Tarih Profesörü İlber Ortaylı, Osmanlı Devleti için "Müslüman Roma" ifadesini kullandı. Fatih Sultan Mehmet'in son Roma Kayzeri olduğunu söyledi. "Birinci imparatorluk bir Pagan imparatorluğuydu ve gerçek Roma'dır. İkincisi Bizans dediğimiz şey Hristiyan Roma'dır. Üçüncüsü de Türklerin Osmanlısı, Müslüman Roma İmparatorluğu'dur. Bu çok önemli. Gerçek anlamda Romalılık şuuru ile, imparatorluk şuuru ile Fatih Sultan Mehmet'i diyoruz. Roma insanlığı yönetir, bilinen insanlık oradadır. Fatih Sultan Mehmet bu unvanı taşıdığı için Osmanlı İmparatorluğu da üçüncü Roma'dır. Fatih Sultan Mehmet kendini nasıl görüyordu? Kayseri 'Rum' diyor. Hakan Türk oluyor ve Müslümanların emiri oluyor halifedir. Bürokraside öyle bahsederler, dış yazışmalarda falan" dedi.
CNN Türk'ün haberine göre, Roma'nın büyük bir medeniyet ve imparatorluk olduğunu söyleyen Ortaylı, hem Bizans hem de Osmanlı'nın bu medeniyeti devam ettirdiğini kaydetti. "Modern dünyaya hukuki verdi ve kendisinden sonrakileri de etkilemiştir, Bizans'ı etkilemiştir. Osmanlı hukukunda bile kalıntıları vardır" diye konuştu.