24 Nisan 2024 Çarşamba / 16 Sevval 1445

Yolunuz açık olsun babayiğitler

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısı üzerine Türkiye’nin önde gelen 5 holding patronu TOBB önderliğinde yerli otomobil üretimi için kolları sıvadı, konsorsiyum için ilk imzalar atıldı.

3 Kasım 2017 Cuma 07:00 - Güncelleme:
Yolunuz açık olsun babayiğitler

Türkiye’nin yerli otomobili için yola çıkıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilkini 2011 yılında TÜSİAD’da, ikincisini ise bu yılın mayıs ayında TOBB’da yaptığı “Yerli otomobili üretecek babayiğit arıyoruz” sözleriyle başlayan süreç dün tarihi ortaklığa dönüştü. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TOBB koordinasyonunu yürüttü. 5 firma elini taşın altına koydu ve Ortak Girişim Grubu’nu oluşturdu. Yerli otoyu üretecek şirketleri Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklarken 60 yıllık rüya için imzalar da dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde atıldı. Ortak Girişim Grubu’nda 5 babayiğit bulunuyor. Anadolu Grubu (Isuzu), BMC, Kıraça Holding (Karsan Otomotiv), Turkcell ve Zorlu Holding (Vestel), Ortak Girişim Grubu içerisinde tecrübelerini, güçlerini birleştirecek. 

SERİ ÜRETİM 2021’DE

Hedef 2018’in başında Türkiye’nin otomobilini yapacak şirketi kurup, 2019’da prototipini üretmek. 2021’de ise seri üretime geçmek. Kollarını bu hedef doğrultusunda sıvayan Ortak Girişim Grubu tarafından üretilecek Türkiye’nin otomobili de yeni nesil otomobil teknolojilerine sahip olacak. Böylece Türkiye, 60 yıl önce kaçırdığı otomotiv sektöründe kendi markasıyla yer alma fırsatını, bu sefer yakalayacak.

Dünkü törende “Hep babayiğitlerden söz ettik” diyen Erdoğan, Türkiye’nin otomobili için elini taşın altına koyan babayiğitleri tek tek açıkladıktan sonra “Mademki bu babayiğit arkadaşlarımız çıkıp ellerini taşın altına soktular, bize de onlara gereken her yerde omuz vermek, destek vermek düşer” dedi. Girişim grubunun oluşturulması safhasına gelene kadar projede emeği geçen herkese teşekkür eden Erdoğan, “Merhum Muhammed Ali, ‘hayal gücü olmayan insanının kanatları yoktur’ diyor. Bizim de markası Türk, tasarımı Türk, mühendisliği Türk, teknolojisi Türk, üretimi Türk, pazarlaması Türk bir otomobile sahip olma hayalimiz vardı. Aslında bu bizimle birlikte milletimizin de hayalidir” diye konuştu. 

Erdoğan, bundan 20-30 yıl önce ülkede yerli otomobil üretilmesi konusundaki tereddütlerin anlaşıldığına işaret ederek, şöyle devam etti: “Örneğin ülkemizde toplam 91 bin otomobilin satıldığı 2001 yılında böyle bir teşebbüsün ekonomik bulunmaması gayet tabii. Ama geçtiğimiz yıl itibarıyla yılda 757 bin otomobil satışına ulaşmış bir Türkiye’de bu konuda hala adım atılmıyor olması artık ülkemizin bir ayıbı haline gelmiştir. Hamdolsun işte bu ayıptan kurtulma yolunda tarihi bir adım atıyoruz. Türkiye’nin otomobili. Bu konuda yıllardır yaptığım çağrıların nihayet makes bulmuş olmasından dolayı büyük memnuniyet duyuyorum. En geç 2019’da otomobilimizin prototipinin tamamlaması, 2021’de de ticari satışına başlamansıdır. Türkiye’nin 2023 hedefleri arasında özel bir yere sahip olduğuna inandığım bu projede en küçük bir gecikme istemiyoruz.”

Sorunların çözümü, engellerin aşılması noktasında, Cumhurbaşkanı olarak yerli otomobili üretecek şirketlerin bizzat yanlarında yer alacağını belirten Erdoğan, hatta gerekiyorsa sırf bu projenin takibi ve sıkıntıların bertaraf edilmesi için Cumhurbaşkanlığında da bir ekibi görevlendireceğini açıkladı. Erdoğan, Türkiye olarak otomotiv sektörünün ilk 3 döneminin kaçırıldığına dikkati çekerek “Esasen ikinci dönemini yakalama şansımız belki olabilirdi. Ama ülkemizin içinde bulunduğu şartlar yani terör olayları, darbeler, siyasi istikrarsızlık, toplumsal huzursuzluklar gibi faktörler buna imkan vermedi. Aynı hatayı bir kez daha yapmayacak, sektörün dördüncü değişim ve yükseliş dönemini inşallah ıskalamayacağız” değerlendirmesinde bulundu.

Erdoğan şunları söyledi: “Biz ülke ve millet olarak işte burada iddiamızı ortaya koyuyor ve diyoruz ki Türkiye’nin otomobilini yapacağız. Hiç şüpheniz olmasın. Böyle babayiğitler bize destek olduğu sürece Allah’ın izniyle otomobille birlikte daha nice başarılara beraber imza atarız. Çünkü bu ülkenin arkasında 100 milyonlarca insanın duası, 80 milyon vatandaşımızın ümidi, bize güvenen milletimizin ortaya koyduğu iradesi vardır.”   

Hedef hibrit ve elektrikli oto

Yerli otomobilinin sınıfına, tasarımına, motor teknolojisine, modeline, üretim yöntemine, pazar hedeflerine girişim grubunun karar vereceğini belirten Erdoğan, halen TÜBİTAK bünyesinde üzerinde çalışmalar yapılan platformun girişim grubunun emrine amade olduğunun altını çizdi. Erdoğan, bunun yerine doğrudan hibrit ve elektrikli otomobile yönelmek istendiği zaman daha memnun olacaklarını ifade etti.

İHA’yı yapan yerli otoyu haydi haydi yapar

Başbakan Binali Yıldırım, Türkiye’nin ekonomik sıçraması için önemli gördükleri yerli otomobil projesinin başlangıcının resmen yapıldığını belirterek, “Böylece yurt içinde ve dünya pazarında tercih edilebilen kendi ürünümüz, kendi akıl terimiz, alın terimiz bir otomobili üretmeyi inşallah kısa sürede başarmış olacağız. Bu doğrultuda otomotivde güncel teknolojiyi yakalamak için her adımı atacağız, atmaya kararlıyız” dedi.

Türkiye’nin otomotiv sektöründe 50 yılı aşan bir birikiminin olduğunu, bu birikimi gelecek başarıların en büyük teminatı olarak gördüklerini belirten Yıldırım, “Sektör tasarım ve üretim altyapısı teknolojisi, pazarlama deneyimi, marka üretime yetkinliği bakımından tamamıyla hazırdır, fazlası vardır, eksiği yoktur. Türkiye’de esasen yerli, milli otomotiv yapacak mühendis de teknisyen de işçi de babayiğitler de var. Arkasında kapı gibi devlet var, hükümet var. Mili tankı, gemiyi, uçağı, İHA’yı, teknolojik projeleri, köprüleri, havaalanlarını, tünelleri, tüp geçitleri yapan elbette yerli otomobili de haydi haydi yapar” dedi. 

Yıldırım, Türkiye’nin gelecek hedefleri için atılan bu adımın ülke ve millet için hayırlı, uğurlu olmasını diledi. Yerli otomobil yolculuğunda ortak girişim grubuna da başarılar dileyen Yıldırım, “Bu proje bir değil binlerce vatandaşımıza iş ve aş sağlayacak ve ülkenin bir adım öne geçmesine de katkı sağlayacak” diye konuştu.

Özlü: Amaç sadece yerli marka değil

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, yerli otomobili projesinin, yerli marka bir otomobilin çok ötesinde anlamlar taşıdığını söyledi. Türkiye’nin otomobilinin Türk sanayisinin transformasyonu ve teknolojik atılımın önemli bir eşiği olduğunu bildiren Bakan Özlü, “Bu iş, ileri teknolojidir, teknolojik dönüşümdür” dedi.

İlk otomobile ben talibim

Cumhurbaşkanı Erdoğan, toplantıda Türkiye’nin otomobilini yapacak şirketlerin isimlerini açıklarken önce Anadolu Grubu’nu anons etti. Eroğan grubun Türkiye’nin otomobili projesinde yer almasını isabetli bulduğunu kaydetti. İkinci şirketin BMC Grubu olduğunu açıklayan Erdoğan, BMC’nin kararını memnuniyetle karşıladığını vurguladı.Kıraça Holding’in de Türkiye’nin otomobili projesinde yer almasını çok önemli gördüğünü belirten Eroğan, yazılımın ve yüksek teknolojinin önemli bir unsur olduğu projede, Turkcell’in yer almasının önemine işaret etti. Erdoğan Zorlu Holding’in projede yer almasını da ‘şans’ olarak niteledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, zaman kaybına tahammülün bulunmadığının altını çizerek, “Mademki bu babayiğit arkadaşlarımız çıkıp ellerini taşın altına soktular, bize de onlara gereken her yerde omuz vermek, destek vermek düşer. Şimdiden ilan ediyorum, piyasaya süreceğiniz ilk otomobilin bedelini ödemek şartıyla taliplisi de benim” dedi.

Daha önceki fırsatları kaçırmıştık

Erdoğan “Daha önceki fırsatları, girişimcilerimizin ayağına pranga vurarak, önlerine set çekerek, işlerini zorlaştırarak, kendi iç meselelerimizle uğraşmaktan, dünyanın nereye gittiğini görememekten dolayı kaçırmıştık.” dedi. Erdoğan, milletin halen merhum Nuri Demirağ’ın uçak fabrikası projesinin neden neticeye ulaşmadığını anlamakta zorlandığını, görünürdeki sebebin, uçaklardan birinin deneme uçuşu sırasında düşmesi olsa da işin gerisinde başka tezgahların bulunduğunu ifade etti. Erdoğan, aynı şekilde Devrim otomobilinin deposuna yakıt konmadığı için deneme seferinde yolda kalmasının, bu çapta bir projenin rafa kaldırılmasının gerçek sebebi olamayacağını kaydetti. 

Hisarcıklıoğlu: Tam zamanı

Toplantıda ilk olarak kürsüye projenin özel sektör tarafında koordinasyonu yürüten TOBB Başkanı Rıfat Hisarcılıoğlu çıktı. Hisarcıklıoğlu “Bugün çok büyük bir hayali gerçekleştirmek için yola çıkıyoruz. 1690’larda başlayan rüyayı, 2017’de gerçeğe dönüştürmek için önemli bir adım atıyoruz. Türkiye’nin otomobilleri için varım diyen babayiğitlerle beraber buradayız. Biz de elimizi taşın altına koyduk, yaklaşık 5 aydır yüze yakın toplantı yaptık. Türkiye’nin otomobilini yapmanın tam zamanı” dedi.  Hisarcıklıoğlu “22 Mayıs’ta Cumhurbaşkanımız TOBB Genel Kurulu’nda bize bu çağrıyı yaptığında, hiç tereddüt etmeden koordinasyon görevini kabul ettim. Çünkü Türk özel sektörünün gücünü çok iyi biliyorum” dedi.

YERLİ OTO MİLLİ GÖREVİMİZ BAŞARMAK İÇİN YOLA ÇIKTIK’

Yerli otomobili üretmek için yola çıkan beş babayiğit, yaptıkları ortaklığı ‘milli görev’ olarak tanımladı. Ortaklığa imza atan iş dünyasının güçlü isimleri “Birlikte çıktığımız bu yolda başarılı olacağız” dediler.

Zorlu: Gururluyuz

Vestel’in sahibi olan Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu, projenin önemine dikkat çekerek şöyle konuştu: “Biz her zaman yerli sanayiye inanan ve yerli sanayinin gücüyle büyüyen bir grup olduk. Grubumuz, yerli sanayideki gücü ve ileri teknolojideki bilgi birikimi ile şimdi de yerli otomobil üretim sürecinde rol üstlenecek. Devletimizin öncülüğünde Türkiye’ye ait olacak, küresel pazarlara hitap eden, güçlü bir otomotiv markası oluşturmak için birlikte çıktığımız bu yolda başarılı olacağımıza tüm kalbimizle inanıyoruz.”

ZORLU

Patron koltuğunda Ahmet Nazif Zorlu’nun oturduğu Vestel yerli otomobilde ilk resmi adımı 2015’te atmıştı. Şirket, bu tarihte otomotiv sektöründeki ihracatın yüzde 70’ini karşılayan TAYSAD’a üye oldu. Vestel iki yıldır elektrikli otomobil ve aksamları üzerine birçok projeye imza attı. Yeni nesil otomobillerin en önemli girdisi olan akıllı şarj ünitesinden pil teknolojilerine kadar çok sayıda alanda 30’a yakın patent aldı. Vestel elektrik motoru, elektrik motoru kontrol mekanizmaları ve motoru çalıştıran ana kartın dizaynını da kendi teknolojisi ile yapabiliyor. Vestel aynı zamanda insansız hava aracı Karayel’in de üreticisi.

Özilhan: Mutluyum

Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan da Anadolu’dan kazandığını Anadolu’ya geri veren bir grup olarak 'Türkiye’nin Otomobili Projesi Ortak Girişim Grubu'nun bir üyesi olmaktan ve Anadolu Grubu’nun 67 yıldır oluşturduğu deneyimi bu projede Türkiye’nin hizmetine sunmaktan mutluluk duyacaklarını belirtti. Özilhan, dünya otomotiv sektöründeki hızlı dönüşüm sürecine Türkiye’nin de günümüz teknolojilerini kullanarak katılması gerektiğini belirterek özellikle böyle önemli bir projede devletin desteğinin bulunmasının önemine işaret etti.

ANADOLU GRUBU 

Konsorsiyumda yer alan Anadolu Grubu da otomotivde önemli bir şirket. 1960’lı yıllarda kamyonet üretimiyle faaliyetlerine başladı. Isuzu Motors Limited ve Itochu ortaklığı Anadolu Isuzu ile hafif kamyon, kamyonet, otobüs ve pick-up gibi ticari araçların üretim ve pazarlamasını gerçekleştiriyor. ANTOR markasıyla da motor üreten Anadolu Grubu yerli oto işine ilk başlarda sıcak bakmıyordu. Erdoğan’ın 2011’de TÜSİAD’da yaptığı çağrı sonrası Anadolu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan’ın “Ben yerli otomobile ihtiyaç olduğu görüşüne katılmıyorum. ‘Marka yaratmaktansa yatırım teşviği verilsin’ sözleri basına yansımıştı.

Sancak: Milli görev

BMC Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak ise firma olarak otomotiv sektöründe 53 yıllık tecrübeye sahip olduklarının altını çizdi. Bu yıllar içerisinde ticari araç ailesini sürekli olarak geliştirdiklerini anlatan Sancak, “Savunma sanayii araçlarını; dünyanın her köşesinden 75 ülkeye gerçekleştirdiği ihracatı, bu güne kadar üretmiş olduğu ticari ve askeri kullanımlı motorları, tekerlekli ve paletli zırhlı araçları, tank ve raylı sistemler alanında devam eden çalışmaları ve 500 mühendis, toplam 1800 çalışanı ile firmamız bu milli projede görev üstlenmeye hazır" dedi

BMC

Konsorsiyumda yer alan ortaklardan BMC ise kamyon, hafriyat araçları, otobüsler; yanı sıra TSK’ya taktik tekerlekli araçlar, zırhlılar, lojistik destek araçları üretiyor. İzmir’deki 200 bin metrekare alanda 700’ün üzerinde konfigürasyonda araç, yedek parça, motor ve döküm parçaları üretiyor. 80’i aşkın ülkeye ihracat yapıyor. Türkiye’nin en büyük ticari ve askeri araç üreticilerinden BMC’nin Yönetim kurulu Başkanı Ethem Sancak 2014’te yaptığı açıklamada “Yerli otomobil konusunda da Erdoğan’ın aradığı babayiğit olmayı hedefliyoruz. İnşallah gücümüz yeter” diyerek bu işe talip olduğunu 3 yıl önce duyurmuştu. BMC’nin bu konuda tecrübesi de bulunuyor.

Kıraç: Amaç büyük

Kıraça Holding Yönetim Kurulu Başkanı İnan Kıraç, Türkiye’nin kendi markasını yapabilecek güce sahip olduğuna değinirken, "Türkiye’nin Otomobili Ortak Girişim Grubu’nun varlığı ve amacı büyük önem taşıyor. Değişen bu dünyaya hızla en üst seviyede ayak uydurmak, eğitim ve teknolojiyle öne geçmek mecburiyetindeyiz. Bu noktada Türkiye, kendi markasını başka yabancı bir ortağa ihtiyaç duymadan kendi imkânlarıyla yapacak seviyededir. Ümit ediyorum ki Ortak Girişim Grubunun yapacağı çalışmalar olumlu sonuçlanacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

KIRAÇA

Vehbi Koç’un kızı Suna Kıraç’la evli ünlü işadamı İnan Kıraç’ın sahibi olduğu Karsan halen ticari araç üretiyor. 2014 yılında “İlk yerli otoyu ben yapmak istiyorum” açıklamasıyla gündeme gelen İnan Kıraç, projenin startını da bu tarihte verdi. Kıraça Holding şirketlerinden Karsan bugün Hyundai Motor Company için yeni H350 hafif ticari araçlarını, BredaMenarinibus için 12-18m otobüsleri ve kendi markası altında Karsan JEST‘in üretimini gerçekleştiriyor. Karsan ayrıca şehirlerin toplu taşımacılık sistemlerindeki değişen ihtiyaçlara çözüm olarak Karsan markalı 8m erişilebilir ATAK ve STAR otobüslerini üretiyor. Şirket 1.600’a yakın çalışana sahip. 

Akça:Destekçiyiz

Turkcell Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akça ise projeye teknik destek verecek olan Turkcell’in, önümüzdeki birkaç yıl içinde hizmet vermeye başlayacak olan 5G teknolojisinin hazırlığı içinde olduğuna vurgu yaptı. Ahmet Akça "Türkiye’nin yerli ve milli  otomobili projesini destekleyecek olan, akıllı ulaşım sistemlerinin öncü teknolojilerinin hazırlık çalışmaları da bu kapsamda devam etmektedir. Yerli otomobil projesine önemli katkılarımızın olacağına inanıyoruz. ‘Kader gayrete âşıktır’ diyor ve Türkiye’nin otomobili için yola çıkıyoruz” diye konuştu.

TURKCELL 

Bir süre önce akıllı otomobiller için çalışma başlatan Turkcell, araca entegre internet bağlantısı sayesinde sürücü ile araç ekosisteminin iletişimde kalmasını sağlayan Türkiye’nin ilk Akıllı Otomobil Platformu’nu hayata geçirmişti. Platformun içerisinde yol tarihi, en yakın otopark, benzin istasyonu, eczane, trafik durumu, konum paylaşımı gibi özellikler yer alıyor. Turkcell, bu sistemi uyumlu donanımlara uygulamak için Volvo ve Subaru ile işbirliğine gitmişti. Turkcell ayrıca makineler arası iletişim konusunda da birçok çalışma yapıyor. Şirket yerli otomobilin teknik tarafında büyük işlere imza atmaya hazırlanıyor.

TÜSİAD ‘nasıl yapamayız’ı savundu  noktayı TOBB koydu

Yerli otomobili üretecek konsorsiyumun şekillenmesi 6 yıllık bir sürecin sonunda oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ‘yerli oto’ ile ilgili ilk çağırısını Ocak 2011’deki TÜSİAD Genel Kurulu’nda yaptı. Erdoğan konuşmasında yerli otomobil üretiminde istenilen seviyeye gelinemediğini hatırlatarak “TÜSİAD üyelerinden bu konuda cesaretli bir adım bekliyorum ve bunu TÜSİAD üyeleri yapar. Eğer bu salondan bir babayiğit çıkaramıyorsak dükkanı kapatıp gitmemiz lazım” demişti. Ancak o dönemde TÜSİAD üyelerinin birçoğu çoğu ‘yüzde 100 yerli zor’, ‘ekonomik olmaz, pahalı olur’ görüşünü savundu. Yerli otomobili teknolojik olarak zor gören bazı üyelerin yanında ‘elimizi taşın altına koyabiliriz’ diyenler de çıktı. 

2015 yılına gelindiğinde ise yerli oto üretimine devletin ortaklığı gündeme geldi. Saab 9-3 modelinin fikri mülkiyet hakları 40 milyon Euro’ya satın alındı. TÜBİTAK üzerinde çalıştı. Ardından o dönemin Sanayi Bakanı Fikri Işık yerli otomobilin 3 ayrı prototipinin kamuflajlı görüntüsünü kamuoyuyla paylaştı. Prototipin ‘Cadillac BLS’ye benzerliği en çok konuşulan konu oldu. Sonraki süreçte ise pek çok yöntem denendi, onlarca şirketin ismi öne çıktı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2017’ye gelindiğinde ise “Yerli otomobil üretecek babayiğit arıyoruz” çağırısını bu kez TOBB genel Kurulu’nda yaptı. “Bir teklifim var. Bu milletin bir evladı olarak buna hasretim. Diyorum ki, TOBB yüzde 100 yerli otomobilini ‘Made in Turkey’ olarak çıkarsın” diyen Erdoğan’a TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu “Biz hazırız” diyerek olumlu yanıt verdi. 

Hisarcıklıoğlu ve ekibi Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarına mektup gönderdiler. Babayiğit potansiyeli görülen şirketlere gönderilen mektuplarda “Yerli oto projesi ile ilgili ne yapabilirsiniz. Çalışmalarınız ve sunumlarınızı bekliyoruz” çağrısı yer aldı. TOBB ardından gelen tüm çalışmaları toplayarak, bu işin altından kalkabilecek en uygun şirketleri belirledi. Yerli oto projesini bir şirketin değil, büyük bir konsorsiyumun gerçekleştireceği fikrini ortaya atan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a verdiği sözü tutmuş oldu.

YERLİ OTOYA ŞİMDİDEN SİPARİŞ GELİYOR

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yerli oto ile ilgili “İlk üretimi ben alacağım” açıklaması üzerine sivil toplum kuruluşlarından da şimdiden siparişler gelmeye başladı. Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Başkanı Hasan Ali Cesur, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2021 yılında satışa çıkartılacağı açıklanan yerli otomobiller için 5 bin adedine şimdiden talip olduklarını söyledi. Daha önce yapılan açıklamalarda ise Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Odası (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, Türkiye’de 3 milyondan fazla taksi bulunduğunu belirterek “Yerli otomobil bitsin, bizzat taksilerin yerli otomobile dönüşmesi için kampanya başlatacağım” demişti. Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul da tüm il temsilcilikleriyle birlikte sipariş vereceklerini belirtmişti.