Şiir bestelemek büyük sorumluluk 

30 yıl boyunca ve hali hazırda sesiyle, sözüyle, müziğiyle konuşmaya devam ediyor Aykut Kuşkaya. Son albümü Rüyam’da da aşina olunan bir üslubu yeni eserlerde dinliyor kulaklarımız. Biraz erken kalkan yol alır hikâyesi de var aslında bu 30 yıl meselesinin içinde. Yaşça kendinden büyüklerin bile “Ay vallahi sizinle büyüdük!” demesinin izahı bence bu. Tabii bir de özellikle 90’larda yaptığı müziğin nasıl bir gençliğe dokunduğunu fark etmek önemli bir nokta. Kuşkaya’nın müziği, kendi kimliğini bulmaya çalışan gençlerin hem ideallerinin hem romantik hayallerinin rengini taşıyordu. Kamusal alandan sürülenler de vardı orada. İnancının sınırlarını ihlal etmeden gençliğin kavak yellerini yaşayanlar da… 

“Aidiyetlerin önemli olduğu belki de son kuşağız” diyor Aykut Kuşkaya. “Bugünün anlayışı geçmişten farklı. Ancak zaman geçse de duygular ya da duygulara olan ihtiyaç değişmiyor…” 

Bana sorsalar bu müziğin türünü Aykut Kuşkaya müziği derim. Size sordular mı? Hangi türdür yaptığınız müzik? 

Yapılan işleri ille bir kulvara oturtma zorunluluğumuz yok aslında. 90’lı yıllarda benim ve birkaç arkadaşımın yaptığı müziğe isim bulunamadığı için ‘ezgi’ denildi ve öyle de kaldı. Artık kabul etmek lazım, bunun dışında başka bir şey söylemek de biraz yersiz olur. Fakat ezgi tabiri benim yaptığım bütün müzikleri ifade etmiyor. Müzik her sanat dalında olduğu gibi bir arayış aslında. Bir ressam bir fırça darbesi attığında artık bütün resimlerini o fırça darbesini tekrar ederek yapacak diye bir şey yok. Ya da biz bir beste yaptığımızda her zaman aynı kalıbı kullanacağız diye bir şey yok. Olmamalı da. Bunu yapıyorsanız zaten sanat yaşamınız bitmiştir, geçmiş olsun. 

Hayatınızda kaç yıldır müzik var? 

30 yıl. 1988 İlk Cemre’yi baz alırsak -gerçi o bir grup çalışmasıydı ama yine de- profesyonel müziğe adım attığım nokta odur. İlk kaset. Galiba zaman hızlı akıyor. Neredeyse 2000’lerin başına kadar vardı kaset. 90’ların sonuna doğru cd çıktı. Şimdi cd bile kalmadı ortalıkta. Nereye Kadar şarkımda da olduğu gibi, ben de bilmiyorum doğrusu, bu iş nereye kadar ve nasıl olacak. 

Şartların değişmesi imkan mı zorluk mu dinleyiciye ulaşmak için? 

Çok değil on/on beş yıl içinde olanlardan bahsediyoruz aslında. Artık her şey dijitale döndü, fena halde. Yeni albümü cd olarak da bastık ama birçok insanın evinde, yeni arabalarda cd çalar yok. Yeni bilgisayarlarda yine böyle bir mekanizma kullanılmıyor. Yani cd bile biraz nostalji gibi olmaya başladı. Ama yine de yaşlanmışlığımızdan mıdır nedir, elde bir ürün olmayınca çok kalıcıymış gibi gelmiyor bana. Değişim ve dönüşüm hiç şüphesiz kaçınılmaz. Ama ben hâlâ gazeteyi, dergiyi bile eline almayı, kokusunu duymayı tercih eden adamlardanım. Fakat hayıflanmanın da alemi yok. El arabalarından kitapçı tezgahlarına gelen kasetler ve cd’ler yerine dijital mecralar var. Bir sanatçı olarak bu durum ulaşılabilir olmayı kolaylaştırıyor. Nasıl şikayetçi olabilirim? “Abi, sizin ezgilerinizle büyüdük” bugün artık daha sık duymaya başladığım bir söz. Hatta bazen yaşça daha ileri olanlar bile böyle söylüyor, hepimiz çok gençtik çünkü. Bir dönem bu tarz müziğin ya da benim yaptığım müziğin insanlarda etkisi olmuş. Eski teknolojik şartlarda bu etkiyi bu kadar iyi öğrenme şansımız yoktu. Ancak konserlerde birileri bizim yanımıza gelebildiğinde anlatabiliyorlardı. Kimileri mektup yazardı. Ama şimdi benim de bizzat kullandığım sosyal mecralarda doğrudan ve hızlıca ulaşılabilir durumdayız. Kötü bir şey değil bu. Hatta güzel bence. Tanışmadığınız insanların hayatlarına nasıl dokunduğunuzu öğreniyorsunuz… 

Şartlar değişti, görüyoruz. Duygular? Onlar da değişti mi? 

Duygular değişmiyor bence. Zamana göre ifade biçimlerinde değişiklik olabilir. Bir şekilde üretim de devam ediyor bu yüzden. Bir bestekar olarak söylüyorum bunu; içtenlikle yapılmalı. Mesela benim çokça şair sözü bestelemişliğim vardır. Fakat besteleyemediklerim de oldu. Mesela Üstad Necip Fazıl’ın Sakarya Türküsü’nü yıllardır elime alırım ben. Ama artık bıraktım. Dedim ki demek ki bu senin işin değil. 12-13 beste yaptım ama bir türlü içime sinmedi. Çünkü, öyle çok şey ifade etmiş ki. Bunu bir müzikle bestelemek belki ancak 20-25 dakikalık senfonik bir eserle mümkün olabilir. Böyle 4-5 dakikalık şarkı formundaki besteyle olmayacak buna kanaat getirdim.