Soçi fotoğrafı tek başına başarı

Soçi’de önceki gün Suriye’de çözüm için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile yaptığı üçlü liderler zirvesi, dünya kamuoyunda geniş yer bulurken uluslararası ilişkiler uzmanlarına göre ‘Ülkeler arasında her konuda mutabakat sağlanmamış olsa bile üç liderin zirve fotoğrafı bile tek başına bir başarı ve Batı Soçi’den verilen bu mesajı aldı’. 

BATI’YA BİR MESAJ

Soçi Zirvesi’nin kapanış bildirgesine ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarını değerlendiren SETA üyesi ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Doç. Dr. Bora Bayraktar, “Türkiye, İran ve Rusya, Soçi’deki liderler zirvesinde bir gövde gösterisi yaptı, birlik ve beraberlik mesajı verdi. O fotoğraf çok önemli. O fotoğraf tek başına Batıya bir mesaj. Ancak dikkatli gözler, taraflar arasında görüş ayrılıklarının da olduğu görüyor. Türkiye’nin PYD konusundaki hassasiyetinde olduğu gibi” diye konuştu. 

ÖNEMLİ BİR MESAFE 

Suriye’nin geleceği konusunda bu ülke üzerinde etkisi olan Türkiye, ABD, İran ve Rusya’nın bölgede farklı gruplarla temas halinde olmasına dikkat çeken Doç. Bayraktar, şunları söyledi: “Türkiye ‘burada terör grupları olmasın’ derken diğerleri bunu kabul ettiğinde Rusya ve İran’ın ifade etmeye çalıştığı terör grupları başka gruplar. Türkiye’nin desteklediği Suriye muhalefetine onlar neredeyse terörist gözüyle bakıyor. Türkiye’de YPG/PYD’yi kastediyor ama siz o ifadeyi okuduğunuzda her tarafa çekebiliyorsunuz. Bu, her şey üzerine çok net anlaşamadıklarını gösteriyor. Ama diğer taraftan dışarıya verilmek istenen bir mesaj var. Soçi çok büyük bir uzlaşma zemini ve başarısı olmayabilir. Ama bu üç ülke bir araya gelerek çok önemli bir mesafeyi kat etmiş durumda.” Soçi zirvesinde Suriye’deki çatışmasızlık durumunun şekillendiğine dikkat çeken SETA Stratejik Araştırmalar Direktörlüğü ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi öğretim üyesi Veysel Kurt ise şunları söyledi: 

YOL HARİTASI SUNDU

“Bu zirvede bir ‘yol haritası’ olarak adlandırılabilecek şu yeni hususlar dikkati çekiyor: 1. Tarafları bir araya getirecek olan “Ulusal Diyalog Kongresi”nin oluşturulması. 2. Suriye’nin yeniden inşa edilmesi çerçevesinde  adımlar atılması. 3. Adil ve şeffaf seçimler yoluyla Suriye’nin geleceğinin Suriyeliler tarafından belirlenmesi. 4. Çatışmaların tamamen durdurulması. 5. Çatışmasızlık bölgelerinde istikrarın sağlanması.” 

KREMLİN: KESİN POZİSYON PROTOKOLÜ

Gazetecilerin Soçi’de toplanması planlanan Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’ne ilişkin sorularını yanıtlayan Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Kremlin, Türk ortaklarımızın ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu düşündüğü güçlerle ilgili belirli çekincelerini biliyor. Fakat bu, çalışmaların yapılmayacağı anlamına gelmiyor.” dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin ortak bildirisinin bir niyet protokolü olmadığına işaret eden Peskov, “Bu niyet protokolü değil, Rusya, İran ve Türkiye’nin kesin pozisyonudur” diye konuştu. 

LARİCANİ: ÇÖZÜM İÇİN ANLAŞILDI

İran Meclis Başkanı Ali Laricani, Soçi’deki üçlü zirvenin, Suriye krizinin çözümü için önemli bir adım olduğunu söyledi. Asya Parlamenter Asamblesi›ne (APA) katılmak üzere Türkiye›de bulunan Laricani, “Tahran, Ankara ve Moskova, Suriye’de barışın sağlanması için ortak bir siyasi çözüme varılması noktasında birleşti” dedi. Ali Laricani, Türkiye, İran ve Rusya’nın, terör örgütü DEAŞ’ın bölgeden temizlenmesinde büyük pay sahibi olduğunu vurgularken, "Ama maalesef, DEAŞ ile mücadele ettiğini ileri süren bazı ülkeler, aslında bu örgüte gizlice destek verdi" ifadesini kullandı.      

İSTİKRAR ÜÇGENİ

Soçi’de gerçekleştirilen tarihi zirve dünya medyasında geniş yer buldu. Batı ve ABD basını ‘ABD’siz çözüm’e dikkat çekerken, Avrupa ve Ortadoğu gazeteleri zirveyi ‘Suriye için İstikrar üçgeni’ olarak yorumladı.