Malta'daki 16. yüzyıldan kalma Verdala Sarayı'nda düzenlenen zirve, Malta Başbakanı Lawrence Gonzi'nin, Arap dünyasındaki demokratikleşmenin sağlayacağı uzun dönemli çıkarların öneminini vurguladığı konuşmasıyla açıldı.
Zirvenin Avrupa kanadı, Gonzi'nin dışında Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, İtalya Başbakanı Mario Monti, Portekiz Başbakanı Pedro Coelho ve İspanya Başbakanı Mariano Rajoy tarafından temsil ediliyor.
Afrika kanadında ise Cezayir Başbakanı Abdülmalik Sellal, Libya Kongresi Başkanı Muhammed El-Magarif, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Uld Abdülaziz, Fas Başbakanı Abdülilah Benkirane ve Tunus Cumhurbaşkanı Munsıf Marzuki yer alıyor.
Zirveye ayrıca Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, Arap Magrib Birliği Genel Sekreteri Habib Bin Yahya katılıyor.
Zirvenin gündemini, terörizm ve hukuksuzlukla mücadele ve Arap baharı olarak adlandırılan bazı Arap ve Kuzey Afrika ülkelerindeki demokrasi yanlısı halk ayaklanmaları sonrasında, ekonomik ve siyasi işbirliğinin güçlendirilmesi konuları oluşturuyor.
Gündemdeki diğer ağırlıklı konular ise Akdeniz bölgesi üzerinde doğrudan etkisi bulunan Ortadoğu'daki gergin durum ile Kuzey Afrika'dan Avrupa'nın güneyine yönelik süren göç dalgası olarak sıralanıyor.
Zirvede ayrıca Hollande'ın, El Kaide ile bağlantılı militanların kontrolündeki Mali'nin kuzeyinin, Batı Afrika ülkelerinin komutasında bir askeri müdahaleyle geri alınmasına ilişkin geçen hafta BM Genel Kurulu'nda yaptığı çağrıya destek arayışında bulunması bekleniyor.
Zirveye verilen aralarda da Fransa, İtalya, İspanya ve Portekizli liderlerin bir araya gelerek Avrupa'daki borç kriziyle bağlantılı ekonomik konuları içeren bir görüşmede bulunması öngörülüyor. Liderlerin görüşmeler sırasında ağırlıklı olarak haziran ayında düzenlenen AB zirvesinde, Avro Bölgesi'nin istikrarı konusunda yapılan anlaşmaları gündeme getirmesi bekleniyor.
Fransa'nın girişimiyle 1980'li yılların sonlarında önce 4 Avrupa ve 5 Afrika ülkesiyle oluşturulan 4 5 Diyalowu, 1991'de Malta'nın da katılımının ardından 5 5 Diyaloğu adını aldı.
Şimdiye kadar ilk kez 2003'te Tunus'ta düzenlenen zirveyle bir araya gelen topluluk ülkeleri bu tarihten itibaren bakanlık seviyesinde toplantılar yaparak ilişkilerini sürdürdü.
Malta'da düzenlenen zirvenin önce 2011'de yapılacağı ilan edilmiş, ancak Kuzey Afrika'da ortaya çıkan dramatik gelişmeler üzerine zirve bugüne ertelenmişti.