25 Nisan 2024 Perşembe / 17 Sevval 1445

Moody’s’i takan yok

‘Sıfırcı hoca’ların Türkiye’ye karşı siyasi tavrı ve itibar kaybı dün bir kez daha tescillendi. Moody’s, Türkiye’nin notunu beklenmedik bir anda düşürdü. Ancak Moody’s’in kurduğu bu tezgah ters tepti, ne borsa ne de döviz ve faiz tepki verdi.

9 Mart 2018 Cuma 07:00 - Güncelleme:
Moody’s’i takan yok

Kamoyunda ‘sıfırcı hoca’ olarak bilinen kredi derecelendirme kuruluşlarının not üzerinden Türkiye’ye siyasi tehditlerine bir yenisi daha eklendi. Moody’s, 3. çeyrekte büyüme şampiyonu olan Türkiye’nin notunu düşürdü. Bir takvim açıklamadığı halde, beklenmedik bir anda kararını önceki gece yarısı açıklayan Moody’s Türkiye’nin ‘Ba1’ olan kredi notunu ‘Ba2’ye çekerken Türkiye’nin kredi görünümünü ise ‘negatiften’  ‘durağana’ çevirdi. Kredi notunun aşağı çekilmesine gerekçe olarak ‘kurumların direncindeki süregelen kayıp’ ve ‘dış şok riskinin yüksek borç ve siyasi riskler nedeniyle artması’ gösterildi. 

ETKİSİ OLMADI

Not indirimiyle güne başlayan piyasalara, Moody’s’in etkisi ise ‘sıfır’ oldu. Not kararına rağmen borsa, dış borsalar düşüşte olmasına rağmen güne yükselişle başladı. Borsa, öğleden sonra açıklanan Avrupa Merkez Bankası’nın faize dokunmama kararıyla günü sadece yüzde 0.24 düşüşle kapatırken döviz ve faizler ise uluslararası piyasalara paralel sınırlı artış kaydetti.

2008’DE İTİBARI BİTTİ

Uzmanlar Moody’s’in not indirimi ve değerlendirmelerinin ekonomik gerçeklerle uyuşmadığını belirterek, kredi derecelendirme kuruluşlarının 2008 küresel krizindeki büyük hataları ve sonrasındaki siyasi kararları nedeniyle tüm dünyada etkilerinin azaldığı bir döneme girildiğini kaydettiler. Uzmanlar Moody’s’in  not verirken ‘siyasi’ nedenleri baz alınmasının artık bilinen bir gerçek olduğunu belirttiler. Uzmanlar piyasaların tepki vermeyerek, ‘kararın siyasi olduğu’  görüşünün tescillendiğini söylediler. 

BATIKLARA YÜKSEK NOT

Moody’s’in Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ‘yatırım yapılamaz/spekülatif seviye’ grubundaki ülkeleri ‘Ba1’, ‘Ba2’ ve ‘Ba3’ kredi notlarıyla temsil ediliyor. Oysa IMF verilerine göre ‘spekülatif seviye’deki grupta, ‘Ba1’ ile Türkiye’den daha yüksek nota sahip birçok ülkenin makroekonomik göstergeler açısından Türkiye’den çok kötü durumda. Moody’s, 21 Eylül 2016’da yaptığı açıklamada “Başarısız darbe girişiminin şoku önemli ölçüde azaldı” açıklamasını yapmış ancak 2 gün sonra 23 Eylül’de ne değiştiyse, Türkiye’nin notunu düşürmüştü. Moody’s iki ay sonra ise batık Yunanistan’ın notunu yükseltmişti.

Türkiye ekonomik açıdan fark atıyor

Moody’s’in ‘spekülatif seviye’ grubunda değerlendirdiği 20 ülkeye bakıldığında, Türkiye’nin 2017’de büyüme oranı ve ekonomik büyüklük açısından 3. sırada yer aldığı görülüyor. Yatırım ve kamu borcu açısından bakıldığında ise Türkiye 20 ülke içinde 4. sırada. Büyüme oranı açısından Türkiye’nin üzerinde kendisinden daha iyi nota sahip hiçbir ülkenin yer almaması da dikkat çekiyor.

Tüfenkci: Ciddiye almıyoruz

Moddy’s’in Türkiye’nin notunu düşürmesini değerlendiren Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci “Siyasi ve negatif öngörüyle Türkiye’nin notunu düşürme eğilimine gittiler. Bu, ekonomide algı operasyonu yapmaya yöneliktir. Türkiye’nin şu andaki gerçekleriyle hiçbir zaman örtüşmüyor” dedi. Tüfenkci “Moddy’s’in daha önceki değerlendirmelerini ciddiye almamak gerektiğini, Türkiye’nin büyüme rakamlarını açıkladıklarında ifade etmiştik. Bunun Türkiye’nin gerçekleriyle ters bir orantı olduğunu ifade etmiştik. Yine ciddiye almamak gerekir. Çünkü, Türkiye’ye dönük tahminleri tutmuyor” diye konuştu.

İş dünyası: Kararın siyasi olduğu çok açık

Moody’s’in Türkiye’nin notunu düşürmesine tepki gösteren iş dünyası temsilcileri kararının ekonomik gerekçelerden yoksun siyasi bir karar olduğunu söylediler. Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel “Türkiye’nin kararlı yürüyüşünü notla durdurmaya  çalışıyorlar” dedi. “Kararın siyasi olduğu çok açık” diyen Baran Moody’s’in kararının reel sektörün moralini bozamayacağına da dikkat çekti. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Öztürk Oran ise “Sınırına yerleşmeye çalışan terörü yok etmek üzere 80 milyonun yekvücut olduğunu görenler, yine not silahına sarıldı. Büyük tezgahta sıra Moody’s’te... Ama silahları hep olduğu gibi bu kez de geri tepti. Piyasaların nötr kalması bunun ispatı...” ifadelerini kullandı.