Siber zorbalık nedir kısaca Siber zorbalık nasıl önlenir?

Siber zorbalık nedir? Siber zorbalık nedir kısaca ve nasıl engellenir? Vatandaşlar sık sık bu soruların yanıtlarını arıyor. Siber zorbalık günümüzün en büyük problemleri arasında başı çekiyor. İnternette araştırma yaparken veya sosyal medya ağlarında gezinirken siber saldırılara karşı vatandaşlar nasıl önlem almalıdır? Siber zorbalık nedir? Siber zorbalığın daha çok yaşandığı yaş grubu ise ergenlik dönemi, özellikle 13-18 yaş aralığıdır. Milyonlarca vatandaşın çektiği sıkıntının başında gelen siber zorlığa karşı nasıl önlem alınmalıdır? Zorbalık, birinin ötekine zarar verici fiziksel, sözel, cinsel vb. davranışlarıdır. Siber kelimesi başına eklendiğinde ise, bunu teknolojik bilgi ve iletişim araçlarının kötüye kullanılarak karşıdaki kişiye zarar verme davranışı olarak söyleyebiliriz. İşte merak edilen Siber zorbalık nedir? Siber zorbalık nedir kısaca ve nasıl engellenir? Sorularının yanıtları haberimizde…

SİBER ZORBALIK NEDİR?

Siber zorbalık, bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak bir birey ya da gruba yapılan teknik ya da ilişkisel tarzda zarar verme davranışlarıdır.

"ÇOCUK VE ERGENLERİ DAHA ÇOK ETKİLEYEN BİR RİSK TÜRÜ"

Konuyla ilgili bilgiler veren Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yavuz Akbulut, siber zorbalığa e-posta, cep telefonu, kısa mesaj ile internet ortamındaki paylaşımlar ile maruz kalındığını belirtti. Güncel bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle siber zorbalık için başvurulan araçların çeşitliliği artmakta olduğunu aktaran Prof. Dr. Yavuz Akbulut, "Avrupa Çevrimiçi Çocuklar Araştırma Projesi raporunda Avrupa’daki kurbanlık ortalaması yüzde 6, Türkiye ortalaması ise yüzde 3 olarak gösterilmişti. Ülkemizde siber zorbalık oranlarının yüzde 20’lerde olduğunu öne süren bazı çalışmalar da yayınlandı. Farklı ülkelerde gerçekleştirilen çalışmalarda yüzde 3’ten yüzde 50’lere kadar değişen oranlarla karşılaşıyoruz. Gerek siber zorbalığın ne olduğuna dair algı ve tanımlardaki farklılıklar, gerekse siber zorbalık oranlarını incelemek için kullanılan yöntem ve ölçeklerin farklılığı bu geniş aralığın nedenlerinden bir tanesi. Ayrıca ülkeler arasındaki altyapı ve erişim farklılıkları siber zorbalık oranlarını etkileyebiliyor. Siber zorbalığa maruz kalma ile depresyon, düşük benlik saygısı, korku, üzüntü, hayal kırıklığı, utanç ve benzeri sorunlar arasında önemli bir ilişki bulunduğu görülüyor. Siber zorbalık sonucu ortaya çıkan savunmasızlık ve yaralanma gibi duygusal sorunlar, yerinde ve zamanında önlemler alınmadığında akademik ve sosyal alanda da ciddi problemlere yol açabiliyor. Örneğin, Avrupa Çevrimiçi Çocuklar Araştırma Projesi’nde siber zorbalığa maruz kalmanın diğer çevrimiçi risklere nazaran daha az karşılaşılan; ancak çocuk ve ergenleri daha çok etkileyen bir risk türü olduğu belirtiliyor” ifadelerini kullandı.

"SİBER ZORBALIĞA KARŞI ÇOCUK İLE İLETİŞİM ÖNEMİ BÜYÜK"

Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yavuz Akbulut, siber zorbalığa maruz kalanlarda kişilik değişimi, içe kapanma, kızgınlık, gerginlik, internet kullanımı sonrası hüzün ya da öfke gibi birçok sonucu olabileceğini söyledi. Akbulut, şunları söyledi;

"Eğitimcilerle ve uzmanlarla bu davranış değişiklikleri hakkında sürekli iletişim halinde olunmasında yarar var. Ailelerin güvenli internet ile ilgili altyapı önlemleri hakkında bilgi sahibi olması gerekiyor. Çocuğun özel hayatını ve bireysel sınırlarını ihlal etmeden, karşılıklı diyalog içerisinde siber dünyadaki paylaşımlarını gözlemlemeye çalışmakta yarar var. Ayrıca çocuk kurban olmasa bile çevresindeki zorbalık örneklerinden haberdar olabiliyor. Bu bağlamda sağlıklı bir etkileşim, bu tatsızlıkların önüne geçmede de büyük önem taşıyor. Bu tür saldırılara maruz kalmadan önce alınacak bazı önlemler var. Sanal âlemde özel bilgilerin paylaşılmaması, tanınmayan kişilerin arkadaş olarak eklenmemesi, profilin herkese açık tutulmaması, provoke edici içeriklerin paylaşılmaması gibi. Eğer bir zorbalık gerçekleşirse saldırganı görmezden gelme, engelleme ya da zorbalığın gerçekleştiği ortamdan kaçınma gibi davranışlar, yaygın olarak başvurulan başa çıkma stratejileri arasında gösteriliyor. Saldırılara karşılık verilmemesi, zorbalık örneklerinin ve kanıtlarının saklanarak velilere ve gerekirse yetkili mercilere bildirilmesi önem taşıyor. Ancak yardım alma ve büyüklerle bu tür sorunları paylaşma bağlamında ciddi eksiklikler var.”

SİBER ZORBALIĞA KARŞI NASIL ÖNLEM ALICAĞIZ?

Çocuklarla siber zorbalık konusunda konuşmalı, onları yargılamadan dinlemeli ve başkalarına saygı konusunda çocuklara rol model olmalı

Siber zorbalığa karşı okulla işbirliği yapmaya teşvik etmeli,

Çocukları siber zorbalığa maruz kaldığında bunu abartmak ya da yok saymak yerine çocuklarına siber ataklar ile nasıl mücadele edebileceklerini öğretmeli

Çocukların siber zorbalık vakalarını yetişkinlere, yasal kişi ve kurumlara bildirmeleri konusunda teşvik etmeli

Zorbalık içeren mesajları okumayın, beğenmeyin, başkalarıyla paylaşmayın.

 Yazdıklarınızın karşı tarafı incitebileceğini, depresyona sokabileceğini düşünün.

Kişilerin yüzüne söyleyemediklerinizi sanal ortamda da söylemeyin.

 Siber zorbalığın bir suç olduğunu, şikayet halinde ceza alabileceğinizi unutmayın.

 Gerçek hayatta nasıl davranıyorsanız, sanal ortamda da öyle davranın.

SİBER ZORBALIK SONRASI İNTİHAR VAKALARI ARTIYOR

Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da ilk olarak görülen siber zorbalık, sosyal medyanın popülaritesinin artmasıyla birlikte tüm dünyada çok büyük bir sorun haline geldi.

Son 10 yılda siber zorbalığa maruz kalan kişi sayısı da çoğaldı. Siber zorbalık sonrasında yaşanan intihar vakaları da tüm dünyada gittikçe artıyor.

ZAMANINDA ÖNLEM ALINMALI

Siber zorbalığa maruz kalma ile depresyon, düşük benlik saygısı, korku, üzüntü, hayal kırıklığı, utanç ve benzeri sorunlar yaşanıyor. Siber zorbalık sonucu ortaya çıkan durumlarda yerinde ve zamanında önlem alınmadığında ciddi problemlere neden oluyor.