Milli Mücadele’de cephede bir gazete

Osmanlı'nın son dönemlerinde 2. Meşrutiyetle birlikte 27 Ağustos 1908'de yayın hayatına başlayan ve Cumhriyet öncesi dönemde İslamcı düşüncenin ilk ve en ciddi yayın organlarından olan Sırat-ı Müstakim/Sebilürreşad gazetesinin günümüz Türkçesi'ye baskısı iki cilt halinde yayımlandı. Bağcılar Belediyesi'nin katkılarıyla Ertuğrul Düzdağ yönetimindeki uzman bir ekip tarafından hazırlanan eserde, Mehmed Akif Ersoy başta olmak üzere dönemin önemli isimlerinin makaleleri de yer alıyor. Kuruluşundan itibaren Mehmet Akif'in başyazarlığını yaptığı ve tüm şiirlerinin yayınlandığı tek gazete olan Sırat-ı Müstakim/Sebilürreşad gazetesi, Milli Mücadeleye verdiği tam destekle adından söz ettirmişti. İstiklal Marşı da ilk olarak 17 Şubat 1921'de bu gazetede yayınlanmıştı. İkinci Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte, Ağustos 1908’de yayın hayatına başlayan Sırat-ı Müstakim Gazetesi'nin sahibi ve mesul müdürü ise Akif'in kadim dostu Eşref Edip Fergan'dı. Gazete, 8 Mart 1912 tarihinden itibaren de Sebilürreşad adıyla yayınına devam etmişti. Milli Mücadele'de cephede dağıtılan, savaş günlerinde karargah olarak kullanılan, 1925 yılında ise kapatılan ve sahibi Eşref Edip Fergan'ın İstiklal Mahkemeleri'nde idamla yargılandığı gazete, 1948'den itibaren ise latin harfleriyle yeniden okuyucuyla buluşmuştu. Gazete 1966 yılında yayın hayatına son vermişti.

Mehmet Akif’i derinden yaralayan yargılama

Milli Mücadele döneminde önemli rol oynayan gazetenin başyazarı Mehmet Akif’in Balıkesir Zagonos Paşa ve Kastamonu Nasrullah Camileri başta olmak üzere farklı yerlerde halkı Kurluluş Savaşı’na destek vermeye çağırdığı vaazları da yayınlayarak, ülkenin dört bir yanına ulaştırılan gazetenin kapatılması ve kadim dostu Eşref Edip'in Vatana ihanet ile yargılanması, Akif'i derinden yaralamıştı. Mehmet Akif’in daha sonra en önemli eseri Safahat’ı teşkil edecek olan bütün şiirleri de yine ilk sayıdan itibaren bu gazetede yer almıştı.

YOLDAKİ ÇIĞIR: SEBİLÜRREŞAD HAKKINDA HERŞEY

Sırat-ı Müstakim/Sebilürreşad gazetesinin çarpıcı öyküsü Gazeteci-Yönetmen Muharrem Coşkun tarafından da belgesel haline getirildi. Gazetenin
1925'te Takri-i Sükun Kanunu'yla kapatılması ve sahibi Eşref Edip Fergan'ın İstiklal Mahkemeleri'nde yaklaşık 5 ay süren yargılanma süreci de belgeselde çarpıcı detaylarla anlatılıyor. 'Yoldaki Çığır; Sebilürreşad' belgeselinde, 1948'de yeniden yayın hayatına başlayan gazetenin, 1966 yılına kadar süren yayın hayatı da yer alıyor. DVD’si Azim Dağıtım’dan çıkan ve NT’lerde satılan belgeselde 150 yıllık bir dönem ve ilk İslamcılar da irdeleniyor.