‘L, r, d, s, t, z’ harflerini söyleyemiyorsa…

Konuşmaya başlayan çocuklarda belli harf ve kelimeleri söyleyemediğini görüyoruz. Üç yaşından sonra ‘l, r, d, s, t, z’ harflerini söylemekte zorlanan ve yutma sıkıntısı yaşayan çocukların sorunu halk arasında dil bağı olarak bilinen ankiloglossi hastalığından kaynaklanıyor. Memorial Hizmet Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Op. Dr. Yalçın Varnalı ile dil bağı yani ankiloglossi hastalığını konuştuk. 

Erkek çocuklarında daha sık görülüyor

Dil; emme, tat alma, yutma, yiyeceklerin yemek borusuna yönlendirilmesi, çiğneme, ağız içini temizleme ve telaffuz gibi yaşamsal fonksiyonlar açısından son derece önemli bir organ. Anne karnındayken dilin altında, ağız içindeki oluşumların gelişmesine kılavuzluk eden frenulum adlı bağın, normalden daha kısa veya kalın olması dil hareketlerinin kısıtlanmasına neden olabilmekte. Halk arasında dil bağı olarak bilinen ankiloglossi hastalığı, erkek çocuklarında kızlara oranla daha fazla görülmekte. Çocuğun büyümesiyle birlikte frenulum bağı küçülerek yarattığı sorunlar azalabilmekte. 

Bu harflere dikkat!

Dil bağı tanısı basit bir muayene ile konabilmekte. Teşhiste bebeğin herhangi bir beslenme sorunu olup olmadığı önemli. Çocuk daha büyükse, frenulum bağının uzunluğu ve yumuşaklığını değerlendirmek için dilin dışarı çıkarılması, ağzı açıkken dilinin ucunu damağına değdirmesi gibi hareketlerin yapılması istenir. Dil bağı sorunu olan çocuklar dilini dışarı çıkarmakta zorlanırken içe doğru bükülen dil ‘V’ şeklini almaktadır. Telaffuz bozukluğunun değerlendirilmesinde özellikle üç yaşından sonraki dönemde dil ucuyla oluşturulan ‘l, r, d, s, t, z’ gibi seslerin çıkarılması istenir. Dil bağı sorunu olan çocuklar bu sesleri çıkarırken zorluk yaşar.

Flüt gibi müzik aletlerini çalarken sorun oluşabilir

Dil bağı rahatsızlığı bebeklik çağından itibaren farklı sorunlar oluşturabilmekte: 

- Bebeğiniz anne sütü emerken ya da biberonla beslenirken zorlanabilir ve yeterince süt alamayabilir. Bu nedenle daha sert emebilir, emme yerine çiğneme hareketi yapabilir. Bu durum da meme başı ağrısına yol açabilir. Daha büyük çocuklar çiğnedikleri lokmaları dilleriyle yönlendiremez ve yutma zorluğu yaşayabilirler.

- Çocuğunuz ağzındaki yemek artıklarını temizleyemeyebilir. Bu durum ağız kokusuna ve dişlerde çürümeye neden olabilir. Bazı dişler düzgün gelişemez, diş eti iltihapları oluşabilir. 

- Dil bağı çocuğunuzun konuşmasını geciktirmez ya da engellemez. Sadece, bazı kelimeleri telaffuz ederken zorlanmasına yol açar.

- Çocuğunuz diğer çocukların kolayca yaptığı şeyleri yapamayabilir. Örneğin dondurmasını yalarken zorlanabilir. Flüt gibi müzik aletlerini çalarken sorun yaşayabilir. Ayrıca dil bağı anormal bir görünüme neden olur ve bu da sosyal yaşamda sıkıntılara yol açabilir.

- Frenulum alt çeneye biraz yüksek konumlu olarak yerleşirse, alt çeneyi öne doğru itebilir. Bu da alt ön dişleri birbirinden uzaklaştırarak aralarında bir açıklık oluşmasına yol açar. Üst çenenin de az gelmesiyle çocuğunuzda çene kapanma sorunları görülebilir. Bu durum 8-10 yaşlarına kadar dikkat çekmez.