ABD ile Sovyetler Birliği arasında yaşanan ve 20. yüzyıla damgasını vuran Soğuk Savaş’ın son döneminde imzalanan, iki süper gücün nükleer savaş tehdidini azaltmak amacıyla başlattığı üç bacaklı silahsızlanma anlaşmalarının bir ayağını oluşturan “Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması” (INF) tehlikeye girdi. ABD Başkanı Donald Trump, Nevada eyaletinde yaptığı seçim konuşmasının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya’nın anlaşmayı ihlal ettiğini savundu ve anlaşmadan çekileceklerini açıkladı. Rusya’nın, nükleer bir anlaşmayı ihlal etmesine müsaade etmeyeceklerini belirten Trump, “Yıllardır ihlal ediyordu ve (önceki) Başkan Barack Obama’nın neden bu konuyu müzakere etmediğini ya da neden anlaşmadan çekilmediğini bilmiyorum” diye konuştu.
BOLTON TRUMP’A BASKI YAPIYORDU
Rusya tarafından cevap Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov’dan geldi. Rus TASS haber ajansına konuşan Ryabkov, Washington’daki bazı güçlerin ülke yönetimine baskı yaptığını belirterek, “Nükleer silahlar alanında güvenlik için önemli bir konuda Rusya’nın taviz vermesi için şantaj yöntemleri ile devam eden girişimleri kınıyoruz” dedi. ABD basınında bir süredir, Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’ın anlaşmadan çekilme konusunda Trump’a baskı yaptığı yönünde haberler yer alıyordu. Ryabkov ayrıca, Moskova’ya gelecek Bolton’dan konu hakkında somut bilgiler duymayı umduklarını söyledi. INF Anlaşması sonrası taraflar stratejik nükleer silahların azaltılması konusundaki görüşmelere hız vermiş ve nükleer silah tesislerini uluslararası denetime açmıştı.
Reagan ile Gorbaçov 1987’de imzaladı
Eski ABD Başkanı Ronald Reagan ve dönemin SSCB lideri Gorbaçov arasında 1987 yılında imzalanan anlaşma, Rusya ve ABD’nin menzili 300-3400 mil olan karadan atılan güdümlü füze almasını, üretmesini ya da test etmesini yasaklıyor. Fakat ABD Rusya’yı sık sık bu anlaşmayı ihlal etmekle suçluyor. Washington’da özellikle Rusya’nın yeni orta menzilli Novator 9M729 füzesinin anlaşmayı tehdit ettiği konuşuluyor. Putin 2007 yılında, INF anlaşmasının artık çıkarlarına hizmet etmediğini söylemişti. Bunun nedeni, ABD’nin 11 Eylül etkisiyle 2002 yılında Anti Balistik Füze Anlaşması’ndan çekilmesi olmuştu.