14 Aralık 2024 Cumartesi / 13 CemaziyelAhir 1446

İzmir'de Batı'nın Zeugma'sı bulundu

İzmir'in Kemalpaşa ilçesinde, ünlü bir marketler zincirinin depo olarak kullanmak için satın aldığı alanda yasa gereği sondaj kazısı yapmasıyla, bir tarih hazinesi ortaya çıktı.

ARDA YAVUZ20 Ekim 2012 Cumartesi 07:00 - Güncelleme:
İzmir'de Batı'nın Zeugma'sı bulundu
Firma yetkililerinin haber verdiği İzmir Arkeoloji Müzesi ekipleri, yaptıkları kazıda, milattan sonra 4'ncü yüzyıla ait antik bir Roma kenti buldu. 40 dönümlük alanda yapılan kurtarma kazısı sonrasında "Batı'nın Zeugması" denebilecek mozaiklerin ortaya çıktığı bildirildi. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Murat Süslü, "Anadolu'da kayıp kentlerin olduğu biliniyor. Yapılacak bilimsel çalışmalar sonucu belki bu kentin de hangi kayıp kent olduğu ortaya çıkacak. Çıkan mozaiklerle baktığımızda, buraya 'Batı'nın Zeugması' diyebiliriz" dedi.

Ulucak beldesinde, etrafı sanayi kuruluşları ile çevrili alana yapılması planlanan bir market zincirine ait depo, yeraltındaki pek çok tarih hazinesinin gün ışığına çıkmayı beklediği Ege'de, bir tarih değerinin günyüzüne çıkmasını sağladı. 3. derecede arkeolojik SİT alanı olan bölgede yapılan sondaj kazısı sonrasında ortaya çıkan antik Roma kenti, büyük heyecan yarattı. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın da "İzmir'e bir bayram müjdesi olacağını" iletmesinin ardından, bu müjdenin Kemalpaşa'daki görkemli mozaiklere sahip antik kent olduğu ortaya çıktı. Kanalizasyon sistemi ile bugünkü teknolojilere bin 700 yıl öncesinden meydan okuyan antik kentte bulunan 11 odalı villa kompleksinin 6 odasında mozaiğe rastlanınca çalışmalara hız verildi. İzmir Arkeoloji Müzesi tarafından yapılan kurtarma kazılarında ortaya çıkan eserleri basına tanıtan Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Osman Murat Süslü, geçen Eylül ayının ilk günlerinde bir perakende firmasının depo olarak kullanacağı alanın 3'ncü derece arkeolojik sit alanı olması nedeniyle yasal prosedür gereği yapılan sondaj kazıları sonrasında yoğun arkeolojik izlere rastlandığını kaydetti. Süslü, bunun üzerine kurtarma kazısı başlatıldığını, bilimsel kriterlere uygun bir çalışmanın sonucunda milattan sonra 4'ncü yüzyıla ait Geç Roma/ Doğu Roma/ Bizans denilen döneme denk gelen kültür katmanına rastlandığını kaydetti.

Burada 550 metrekarelik alan içinde bir villa kompleksinin bulunduğunu, bunun da o dönemin modern yapılarına işaret ettiğini anlatan Genel Müdür Süslü, villanın 103-105 santimetre yüksekliğinde duvar boyutları olduğunu, 11 odanın 6'sında da mozaiğe rastlandığını kaydetti. Özellikle 57 metrekarelik salonda bulunan mozaikte, şu an bölgede görülemeyecek Anadolu Parsı, kaplan gibi hayvan varlıklarının ve çok çeşitli bitkilerin resmedildiğine de dikkat çeken Süslü, renklendirmenin de doğal malzemelerle yapıldığını tespit ettiklerini aktardı. Kemalpaşa'da böyle bir alanın çıkmasından memnuniyet duyduklarını vurgulayan Süslü, "Burada 'Batı'nın Zeugması' denebilecek bir yapılaşma var. Alan sadece villadan oluşmuyor. Sondaj kazılarıyla arazi genelinde yapılara rastlamakla beraber zaman içinde zengin verilere de rastlayacağımız aşikar" dedi.

KAÇAK KAZILAR MOZAİKLERİ TAHRİP ETMİŞ
Şu anda bölgede her yıl 22 kazının gerçekleştirildiğini dile getiren Süslü, vatandaşlara da tarihi eser kaçakçılığı ile ilgili çağrıda bulundu. Burada en üzücü durumun kaçak kazılar olduğunu dile getiren
Süslü, yıllardır yurtdışına kaçırılmış eserlerin iadesiyle uğraştıklarını ve son yıllarda başarı elde ettiklerini kaydetti. Kaçak kazı sonucunda çıkarılan eserlerin çok cüzi miktarlarla satıldığını, bu sırada da bilimsel kriterlerden uzak kazı yapıldığı için yoğun tahribat yapıldığını anlatan Süslü, vatandaşlardan bu işle uğraşanları yetkililere bildirmesini isterken "Biz zaten eser bulduğunu belirten vatandaşlarımıza fazlasıyla ödeme yapıyoruz" diye konuştu.

ZEUGMA
Zeugma Antik Kenti, Gaziantep'in Nizip ilçesindeki Belkıs köyü sınırları içinde bulundu ve mozaik insan portreleri ile büyük üne kavuştu. Yaklaşık 20 bin dönüm arazide kurulan antik kentin döneminde 80 bin nüfusa sahip olduğu tahmin edilirken Büyük İskender'den Roma'ya bir çok uygarlığa ev sahipliği yapan kent, şu anda da yerli ve yabancı pek çok turistin uğrağı konumunda.