Aşırı strese azıcık iğne iyi gelir

Modern zamanların en yaygın hastalıklarının başında stres, aşırı kilo, baş ağrısı geliyor ama  tedavide yeni yöntem ve ilaçların yanı sıra binlerce yıllık ‘akapunktur da son dönemde revaçta. ABD ve İngiltere’de ihtisas yapan Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve BAU Batumi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Usta, akapunkturun sihirli ellerinden biri. Son dönemde ilaç tedavisi ve spor ile kilo veremeyen kadınların ‘zayıflamak’ için, erkeklerin ise bel ve sırt ağrıları için yöneldiği akapunktura dair son gelişmeleri, Prof. Usta’dan dinledik.

Siz nasıl bir akapunktur uyguluyorsunuz?

Avrupa’da Çin’deki akupunkturdan bağımsız gelişen akupunkturu, modern tıpta Fransız hekimlerin sahiplenmesiyle çok yol aldı. Benim uyguladığım, Almanya da ve Amerika da uygulanan esasen ‘integratif’ yaklaşımdır. Bu şu demektir; Batı tıbbı eğitimi almış hekim, bir şikayetle gelmiş hastasını bildik yöntemler ile muayene edecek, gerekli tetkiklerini isteyecek, teşhisini bu tetkiklerin sonucuna göre koyacak, tedavisinde gerekli ilaçlarını yazacak, tavsiyelerde bulunacak, destek amaçlı, ya da tedavi amaçlı akupunktur uygulayacak. 

Bilinmeyen ya da az bilinen kullanım alanları veya en iyi sonuç verdiği alanlar nedir?

Dünya Sağlık Örgütü’nan 2003 tarihli, o zamana kadar yapılmış akupunkturla ilgili bilimsel çalışmaların sonucuna göre hazırladığı raporunda hastalıklar dört gruba ayrılmıştır. En iyi sonuç verdikleri, nörojen mesanede iyi sonuçlar vermekte, Parkinson gibi hastalıklarda hastanın gündelik yaşam kalitesini artırabilmektedir.

Akupunkturun en iyi sonuç verdiği hastalıklar neler?

Depresyon, panik atak, fobiler, endişeler, bağırsağı ilgilendiren hastalıklar, üreme organlarını ilgilendiren hastalıklar, baş ağrıları, çene eklem ağrıları gibi hastalıklarda ilk seans da hastada düzelme görülmektedir.

Yöntemin stres kaynaklı hastalıklar üzerinde nasıl bir etkisi bulunur?

Stres tüm vücut sistemlerimizi etkileyebilir. Yelpaze geniştir, dikkat dağınıklığından depresyona, uçak korkusundan diş gıcırdatmaya, yüksek tansiyondan şeker hastalığına, iktidarsızlıktan kansere kadar birçok hastalığa yol açabilir. Akupunkturun bilinen etki mekanizmalarından bir tanesi vücutta endorfin ve serotonin hormonlarını salgılanmasını düzenlemesidir. Bu ispatlanmıştır. Ayrıca bir etki yolu da belli bölgelerin damarlarının genişleme veya daralmasını sağlamasıdır. Bu iki mekanizma ile akupunktur, stresin etkilediği beynimiz ve diğer sinir sitemi bölgelerinde olumlu yöndeki değişikliği tetikler. Akupunktur stresin vücutta yarattığı hormonal ve sinirsel değişikliklere engel olur ve düzeltir. Bunun sonucunda ilk aşamada strese karşı daha az etkilenir duruma geliriz, ikinci aşamada da erken dönem oluşmuş bozukluklar düzelir.

Psikolojik sorunlar üzerinde nasıl sonuçları vardır?

Akupunkturun ülkemizde pek bilinmeyen, ancak en etkili olduğu alanlardan birisidir. Depresyon, panik atak, devamlı endişe hali gibi durumların sebebi sinir sistemimizin belli bölgelerinde üretilen bazı hormonların azlığı veya çokluğu olduğu bilinmektedir. Bu tür hormonların (endorfin, serotonin) salgılanmasının normalleştirilmesi akupunkturun kanıtlanmış etkileri arasındadır. Bu etki sayesinde sadece sözü edilen hastalıklar değil, hastanın sakinleştirilmesi sayesinde strese bağlı gelişebilen birçok durumun da önüne geçilebilmektedir.

ŞİŞMANLIĞA DOLAYLI YOLDAN ÇÖZÜM

Akupunktur hangi özelliği ile kişileri zayıflatır?

Akupunktur doğrudan kilo verdirmez. Ancak iki farklı etki mekanizması ile dolaylı yoldan kişinin fazla olan kilolarını verdirebiliyoruz. İlki, stres azaltılarak, aşırı yemek yeme isteği önlenir. Ek olarak da mide yanması, kabızlık gibi sindirim sistemi problemleri çözülür ve kilo vermesi kolaylaştırılır. Ancak kalıcı bir zayıflama için, tedavi esnasında hastanın yeme alışkanlıkları ile ilgili değerlendirme gereklidir. Esas olarak, her kişinin kilo alma sebebine göre akupunktur uygulanmalıdır ve diğer destekler göz önünde tutulmalıdır. Hastanın diyete zorlanmadan uyabilmesi için akupunktur uygulanır. Bir çeşit ‘yoksunluk sendromu’ tedavisidir.

NASIL VE NE KADAR SÜRE YAPILIR

Her sorunda aynı uygulama mı yapılır, yoksa uygulamanın süresi ve bölgesi kişiye ve rahatsızlığa göre değişir mi?

Hastaya uygun tedavi protokolü hazırlanır. Bilimsel çalışmalarda etkinliği kanıtlanan şey akupunktur noktalarıdır. Bunlar tek noktalardır veya 2-3 noktalı basit protokollerdir.

   İlk uygulama seansına başlanır. Seanslar 20-30 dakika sürer. Haftada 2 seans yapmak uygundur. Tedavi süresi 6-9 seans olmalıdır. Geçmişi çok eski kronik sorunlarda seans aralıkları seyreltilerek tedavi uzatılabilir.3-4 seanstan sonra hiçbir iyileşme görülmüyorsa akupunktur uygulaması sonlandırılmalıdır. Zayıflama da akupunktur uygulama süreleri farklıdır. Ancak iki aydanuzun yapılmamasını tavsiye ediyorum. Belli bir aradan sonra devam edilmelidir.

KANSERİN YAN ETKİSİNDE ETKİLİ 

Akupunkturun kanser, diyabet ve kalp-damar hastalıklarında nasıl bir yeri vardır? 

Akupunkturu tamamlayıcı değil entegre olarak kullanmaktayız. Akupunkturun kanser tedavisinde yeri yoktur. Ancak kanseri diğer yollarla tedavi etmeye çalışırken ortaya çıkan yan etkilerin tedavisinde yaygın kullanım alanı vardır. Örneğin, kemoterapideki mide bulantısı ve kusmayı önler. Kanser ağrılarında akupunktur kullanımı narkotik ilaçların kullanılmasının da azaltılmasını sağlar. ABD’deki birçok kanser merkezinde akupunktur, ameliyat sonrası hastanın nekahat dönemindeki sıkıntılarının azaltılmasında, normal yaşama yeniden uyumunda diğer ‘tamamlayıcı’ yöntemlerle birlikte kullanılmaktadır.