Beklenen gün geldi. Yargı paketi Meclis'e sunuldu.
Doğal olarak manşete "Kovid-19 infaz düzenlemesi" oturdu.
Ama göründüğü gibi değil sunulan teklif. 38 maddeden oluşuyor ve hemen her konuda düzenleme var...
Bu düzenlemenin bir yanı da AYM kararlarını uygulayan bir içeriğe sahip olması...
"Tahliyeleri başlatıyor" bu paket ama cezalara getirdiği artış da fazla...
Gelin birlikte pakette neler olduğuna bakalım bugün...
GÖZDEN KAÇANLAR...
Borçlulardan mal kaçırma eğiliminde olanların önüne set çeken düzenlemeler var pakette. Bir kimsenin eşine ve akrabalarına son bir yıl içindeki mal satışları şayet "gerçek değere" uygun değil ise iptal edilebilecek. Avukatların disiplin cezalarına ilişkin düzenlemeye gidiliyor. Yine kamu ihale mevzuatından özellikle başvuru giderlerinin iadesi konusunda bir değişim oluyor.
DOLANDIRICILIK ASLİYE CEZAYA...
Uygulamada bir "kriz" alanına dönüşen meseleye net çözüm getiriyor paket. Basit ve nitelikli halleri farklı ceza mahkemelerinde görülen dolandırıcılık suçu, sadece asliye ceza mahkemesinde görülecek... Mevcut dosyaların görüldüğü mahkemeler hangisi ise aynen devam edecek... Akıl hastalarının tedavi ve koruma maksadıyla sağlık kurumunda kalabilecekleri süre, ağırlaştırılmış müebbet hapis ve müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda bir yılı, 10 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardaysa 6 ayı geçemeyecek.
HAKARET SUÇU ÖN ÖDEMEYE...
Mağdura dönük sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle "hakaret suçu" işlenmesi halinde artık "ön ödeme" sistemi devreye girecek. Savcı şüpheliden belirli bir miktarı hazineye ödemesini isteyecek. Bunu yaparsa hakkında dava açılmayacak...
CEZALAR ARTIYOR....
Cezalarda yüksek oranlı bir artış olacak, bazı eylemler suçlara eklenerek kapsamları genişletilecek. Bu artışların ortak amacı, kamu güvenliğini ilgilendiren fiillerde caydırıcılığı yükseltmek... Başlıkları şöyle listeleyebiliriz:
* Taksirle yaralamaya ilişkin hapis cezaları artırılıyor.
* "Suç işlemek amacıyla örgüt kurma" suçuna yönelik hapis cezaları artıyor. Hapis cezasının alt sınırı 4 yıldan 5 yıla, üst sınırı 8 yıldan 10 yıla çıkarılıyor.
* "Güveni kötüye kullanma" suçunun konusunun motorlu kara, deniz veya hava taşıtı olması "nitelikli hal" sayılıyor ve cezası arttırılıyor.
* Kurusıkı tabanca, gaz fişeği veya ses tabancalarının kullanılması "genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması" suçu kapsamına giriyor. Bu suçun cezası arttırılıyor. Üç yıla kadar hapis mümkün olacak...
"TRAFİK MAGANDALIĞI SUÇU"
Artık hukuka aykırı bir davranışla kara ulaşım aracının hareket etmesini engelleyen veya bu aracı hareket halinde iken durduran kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar, bu aracı gitmekte olduğu yerden başka yere götüren kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Bu yeni bir suç olarak geliyor. Cezasızlık algısına etkisi önemli...
BİLİŞİM SUÇLARINA YENİ KONSEPT...
Ceza Muhakemesi Kanununda değişiklik yapılıyor. Böylece nitelikli hırsızlık, nitelikli dolandırıcılık ile banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarında makul şüphe bulunması halinde banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısı nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan ya da yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu suçta kullanılan her türlü varlık hesabının 48 saate kadar dondurulması mümkün olacak. Bu suçlulukla mücadele için önemli bir adım. Hesap sahibi dondurma işleminin kaldırılması için savcılıktan talepte bulunabilecek...
KOVİD DÜZENLEMESİ NASIL OLDU?
Terör ve örgütlü suçlar hariç olmak üzere, 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerden, toplam hapis cezası 10 yıldan az ise 1 ayını, 10 yıl ve daha fazla ise 3 ayını bu kurumlarda geçirip ilgili mevzuat uyarınca açık ceza infaz kurumlarına ayrılmasına 3 yıl veya daha az süre kalanlar, bu şartların oluştuğu tarih itibarıyla açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilecek... Yani bu düzenleme, kapalıdan açığa geçiş sürecini hızlandıran bir formülasyon içeriyor... Bu şekilde çıktı teklif. Genel kurulda veya komisyonda değişir mi? Bu ihtimal var. Sadece bu madde için değil tüm teklif için geçerli bu durum. Ancak net bir şey söylemek imkânsız şimdiden...
Evet. Düzenleme böyle. Şüphesiz her düzenleme gibi tartışılacak.
Paketin İnternet bağlamında olan hususlarına bugün değinmedim.
Ona bir başka yazıda genişçe değineceğim. Zira sıkıntısını pratikte çok yaşıyor ve sorunları görüyorum. Bunun için biraz daha geniş biçimde ele almayı hak ediyor bu konu...
