Mehmet Pakdemirli CERN’de İnceleme Yaptı

CERN’de LHCb deney ekibinde yer alan, Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erhan Pesen’in eşlik ettiği Prof. Dr. Mehmet Pakdemirli, CERN’in uluslararası ilişkiler Türkiye temsilcisi olan Prof. Dr. Emmanuel Tsesmelis ve ekibi tarafından karşılandı. Pakdemirli, merkezin kuruluşu, tarihsel gelişimi, amaçları, uluslararası yapısı, Türkiye’nin CERN’deki statüsü, CERN’de deneye katılan bilim insanlarının ülkelere göre dağılımları, Türk bilim insanlarının sayısı ve CERN tarafından verilen destekler hakkında bilgi aldı.

Ardından, Türkiye’den sadece Celal Bayar Üniversitesi’nin yer aldığı, CERN’in dört ana deneyinden biri olan LHCb detektörünü görmek üzere, CERN’e yaklaşık 5 km uzaklıktaki deney yerleşkesine geçildi. Deney Sözcü Yardımcısı Dr. Burkhard Schmidt’in deney tanıtımının ardından, deney radyasyon güvenlik sisteminden geçilerek, yerin yaklaşık 100 m altında yer alan LHCb deney alanına inildi. Burada, CBÜ LHCb grubu temsilcisi Doç. Dr. Erhan Pesen ve Dr. Burkhard Schmidt tarafından, LHC (büyük hadron çarpıştırıcısı)’nın iki yıl ara ile kapalı olması sebebi ile açık halde görülebilen LHCb detektörünün bütün ayrıntıları anlatıldı. Dr. Schmidt deneyin asıl amacının evrendeki bütün varlıkların maddeden oluşması ve hiç anti-madde olmamasının sebebini anlamak olduğunu, ancak LHCb detektörünün yüzlerce başka fizik konusunu da ölçmek üzere tasarlandığını belirtti. Doç. Dr. Erhan Pesen ise, CBÜ grubunun deneydeki bilimsel aktiviteleri ve gelecekteki olası katkıları hakkında bilgi aktardı.

Ziyarette son olarak, deneylerin yapılmasına imkan veren LHC proton hızlandırıcısını görmek üzere, LHCb deney yerleşkesi içinde yer alan hızlandırıcı binalarına geçildi. Burada, çocukluk dönemi İstanbul’da geçtiği için Türkçe’yi çok düzgün konuşan CERN hızlandırıcısı mühendislik grubu direktörü Dr. Roberto Saban tarafından “Hoş geldiniz” diye karşılanan Pakdemirli, LHC radyasyon güvenlik işlemlerinden sonra asansör ile yerin 100 m altındaki hızlandırıcı tüneline indi. Dr. Saban tarafından, -271 derecede durması gereken hızlandırıcı tüpü, bu düşük ısıyı sağlayan helyum sistemleri ve çok yüksek manyetik alan üreten süper iletkenli elektro mıknatısları tanıtıldı ve hızlandırıcı hakkında pratik bilgiler aktarıldı.

Ziyaretin oldukça verimli geçtiğini belirten Prof. Dr. Mehmet Pakdemirli, “CERN'in dört ana deneyinden biri olan LHCb deneyinde yer alarak, ülkemizi temsil etmekten gurur duyuyoruz. Ben de bu vesile ile CERN’i ziyaret edip, dünyanın Fizik alanındaki en büyük bilimsel merkezi hakkında detaylı bilgiler aldım. Celal Bayar Üniversitesi olarak amacımız, bu tarz önemli bilimsel çalışmalarda ülkemizi temsil etmeye devam etmek ve başarılarımıza yeni halkalar eklemek” diye konuştu.