25 Nisan 2024 Perşembe / 17 Sevval 1445

Evdeki hayal ormanı

Şehir hayatı karmaşık, gürültülü ve kirli. İnsanın ruhu da gözü de yoruluyor. Yeşillik görmek, huzur hissetmek, doğanın kokusunu içimize çekmek istiyoruz. Bir yere gitmek için iki kez düşünürken, huzura kaçış için bir kısa yol lazımdı. İşte bu arayış 1800’lerin mini bahçeleri teraryumları karşımıza çıkardı.

11 Haziran 2017 Pazar 07:00 - Güncelleme:
Evdeki hayal ormanı

Bugünlerde hangi eve, ofise gitsek, gözümüze küçücük bir fanus ya da saksı içindeki mini bahçeler takılıyor. Küçücük ormanlar insanı hayal dünyasında şekilleniyor, büyüyor ve bizi kocaman bir dünyanın merkezine götürüyor. Hem de tam şehrin gürültüsünden, kirliğinden, donukluğundan, kasvetinden bir kaçış yolu aradığımız anda. Bu açıdan bakılınca teraryum çılgınlığı anlaşılıyor. Doğadaki bitki ortamının taklit edilmesinden yola çıkılarak hazırlanan teraryumlar bitkiler için hazırlanan bir nevi susuz akvaryumlar. Canlı kalabilen küçük bitkileri bir araya getirerek kurabileceğiniz teraryumda kaktüsleri kullanarak Sahra Çölü’nü, minik yeşil ağaçlar ve egzotik bitkilerle Amazon ormanlarını, kır bitkileriyle kasabanızı kurabilirsiniz. Bu iş için en önemli malzeme hayal gücü. Geri kalan her şey çiçekçilerde ve doğada hazır sizi bekliyor. 

200 YILLIK GEÇMİŞİ VAR

Teraryuma başlamadan önce felsefesini, tarihini öğrenmek lazım. Terra Latince’de ‘toprak’, arium ise ‘akvaryum’ anlamına geliyor. Yani kısaca toprak akvaryumu. Doğadaki tüm bitkiler gibi teraryumlar da dünyadaki ekosistemleri taklit ediyor. Yani fanusunuza aldığınız her bitki doğada yetiştiği alandaki gibi sistem oluşuyor. Teraryumun fikir babası bir İngiliz. 1800’lerde Londra’da yaşayan botanik uzmanı Dr. Nathaniel Ward, şehirde egzotik bitki yetiştirmeye kafayı takmış. Kavanoz dibindeki toprağın bitkiler için gerçek ortam oluşturduğunu fark etmiş. Böylece başlamış ekmeye. Her bir filizle, mikro sistemler, mikro iklimler ve minicik dünyalar oluşmuş. Ward’un kurduğu minik bahçeler günden güne daha çok kişinin aklını başından almış, teraryum çılgınlığı modern çağ insanının depresyon ilacı olmuş. Bugün İstanbul’da pek çok hobi atölyesinde teraryum dersleri veriliyor. Bağdat Caddesi’ndeki Çiçek Atölyesi, iddialı workshoplar’la dikkatleri çekiyor. 

BEDAVAYA YAPMANIN YOLU VAR

Kendi minik ormanınızı kurmanın pek çok yolu var. Dediğimiz gibi hayal gücünüz ne kadar genişse bahçeniz o kadar ihtişamlı olacak. Teraryumun en cazip yanı bu işi sıfır maliyetle bile yapabiliyor olmanız. Sokaklarda, parklarda, bahçelerde gördüğünüz otları, yosunları, bitkileri toplayıp, evdeki kavanoz, vazo ya da herhangi bir objeye yerleştirebilirsiniz. Daha iddialı ve profesyonel bir iş çıkarmaksa niyetiniz, rotanızı seraya çevirmelisiniz. Fitonya, arapsaçı, çeşitli tırmanıcı bitkiler, küçük eğrelti otları, bazı etobur bitkiler, minyatür menekşeler bunlardan bazıları. Peperomia, Selaginella, Pilea, Hemianthus callitrichoides, Hemianthus micranthemoides, Hydrocotyle verticillata, Hydrocotyle leucocephala, Hydrocotyle sibthorpioides cinslerini de listenize alın. 

İDDİALI BAHÇE İÇİN ALIŞVERİŞ LİSTESİ

-Cam kap: Şekerlikler, kavanozlar, vazolar, bardaklar, cam çay demlikleri... Yeter ki, derin, geniş olsun. Tabii bir de üzerini kapatacağınız bir kapak edinin. 

- Çakıl taşlar: Sulama yaparken drenajın sağlanması için çok önemli. 

- Uzun cımbız: Dar ağızlı ve derin fanuslara ekme işleminde işinizi kolaylaştıracak. 

- Torf: Bitkilerinizi ekeceğiniz ana malzeme. 

- Sphagnum: Çiçekçilerde bulunuyor. Çakıl taşlarının üzerine ekleniyor ve filtre görevi görüyor. 

- Aktif karbon: Akvaryumlardan satın alabilirsiniz. Bu malzeme teraryumunuzun havasını temizleyerek bakteri ve küf oluşumunu engeller. 

- Sulama spreyi: Bitkilerin can suyu için gerekli. 

- Bitkiler: Tamamen sizin seçiminize kalmış. 

NASIL YAPILIR? 

- Çakıl taşlarını kavanozun altına eşit seviyede yerleştirin. 

-  Üzerine sphagnumu, ardından da aktif karbon veya kömür parçacıklarını ekleyin. 

- Torf katmanını da yerleştirdikten sonra minik çukurcuklar açarak bitkilerinizi ekin.  

- Hayal kurmak serbest! Teraryumunuzu tamamladıktan sonra, minik dünyanızı minyatür objelerle süsleyebilirsiniz.