20 Nisan 2024 Cumartesi / 12 Sevval 1445

Herkes için sanat

Son 16 yılda, Türkiye’yi devler ligine sokan AK Parti hükümetleri ulaşım, sağlık, sanayi ve altyapı yatırımlarının yanı sıra kültür ve sanat alanında da büyük adımlar attı. Sinemadan tiyatroya, kütüphane ve müzelerden, yurt içi ve dışında sürdürülen restorasyon faaliyetlerine kadar pek çok alanda sanat etkinlikleri sivilleşip yaygınlaştı.

BEDİR ACAR22 Haziran 2018 Cuma 07:00 - Güncelleme:
Herkes için sanat

Günümüzde ülkeler teknoloji ve sanayi hamleleri kadar kültürel alanda da var olma mücadelesi veriyor. Tarih boyunca büyük medeniyetlere ev sahipliği yapan Anadolu toprakları, kültürel zenginlik bakımından dünyanın sayılı coğrafyaları arasında yer alıyor. Bu zenginliği hakkıyla değerlendirmek ve uluslar arası planda temsil kabiliyeti, ekonomik refahla orantılı bir şekilde ilerliyor. 

SESSİZ DEVRİMİN 16 YILI

AK Parti hükümetlerinin son 16 yılda gerçekleştirdiği yatırımlar ve ekonomik hamleler sayesinde Türkiye’de pek çok alanda adeta sessiz devrim yaşandı.  Çağ atlayan sağlık, silah sanayi, otoyol, köprü, alt geçitler ve havalimanı gibi yatırımlarla şaha kalkan Türkiye’de kültürel planda da çok önemli icraatlar gerçekleşti. Kültür ve sanata destek hiç olmadığı kadar arttı. 24 saat açık kütüphaneler faaliyete geçti. Yurt içi ve dışında yüzlerce Osmanlı yadigari vakıf eseri restore edilerek yeniden hayata kazandırıldı. Türkiye’nin yumuşak gücü olan sanat yatırımlarından sinema ve tiyatro da nasibini aldı. Türk sinemasına ve özel tiyatrolara rekor düzeyde destekler sağlandı. İstanbul’un kültür ve sanat hayatının nabzının atacağı bir yer olarak Atatürk Kültür Merkezi yeniden inşa edilirken, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne 5 milyon kitaplık devasa boyutlarda bir kütüphane inşa edildi. Aynı şekilde İstanbul’daki Rami Kışlası da 7 milyonluk mega bir kütüphane olarak iki yıl içinde hizmete sokulacak. 

SANATA YATIRIM SÜRÜYOR

Bu yıl içinde açılması planlanan Çamlıca Cami iç süslemeleri ile gerçek bir sanat eseri olmaya aday. Okuma kültürünü yaygınlaştıracak Kıraathanelerin açılması da seçim beyannamesinde yer aldı. 16 yılda yapılan kültürel faaliyetler alt alta sıralandığında bile büyük bir yekun tutuyor. Şimdi bu yatırımlardan bazılarına yakından bakalım.

KÜLLiYE’YE 5 MİLYON KİTAP

Ankara’daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yer alan kütüphane 5 milyon kitaba ev sahipliği yapacak şekilde tasarlandı. Kütüphanenin bu yıl sonunda hizmete açılması planlanıyor.

KIRAATHANELER GELİYOR

Kitap okunacak ve sosyalleşilecek mekanlar olarak tasarlanan Kıraathaneler hayata geçiriliyor. Bunun ilk örneklerinden biri olan Zeytinburnu Belediyesi’nin kitap mekanları gençlerle dolup taşıyor. Ücretsiz ikramların yapıldığı kıraathenelerin Türkiye çapında yaygınlaştırılacağı müjdesi bizzat Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından verildi. Kıraathaneneler insanların okuduğu, tartıştığı, müzakere ettiği mekanlar olarak faaliyete geçecek. 

OSNANLI ESERLERİNE RESTORASYON

Vakıflar Genel Müdürlüğü, Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türk Tarih Kurumu ile birlikte yurt dışındaki kültürel mirasın korunması konusunda çalışmalara hız verildi. Balkanlar başta olmak üzere dünyanın pek çok coğrafyasında yer alan cami, kervansaray, medrese, kütüphane, çarşı, hamam, köprü gibi yüzlerce Selçuklu ve Osmanlı eserlerinin restorasyonu tamamlandı. Restorasyonu ve onarımı yapılan vakıf kültür varlığı sayısı 102 kat arttı.

SİNEMA SEKTÖRÜNE DESTEK 38 KAT ARTTI

Sinema sektöründe 1990-2002 yılları arasında aktarılan toplam destek tutarı 5.7 milyor dolar iken 2002-2018 yılları arasında bu tutar 38 kat artarak 217.7 milyon dolara ulaştı. Türk dizileri de 100’den fazla ülkeye ihraç ediliyor. Bugün Türkiye, yurt dışına dizi ihraç eden ülkeler klasmanında ABD’den sonra ikinci sırada yer alıyor. Dizi ihracatı 1 milyar TL’lik bir ekonomi ortaya çıkardı. Özel tiyatrolara olan destek de arttı. Bu alanda büyük oranda çok seslilik yaşandı. Daha önce hiç destek alamamış pek çok özel tiyatro eşit şartlarda devlet desteğinden yararlandırıldı. 

TOPKAPI SARAYI’NA 27 AYRI TAMİR VE TADİLAT

Asırlarca dünyanın ‘süper gücü’ olan Osmanlı imparatorluğunun merkezi konumundaki Topkapı Sarayı uzun bir süredir kapsamlı bir restorasyon sürecine tabi tutuluyor. Saray’da şu anda devam eden 27 ayrı tamir ve tadilat projesi var. Topkapı, böylelikle tarihinin en büyük tadilat projesine tabi tutulmuş durumda.

BİNLERCE TARİHİ ESER YURDUNA DÖNDÜ

1992-2002 arası yurtdışından getirilen eser sayısı 2.525 iken, 2003-2016 yılları arasında yurtdışından getirilen eser sayısı 4.270 adet olarak gerçekleşti. Son iki yılda getirilen eserlerle birlikte bu rakam daha da arttı. Son olarak Türkiye’ye getirilen ünlü Herakles lahdi, artık anavatanı olan Antalya’da ziyaretçilerini bekliyor. Ayrıca yurt içi ve yurt dışında tarihi eser kaçakçılığıyla mücadele önem kazandı. 

ARKEOLOJİDE TÜRK AĞIRLIĞI

Türkiye’de yabancı arkeolog ve ekiplerin yürüttüğü kazılar için en az yüzde 51 Türk çalışan şartı getirildi. Kültür Bakanlığı’nca ilgililere iletilen karar doğrultusunda, arkeoloji alanında daha fazla Türk bilim insanının yetişmesi sağlanacak. Yine bu dönemde kütüphane ve müzelerde milyonlarca belge dijital ortama aktarıldı.

Sinema ve tiyatro liseleri

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), meslek ve spor liselerinin ardından güzel sanatlarda da tematik lise uygulamasına geçiyor. Bu liselerde sinema, tiyatro ve halk müziği gibi temalar yer alacak.

MEGA KENTE MEGA KÜTÜPHANE

İki yıl içinde tamamlanması planlanan Rami Kışlası, Türkiye’nin en büyük kütüphane vadisi olacak. Vadinin içinde kağıt yapımından, mürekkep yapımına kadar kitap ile ilgili her türlü faaliyet alanının yer bulması sağlanacak. Çocuk ve sanat başta olmak üzere tematik kütüphanelere yer verilecek.  

TÜRKİYE İÇİN PRESTİJ PROJESİ: AKM   

Uzun yıllar atıl durumda olan Taksim’deki AKM’yi yenileme çalışmaları tüm hızıyla sürüyor. Yıkılan AKM’nin yerine daha modern ve genişletilmiş bir Opera binası yapılıyor. Burası dünyanın en büyük opera salonlarından birisini de barındıran bir kültür sitesi haline gelecek. Türkiye’nin prestij projesi olacak yeni AKM’de kitap okuma salonları, konferans salonları, cep sinemaları da yer alacak.

KULELİ ASKERİ LİSESİ MÜZE OLUYOR

İstanbul’un önemli mimari eserlerinden birisi olan Boğaz’daki tarihi Kuleli Askeri Lisesi ulusal bir müze haline dönüştürülüyor. 

TİKA VE YUNUS EMRE ENSTİTÜSÜ

Türkiye’nin yurt dışındaki yüz akı kurum ve kuruluşlarından ikisi TİKA (Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı) ve Yunus Emre Esntitüleri... 1992 yılında kurulan TİKA, son 16 yıldır, tarihinde hiç olmadığı kadar faal. TİKA aracılığı ile dost, kardeş ve akraba ülkelere yönelik olarak yapılan çalışmaların temelinde barış kuşağı oluşturma çabası bulunuyor. TİKA 5 kıtada 170’e yakın ülkede kalkınma merkezli işbirliği çalışmaları yapıyor. Türkiye, TİKA aracılığı ile Pasifik’ten Orta Asya’ya, Ortadoğu ve Afrika’dan Balkanlara, Kafkasya’dan Latin Amerika’ya kadar birçok ülke ile bilgi ve tecrübe paylaşımı yapıyor.

2007’de kurulan ve pek çok ülkede 49 şubesiyle faaliyet gösteren Yunus Emre Esntitüsü de Türkiye’yi, Türk dilini, tarihini, kültürünü ve sanatını tanıtmak için yoğun çaba harcıyor. 

AK PARTİ’NİN 16 YILINDA

Kültür ve sanat sivilleşip çok sesli hale geldi

SANAT ETKİNLİKLERİ HİMAYE EDİLDİ

AK Parti iktidarında pek çok alanda olduğu gibi kültür ve sanat alanında da tabular yıkıldı. Sadece belli sanat dallarının himaye edildiği, belli sanatçıların desteklendiği eski düzen değişti. On yıllar boyunca kültür ve sanat alanına hâkim olan ve bu alanı kendi arka bahçeleri gibi gören zümrenin tahakkümüne son verildi. Öte yandan plastik sanatlar ve sahne sanatları alanında Cumhurbaşkanlığı pek çok sanat olayının gerçekleşmesine katkı sağladı. Bunlardan en sonuncusu Türkiye’de ilk kez düzenlenen ve dünyada bir örneği olmayan Yeditepe Bienali’ydi. Cumhurbaşkanlığı himayesinde gerçekleşen Bienal geleneksel sanatlarla çağdaş sanatları buluşturan içeriğiyle dikkat çekti.