Venüs ve Uranüs, diğer gezegenlere göre neden ters yönde dönüyor?

Venüs kendi ekseni etrafından doğudan batıya doğru dönerken, Uranüs o kadar yana yatık halde ki, kendi yan tarafından dönüyor. Kendimizinkinin de içinde bulunduğu diğer her gezegen, batıdan doğuya doğru dönüyor ve bilim insanları henüz bunun sebebini bulamadı.

Gezegenlerin hepsinin, gerçekten aynı şekilde dönüyor olmaları lazım: Güneş Sistemimiz, çöken ve dönen bir gaz bulutu tarafından şekillendirildi ve (Düya gibi) çoğu gezegenin dönüş yönünün bu eski dönme hareketinden geldiği düşünülüyor.

Fakat Venüs ile Uranüs birer istisna: Bunlar ters yönde ve Güneş’in dönüşüne karşı şekilde dönüyorlar. Fakat bu nasıl mümkün olabilir?

Epeydir süregelen hipotezlerden birisi de, Venüs ile Uranüs’ün ilk olarak saat yönünün tersi yönde dönmüş oldukları fakat, kendilerini farklı yönlere döndüren büyük nesneler (belki diğer gezegenler) sebebiyle belli bir noktada öyle kalmış oldukları.

Gökbilimciler son yıllarda Venüs ile Uranüsü ayrı ayrı inceleyerek başka açıklamaların olup olmadığına baktılar.

2011 yılında yapılan canlandırmalar, büyük bir çarpışma yerine bir miktar küçük çarpışmanın, Uranüs’ün dönüşünü 98 derecelik bir açıya getirdiğini öne sürdü. Bu durum ayrıca gezegenin uydularının neden aynı açıda döndüklerini açıklayabilir; eğer bir adet büyük çarpışma olmuş olsaydı, muhtemelen böyle bir şey olmayabilirdi.

2009 yılında gökbilimcilerin ortaya attığı başka bir açıklama da, Uranüs’ün bir zamanlar büyük bir uyduya sahip olduğu ve bunun kütleçekim gücünün, gezegenin yana dönmesine yol açtığı. Sonunda uydu, başka bir gezegenin çarpmasıyla yörüngesinden çıkmış olabilir. Bu durum biraz kozmik bir pinball oyununa benziyor.

Bilim insanları, en yakın komşumuz olan Venüs için, saat yönünün tersine doğru dönmeye başladığını, ardından, şu an olduğu gibi saat yönünde dönmeye başlamadan önce neredeyse hareketsiz olacak şekilde yavaşladığını öne sürdüler.

Bu durum, gezegenin bugün çok yavaş olan dönüş hızını açıklayabilir; Venüs’ün tam dönüşü, 243 Dünya günü alıyor fakat Güneş’in etrafında dönüşü sadece 225 gün sürüyor. Bu yüzden eğer Venüs’te yaşasaydınız, günler yıllardan daha uzun olacaktı (ve Güneş batıdan doğacaktı).

Böyle bir şey bir gezegenin başına nasıl gelebilir? Gökbilimciler, Güneş’in güçlü kütleçekim etkisinin, Venüs’ün yoğun atmosferini çektiğini, bunun atmosferde gelgit oluşturduğunu ve diğer gezegenlerden gelgitsel çekimler geldiğini, tüm bunların birleşerek gezegenin dönüşünü tersine çevirebildiğini düşünüyorlar.

Bir gezegenin sıcak ve güneş ışığı ile kaplı olan tarafındaki yoğun atmosferin, soğuk kısmından uzaklaşmasıyla gerçekleşen gelgitsel dönme momenti fikri, gezegensel bir çarpışmanın yanısıra, Venüs’ün ters yöndeki dönüşü konusunda en yerleşik açıklamalardan biri.

Yine de şimdilik hiç kimse, Venüs ile Uranüs’ü Güneş Sistemimiz’deki tuhaf gezegenler haline neyin getirdiği konusunda yüzde 100 emin değil.

Merkür’e doğru gidecek olan ve 2018 yılında fırlatılacak BepiColombo araştırma aracının Venüs’e yakın bir şekilde uçmasıyla, ona daha yakından bakacağız.

Bizi Takip Edin

Venüs ve Uranüs, diğer gezegenlere göre neden ters yönde dönüyor?

Uzay, gökbilimcilerin çözmesi için pek çok gizem sunuyor. Üstelik, kendi Güneş Sistemimiz içinde on yıllar boyunca açıklanmamış olan bir gizem var: Neden Venüs ve Uranüs, Güneş etrafındaki diğer gezegenlere zıt yönlerde dönüyorlar?

Popüler Haberler

İran-İsrail gerilimi... Cumhurbaşkanı Erdoğan: Akla ziyan olmayan açıklama yok

Türkiye'den İsrail-İran gerilimiyle ilgili kritik uyarı: Kalıcı bir çatışmaya dönüşebilir

İsrail'den İran'a misilleme saldırısı! İşte ilk görüntüler

Bakan Şimşek Washington'da konuştu: Harcamaları kontrol edecek ve kesintiye gideceğiz

CHP'de tepki çeken atamalar: İlk icraatları torpil oldu