AA
Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) düzenlediği, Anadolu Ajansı Finans Haberleri Editör Yardımcısı ve Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD) Başkan Yardımcısı Hasan Arslan'ın moderatörlüğünü yaptığı "Kazakistan Sanal Genel Ticaret Heyeti" programı, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkiye'nin Nur Sultan Büyükelçisi Ufuk Ekici ve TİM Başkanı İsmail Gülle'nin katılımıyla başladı.
Türkiye'nin Nur Sultan Büyükelçisi Ekici, burada yaptığı konuşmada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından Kazakistan'da birçok sektörün olumsuz etkilendiğini belirterek, Türkiye ile bölge arasında kara taşımacılığının etkilenen sektörlerden biri olduğunu söyledi.
Enerji ve emtia fiyatlarında geçen yıla göre sert düşüşler yaşandığını aktaran Ekici, Kazakistan'ın ham petrol üretimini azaltmak zorunda kaldığını, bunun da Kazakistan ekonomisinde kırılganlıklar yarattığını söyledi.
Pandemi sebebiyle dünya ticaretinde ve küresel talepte yaşanan daralmaların Kazakistan ekonomisine baskılar oluşturduğunu ifade eden Ekici, şöyle devam etti:
"Bu süreçte Kazakistan ekonomisinin küçüldüğünü görmekteyiz. Ocak-Temmuz 2020 döneminde Kazakistan'ın GSYH'si yüzde 2,9 daraldı. Ülkenin ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 13,3'lük bir gerilemeyle 28 milyar dolara düştü. İthalatı ise yüzde 6,5'lik düşüşle 20,1 milyar olarak gerçekleşti. Kazakistan'ın ithalatında başlıca ülkeler Rusya, Çin ve Güney Kore olarak göze çarpıyor. Türkiye, Kazakistan ithalatında yüzde 2,5'luk payla 7. sırada geliyor. Avrasya Ekonomik Birliği uygulaması kapsamında üye ülkelerde ortak ticaret ve gümrük politikaları uygulanıyor. Rusya menşeli ürünlerin Kazakistan pazarına bu bağlamda gümrüksüz girişi ülkemiz firmaları açısından fiyat rekabetinde bazı zorluklar yaratıyor. Bu durum, birlikte alınan kararlarda zaman zaman tarife dışı engeller olarak karşımıza çıkabiliyor.
Kazakistan ile ikili ticaretimize baktığımızda son birkaç yılda ihracatımızda artış eğiliminin olduğunu görüyoruz. Ülkemiz firmaları, geniş bir sektör yelpazesinde Kazakistan'da faaliyet göstermekte. Bu sektörlerin başında hazır giyim geliyor. Hazır giyim ve perakende faaliyetlerimiz Kazakistan'da dikkati çekmektedir. Ülkemiz müteahhitleri için önemli bir coğrafya olan bu alandaki çalışmaları da sürüyor."
Kazakistan'ın, Orta Asya ülkeleri arasında zengin hidrokarbon kaynakları, ulaştırma ve lojistik alanında öne çıkan konumuyla önemli bir ekonomi olarak ortaya çıktığını vurgulayan Ekici, Orta Asya'ya gelen yabancı yatırımların yaklaşık yüzde 80'inin Kazakistan'a yapıldığını bildirdi.
TİM Başkanı İsmail Gülle de mayıs ayında "Her Alanda Dijitalleşme" mottosuyla başladıkları "Sanal Ticaret Heyetleri"nin 9'uncusunu Kazakistan ile gerçekleştirmekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Gülle, "Kazakistan Sanal Ticaret Heyeti" programıyla birlikte 187 ihracatçı firmanın sanal heyetlere katıldığını, tamamlanan heyetlere 570 alıcı firmanın katıldığını, 1.300'ü aşkın ikili iş görüşmesinin gerçekleştirildiğini bildirdi.
Sanal ticaret heyetlerinin, farklı ülke ve bölgelerle gelecek dönemde hız kesmeden devam edeceğini aktaran Gülle, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Kazakistan, bağımsızlığını duyurduğu ilk günden bu yana ülkemizle her alanda başarılı ilişkiler kurdu, çok boyutlu ve stratejik bir iş birliği gerçekleştirdi. Bugün 2,2 milyar doları aşan ikili ticaret hacmi, iki ülke arasındaki istikrarlı ticareti gözler önüne seriyor. 2019 yılında ülkemiz Kazakistan'a 804 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirirken, Kazakistan'dan 1,4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdi. Kazakistan, ülkemizin özellikle bakır ve alüminyum ithalatında önemli pay alıyor.
İkili ticaret hacmi, bölgesinin en önemli aktörlerinden olan kardeş ülkemiz Kazakistan'la olması gereken seviyelerin altında. İnanıyoruz ki Kazakistan'a olan ihracatımız bu önemli heyetimize katılacak firmaların kuracağı iş birlikleri ile önümüzdeki yıllarda katlanarak artmaya devam edecek."
Gülle, yılın 8 ayında Kazakistan'a ihracatın, salgının ortaya çıkardığı tüm riskler ve küresel ticaretteki tarihi daralmaya rağmen önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3 artarak 527 milyon doların üzerine çıktığı, bu programın ihracat rakamlarının artmasına ve böylelikle hak ettiği seviyelere erişmesine katkı sağlayacağını kaydetti.