Bayramlar bağışlamak, barışmak, kardeş olmak için önemli fırsatlar ve vesilelerdir.
Sosyal hayatta ilişkiler inişli çıkışlıdır, insan ise kusurlu ve hatalıdır. Sosyal münasebetlerin sorun ve sıkıntılardan temizlenmesi için ilişkileri onarmak, düzeltmek, iyileştirmek gerekir. Bu ise Bayram gibi vesilelerle affetme ve bağışlama erdeminin öne çıkarılması ve ilişkilerin düzeltilmesiyle mümkündür.
İnsan bağışlamazsa bağışlanmaz, affetmezse affedilmez, kusurları örtmezse kusurları örtülmez.
Kırgınlıkların, dargınlıkların, küslüklerin ortadan kaldırılması insana huzur ve esenlik verir; kin, nefret ve düşmanlık ise insanı kemiren ağır bir yüktür.
Temiz sayfa açmak, dostları artırarak güç kazanmak ve bağları kuvvetlendirmek insanın moral motivasyonunu artırır.
Ramazan ayı bir yönüyle sosyal restorasyon ayıdır. İlişkilerin onarılıp sağlamlaştırılması, kardeşlik ve birliğin yüceltilmesi bu ayın semereleridir.
Ama Ramazan aynı zamanda af ve mağfiret ayıdır. İnsanın Rabbine karşı kusurlarını, günah ve suçlarını itiraf ederek tövbe etmesi ve bağışlanma umuduyla geleceğe yönelmesi önemli bir yenilenmedir.
Tövbe etmek; af ve bağışlanma dilemek yani bir yönüyle özür dilemek, verdiği söze dönmek ve temizlenmektir.
Yüce Allah'ın birçok ismi af ve bağışlama, rahmet ve merhamet, şefkat ve ihsan gibi anlamları ihtiva eder.
Allah Tevvâb'dır, yani tövbeleri çok kabul edendir.
Allah Afüv'dür, yani günahları silen, çok affeden, suç işleyene ceza uygulamayan, bir nevi günahları yok edendir.
Allah Settar'dır, yani günahları ve ayıpları örten ve gizleyendir.
Allah Gafûr'dur yani çok bağışlayan, çok affedendir.
İslam Ansiklopedisine göre Gâfir "hata ve kusurları örten, günahkârı dünyada da Ahiret'te de cezalandırmayan, onun iç yüzünü insanlara bildirmeyen" anlamına gelir.
İnsanoğlunun yükümlülüğü bir süreç, dinamik ve devingen bir eylemlilik halinde geçer. Hatalar, günahlar, suçlar, kusurlar bir kerelik olmadığından tövbe ve istiğfar da bir kerelik değildir.
Allah'ın bağışlama ve affetmeye yönelik isim ve sıfatları hem 'çok'luk hem 'süreklilik' anlamı taşır. Allah çok affedendir ve sürekli affedendir.
Gafûr ismi Kur'an-ı Kerim'de 91 ayette geçer ve bunların 72'si Rahîm ile birliktedir.
Allah Gafûr ve Rahîmdir.
Rahman ve Rahîm isimleri sonsuz rahmet, lütuf ve ihsan sahibi olmayı ifade ederken, kimi âlimlere göre birisi daha genel diğeri daha hususi, biri dünyada tüm mahlûkata diğeri Ahirette inananlara yöneliktir.
Cenab-ı Hak inananları önce affederek temizlemekte ardından Rahîm ismiyle sonsuz nimetlerle donatmaktadır.
İnsanın işlediği kötülüklerden tövbe etmesi, samimi bir pişmanlık, vicdan azabı ve ders çıkarmasıyla mümkündür.
Allah'a samimi bir yönelişle bağışlanma dileğinde bulunmak bir iltica halidir.
Bu hal hem kötülükten bağışlanmayı hem de bir daha kötülük işlememek için istimdat ve yardım talebinde bulunmayı kapsar. Çünkü tövbeyle günahından pişmanlığını dile getiren kul, Allah'ın sonsuz affına ve keremine sığınırken, bir daha günah işlememek için de yardımına başvurmaktadır.
Tövbenin başlangıcı samimi yönelişi, sonu samimi takvayı gerektirir.
İnsan günahtan tövbe ederek bir irade ortaya koyduğu gibi, bir daha günaha yönelmeme noktasında da bir irade ortaya koymak durumundadır. İşte asıl değerli olan bu iradedir. Tövbenin devam eden aşaması kötü davranışın yerine iyi davranışa yönelebilmektir.
Cenab-ı Hak Ramazan ve Bayram hürmetine tüm günah ve suçlarımızı affetsin, bize lütfu keremiyle muamele etsin.
Aziz Milletimizin ve İslam âleminin Ramazan Bayramı mübarek olsun.