ABD yüzyılının ekseni kaydı

PETROL KARTI DÜŞTÜ

İran'a küresel ambargo nasıl konulmuştu zaten hatırlayan bile yok ama neden kalktığına ve buna gelen 'karşı hamlenin' farkında mısınız? ABD petrol kartını oynayarak İran'a ambargoyu kaldırıp sonuna kadar açtığı vanalarla fiyatını düşürdüğü petrol gelirine bağlı ekonomisiyle Rusya'yı 'terbiye' etmeye çalıştı ama nafile... Sakarya Üniversitesi tarih bölümü öğretim üyesi ve Ortadoğu uzmanı Prof. Dr. Ebubekir Sofuoğlu'na, Rusya'nın 'Arap' kartını soruyoruz. "Rusya ekonomisinin yüzde 80'i petrol ve doğalgaz gelirine bağlı. Petrolün varil fiyatı 100 doları aşarken zenginleşerek Gürcistan, Ukrayna ve Suriye hamlelerini yapan Rusya'ya karşı devreye giren ABD, petrol arzını artırıp fiyatını düşürerek Rusya ekonomisini sıkıştırıyordu. Ancak Suudi Arabistan, Rusya ile anlaşarak petrol üretim seviyesini aşağıda tutmaya başladı"

BU SERİNLİK DE NEYİN NESİ?

İki ülkede şu sıralar Rusya ile yakınlaşma içine girerken, Türkiye ve Suudi Arabistan ilişkileri neden 'limoni', hem de 'İslam Ordusu' projesiyle 'Stratejik ortaklık' yönünde ilerlerken! Prof. Sofuoğlu, “Hükümet değişikliği ve 15 Temmuz darbesinin arka planında yaşanan gelişmeler olmasın...” diyor.

İSRAİL, KİMİN ORTAĞI?

Bazen 'ABD, Yahudiler tarafından yönetiliyor' bazen de İsrail, ABD'nin Ortadoğu'daki yüzen üssü denir. Ama Türkiye ilişkilerini de normalleştiren İsrail'e bir bakıyoruz ki bir yandan ABD'nin yeni hasmı Çin'le Kızıldeniz'den Akdeniz'e 'enerji yolu' açılıyor diğer yandan eski hasmı Rusya ile yakınlaşıyor. "İsrail, tarihinde ilk defa Filistin sorununu çözmek için Rusya'nın arabulucuğuyla masada" diyen Prof. Sofuoğlu, değişen dengelere dikkat çekiyor.

YENİ MÜTTEFİĞİMİZ RUMLAR

"Kıbrıs'ta çözüme ulaştıktan sonra Türkiye'yle dostluk anlaşması imzalamak istiyorum. Türkiye ve Kıbrıs, müttefik olacak..." Bu sözlerin sahibi, Kıbrıs Rum Kesimi lideri Anastasiadis! "Bu bir şaka olabilir mi" diye sorduğumuz Uluslararası Enerji Ekonomisi Birliği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu'nun yanıtı oldukça net: "Doğu Akdeniz ülkelerinde, keşfettikleri büyük doğalgaz rezervlerini kullanacak nüfus ve sanayi yok. Avrupa’ya ulaşması için ise en ekonomik yol ise Türkiye. Rusya, İsrail, Mısır ve Suriye ardından Kıbrıs Rum Kesimi ile gelinen noktanın enerji izdüşümleri Türkiye için umut verici ve ülkemizin doğal gazla aydınlanacak parlak geleceğinin işaret fişekleri"

CEZA ATLANTİK İTTİFAKINA

'NATO'dan bağımsız ordu kurmayı, tek bir başkan ile yönetilmeyi' planlarken, 'okyanus ötesi emlak patlaması' ile ekonomik terbiye edilen AB, Ukrayna krizinde Rusya'yla yeteri kadar mücadele etmemekle eleştiriliyordu. Birliğin lokomotifi Almanya'ya, ABD'den Volkswagen'in 'emisyon kirliliği' üzerinden verilen 15 milyarlık dolarlık cezaya jet yanıt geldi. İrlanda'da vergi kaçakçılığı gerekçesiyle ABD devi Apple'a 13 milyar Euro ceza çıktı. ABD ve ABD'nin meşhur 'Kuzey Atlantik Birliği' de çatırdıyor mu yoksa...

ARKA BAHÇEDEKİ ÇİNLİ

Çin, okyanusta 'üsse' dönüşecek yeni ittifaklarıyla ABD'yi zorluyor. "Pentegon'daki bir albay ağzından Avusturalya'ya seslenerek 'Ya bizden ya Çin'in yanındasınız. Tarafsız kalmayın' diyecek kadar ABD'nin cinnet halinde olduğuna dikkat çeken Prof. Sofuoğlu, Çin'in ABD'nin arka bahçesine girdiğini anlatıyor.

SONUN BAŞLANGICI

ABD'nin, etrafındaki Türkiye, Almanya, İngiltere, İsrail, Arabistan gibi büyük güçleri teker teker kaybettiğine dikkat çeken Sofuoğlu, "ABD yüzyılının sonunun başlangıçtayız" şeklinde iddialı bir tezde gündeme getiriyor. Hatta, Trump'un başkanlığı sonrası, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki 'birliğin' eyalet eyalet dağılabileceğini de düşünüyor. Türkiye, 15 Temmuz sürecinde attığı adımlarla bir yanda 'stratejik ortağı' ABD'ye Rusya ve Çin dengesi, AB üyeliğine ise Shangay Birliği alternatifi getiriyor. Peki ama ne oluyor? Bu söz hep Türkiye için kullanılırdı ama ABD'nin ve dünyanın ekseni kaymış gibi duruyor.