey değildi. IMF, Dünya Bankası ve diğer kuruluşlar ikinci, üçüncü defa revize etmelerine rağmen büyümemizle ilgili tam anlamıyla isabetli bir tahminde de bulunamadılar. Ekim ayında ‘Türkiye’nin üçüncü çeyrekte yüzde 9.6 ve daha yukarı bir oranda, belki de iki haneli büyüyebilir’ dediğimde sağda-solda birilerinin bıyık altından güldüklerini biliyorum. Bu yıl sonunda yüzde 7 büyüme de Türkiye için sürpriz olmayacak.

- Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan: Yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 11.1 büyüyerek son 6 yılın en yüksek büyüme rakamına ulaştık. Bu, Türkiye ekonomisinin ne kadar sağlam temeller üzerine oturtulduğunu gösteriyor. İlk üç çeyreğin ortalama büyümesi yaklaşık yüzde 7,4. Bu oldukça sevindirici. Bu, Türkiye ekonomisinin ne kadar sağlam temeller üzerine oturtulduğunu gösteriyor. Türkiye’nin yılı yüzde 6-7 seviyesinde büyümeyle kapatmasını bekliyorum.

- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba: Son 14 yılın 12’sinde büyüme gösteren tarım sektörü sürdürülebilir büyüme ve gelişme sürecine devam ediyor. Bu büyüme trendinde, özelikle tarımsal altyapının güçlendirilmesine yönelik yatırımlar, üretim kapasitesi ve teknoloji kullanımındaki gelişmelerin etkili olduğunu görüyoruz.

- Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci: Beklentilerin üzerinde gelen büyüme oranımızın, ilerleyen dönemde de yüksek oranlarda gerçekleşmesini hedefliyoruz. Yıllık büyümemizin yüzde 7’leri geçeceğini öngörüyoruz. 2017 yıl sonu itibarıyla yüzde 5,5 olan OVP beklentimizin de üzerinde bir büyüme yakalayacağız.

- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü: Bu dönemde imalat sanayindeki büyüme yüzde 15.8 olarak gerçekleşmiştir. İmalat sanayindeki hızlı büyüme birçok sektörü de tetiklemiş ve o sektörlerde büyümenin önünü açmıştır.

- Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Başdanışmanı Bülent Gedikli: 15 Temmuz felaketinden, not indirimlerinden, terörle mücadelemizden ve küresel ekonomideki durgunluğa rağmen gelen rekor büyümeyi lütfen küçümsemeyelim.

İŞ DÜNYASI: GÖĞSÜMÜZ KABARDI

- TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu: Türk müteşebbisinin, karşısına çıkarılan her olumsuzluğa, dışarıdan gelen ekonomik ve siyasal engellere rağmen neler yapabileceğini, Türkiye’nin ne kadar dinamik ve üretken olduğunu dünyaya bir kez daha ispatladık.

- MÜSİAD Başkanı Abdurrahman Kaan: Türkiye ekonomisinin önümüzdeki dönemde de güçlü büyüme performansını sürdüreceğini ve yıl sonunda yüzde 7’nin üzerinde büyüme oranı sağlanacağını tahmin ediyoruz. 2018 yılı böyle bir motivasyonla girdiğimiz bir yıl olacak.

- DEİK Başkanı Nail Olpak: Türkiye ekonomisi azim ve kararlılıkla yolunda devam ediyor. Üstelik yatırımlardan destek alarak bunu başarıyor.

- Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi: Büyüme tahminlerin üzerinde geldi. 2017 sadece ihracatta değil ekonominin tamamı için adeta bir atılım yılı oldu.

- İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan: Bu veriler, biz sanayicilerin ekonomimize olan güçlü inancımızın ve umutlarımızın boşuna olmadığını ortaya koyuyor. Nitekim sanayi sektörümüzle gurur duyuyoruz.

- ASKON Başkanı Hasan Ali Cesur: Hamdolsun bu rakamlar göğsümüzü kabarttı. Türkiye ekonomik alanda destan yazıyor. Ekonomik güven ortamı geri gelmiştir. OECD, G20 ve AB ülkelerinin başaramadığını başarmış olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. 

- TESK Başkanı Bendevi Palandöken: Ülkemizin ekonomik büyüme oranı beklediğimiz gibi çift haneli sayıları buldu. Bu oran ekonomimizin katlanarak büyüyüp iyiye gittiğini gösteriyor. 2018’den esnaf için de ekonomi için de umutluyuz. Bu büyüme yatırımları artıracaktır.

- TÜMSİAD Genel Başkanı Yaşar Doğan: Bölgemizde oluşturulmaya çalışılan güvensizlik ortamına rağmen güçlü ayakları üzerinde duran Türkiye ekonomisi, tüm dünya ülkelerini kıskandıracak bir büyüme rakamına ulaştı.

- TÜRKONFED Başkanı Tarkan Kadooğlu: İlk 2 çeyrekte yüzde 5’in üzerinde gelen büyüme rakamları büyük bir motivasyon yaratırken, üçüncü çeyrekte yüzde 11’lik büyüme performansımızla tüm dünya ülkelerini geride bırakarak ilk sırada yer aldık. 

- Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu: Büyüme oranı, teşviklerin ne kadar işe yaradığının, sanayinin ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir.

- Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın: Büyüme rakamları iş dünyasının moralini düzeltmektedir. Gelecek çeyrek büyümelerle birlikte daha istikrarlı bir 2018 göreceğiz.

- Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar: Büyümenin olumlu yansımalarını, 2018’in birinci ve ikinci çeyreğinde de de görürüz.

- Yapı Kredi Üst Yöneticisi Faik Açıkalın: 2017 yılının yüzde 7 civarında bir büyüme ile tamamlanacağını öngörüyoruz. 

- DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş: 2017’yi yüzde 5’in üzerinde bir büyüme oranı ile kapatmasını beklediğimiz Türkiye ekonomisinde, 2018’de yüzde 4 oranında bir büyüme gerçekleşebilir.