YILIN TEMELİ
150 milyonu uçuracak adım atıldı
İstanbul’a yapılacak ve bittiğinde dünyanın en büyük havalimanı olacak 3. havalimanının temeli Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlık döneminde katıldığı törenle 7 Haziran’da atıldı. 29 Ekim 2017’de faaliyete başlayacak ilk etapta havalimanı yılda 90 milyon yolcuya hizmet verilecek. Havalimanı bittiğinde ise hizmet verilecek yolcu sayısı yıllık 150 milyona çıkacak. Karadeniz’in Avrupa yakasındaki Yeniköy ile Akpınar köyleri arasına altı pistli olacak şekilde yapılacak havalimanının ihalesini 3 Mayıs 2013’te 22 milyar 152 milyon Euro’luk Cumhuriyet tarihindeki en yüksek teklifle Cengiz-Kolin-Limak-Kalyon-Mapa OGG kazanmıştı. Projenin tamamının 2018 yılında bitmesi planlanıyor.
YILIN YATIRIMCISI
Medya ve otomotive büyük yatırım
Yılın yatırımcısı Medicalpark ve Hedef Aliance’ı satarak BMC ve Star Medya’nın yanında Akşam ve Skyturk 360 kanalını alan Ethem Sancak oldu. Sancak, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından 985 milyon lira muhammen bedelle satışa çıkardığı BMC’yi, 725 milyon lira ile satın aldı. BMC’nin 200 milyon liralık borcu nedeniyle satış bedeli 925 milyon liraya yükselmiş oldu. Sancak, BMC için 500 milyon dolarlık yatırım yaparak, yerli ürünlere odaklanacaklarını açıkladı. İşadamı Sancak, ayrıca TMSF’nin el koyduğu Akşam gazetesi ve Skyturk 360’ı da satın aldı. Ethem Sancak böylece Skyturk 360 televizyonu ve bünyesinde 2 ulusal gazete ve 1’i ulusal, 1’i bölgesel olmak üzere 2 radyo kanalı sahibi oldu. Medya’daki yatırımlarına devam eden Ethem Sancak, ayrıca Star gazetesi, Kanal 4 ve 24 Televizyonu’nu da bünyesinde bulunduran Star Medya’yı aldı.
YILIN ŞİRKETİ
Koç’tan cari açığa çifte darbe
Koç Holding, 2014 yılında Türkiye’nin en fazla yatırım yapan şirketi oldu. Ford Otosan’da Yeniköy fabrikasını açan Koç Holding, Tourneo Courier ve Transit Courier üretimi için 1.4 milyar lira yatırım kararını açıkladı. Ayrıca grubun bir diğer otomotiv şirketi Tofaş için de 2 yılda yeni Doblo dahil toplam 4 model için 3.3 milyar liralık yatırım yapacağını bildirdi. Koç Holding ayrıca enerji alanında da Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımını gerçekleştirdi. Tüpraş 6.9 milyar lira yatırımla İzmit’te Fuel Oil Dönüşüm Tesisi’ni hizmete açtı.
YILIN SATIMI
İngiliz dev Ülker’in oldu
Ülker’in çatı şirketi Yıldız Holding, dünyanın altıncı büyük bisküvi üreticisi İngiliz United Biscuits’i satın alarak dünyanın üçüncü büyük bisküvi şirketi oldu. Son altı yılda dünyanın önemli çikolata markalarından Godiva’yı ve ABD’nin köklü şekerleme şirketi DeMet’s’i bünyesine katan Yıldız Holding, globalleşme adına en büyük adımını United Biscuits ile attı. Satın alma bedeli resmen açıklanmasa da anlaşmanın yaklaşık 2 milyar sterlin (3.2 milyar dolar) olduğu belirtiliyor. Bu rakam bir Türk firmasının uluslararası alanda en büyük satın alması anlamına geliyor.
YILIN SÜRPRİZİ
Güney Akım gitti, Türk Akım’ı geldi
AB’nin Rusya’ya karşı enerji bağımsızlığı kazanma çabaları, Türkiye’yi enerji merkezi olma hedefine yaklaştırdı. Batı’nın uyguladığı yaptırımlar karşısında, yüzünü doğuya dönerek, 21 Mayıs’ta Çin ile 30 yıllık 400 milyar dolar değerinde doğal gaz anlaşması imzalayan Rusya, bir başka sürpriz adımı ise Türkiye ile attı. Rusya Devlet Başkanı Vlamidir Putin, 1 Aralık’ta Türkiye ziyaretinde Güney Akım projesinin sona erdiğini, bunun yerine Türkiye topraklarında 63 milyar metreküp kapasiteli yeni boru hattı inşa edileceğini duyurdu. Dünyada büyük yankı bulan ve ‘Türk Akımı’ adı verilen sürpriz boru hattı yıl sonuna dek uluslararası enerji arenasında da tartışılan konuların başında geldi. Ayrıca Rusya, yeni yıl itibarıyla doğalgaz fiyatlarında Türkiye’ye yüzde 6 indirim sağlarken, Bakan Yıldız indirim oranını artırmak için Gazprom ile müzakerede olduklarını, yıl sonunda anlaşmaya varılacağını bildirdi.
YILIN İSTİFASI
TÜSİAD’da ilk kez
2014 yılında ekonomi camiasının en çok konuştuğu olaylarının başında Türkiye Sanayiciler ve İşadamlar Derneği (TÜSİAD) Başkanı Muharrem Yılmaz’ın istifası oldu. STAR Gazetesi’nin gündeme bomba gibi düşen haberinin ardından Muharrem Yılmaz, 4 Haziran’da 40 yıllık TÜSİAD tarihinde ilk kez istifa eden bir başkan olarak tarihe geçti. Aynı zamanda Sütaş’ın da sahibi olan Yılmaz, Sütaş’ın Karacabey Fabrikası önünde işten çıkarıldıkları gerekçesiyle eylem yapan işçilerin üzerine çiftliklerden getirdiği inek dışkısını dökmüştü. İşçi hakları, demokrasi ve özgürlük konusunda açıklamalarda bulunan TÜSİAD Başkanı’nın yaptığı bu davranış oldukça tepki çekmesi üzerine Muharrem Yılmaz, TÜSİAD Başkanlığı’ndan istifa etti.
YILIN AÇILIŞI
Ankara-İstanbul artık 3.5 saat
Ankara-istanbul arasını 3.5 saate indiren hızlı tren, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle 3 ayrı noktadan sefere başladı. 26 Temmuz’da hizmete giren ve 4 milyar liraya mal olan hat, Marmaray’a bağlandıktan sonra yarım saatte bir sefer yapacak. Hattın devreye girmesiyle demiryollarının yolcu taşımada yüzde 10 olan payı yüzde 78’e yükselecek. Ankara-İstanbul hattında ortalam 7.5 milyon yolcuya hizmet verilecek.
YILIN ÖZELLEŞTİRMESİ
Talih Kuşu yeni sahibine uçtu
2014’te en büyük özelleştirme yabancıların da yarıştığı Milli Piyango oldu. Milli Piyango İdaresine ait şans oyunlarının lisansının 10 yıl süreyle özelleştirilmesine ilişkin ihalede, en yüksek teklifi 2 milyar 755 milyon dolarla Net Şans-Hitay Ortak Girişim Grubu verdi. 15 Temmuz’daki ihalede verilen teklif 495.9 milyon dolarlık KDV ile birlikte 3 milyar 251 milyon doları buluyor. İhaleyi alan Net Şans, Besim Tibuk’un başında bulunduğu Net Holding bünyesinde faaliyet gösteriyor. Diğer şirket Hitay ise Emin Hitay’ın başında bulunduğu Hitay Yatırım Holding’in. 2014’teki bir diğer büyük özelleştirme ise Kemerköy ve Yeniköy termik santralleri için yapıldı. 18 Nisan’daki ihalede en yüksek teklifi, 2 milyar 671 milyon dolarla IC İçtaş Enerji Üretim ve Tic. verdi.
YILIN SATIŞI
Garanti İspanyol devine gitti
DOĞUŞ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk, Garanti Bankası’nın yüzde 14.89’luk hissesini 2010 yılından beri eşit hissedar olduğu İspanyol BBVA (Banco Bilbao Vizcaya Argentaria) grubuna 5 milyar 497 milyon TL’ye (2.5 milyar dolar) sattı. 19 Kasım’da duyurulan bu satışla birlikte BBVA’nın hisse oranı yüzde 39.9’a çıkarken, Doğuş’un payı yüzde 10’a indi. Halka açık kısım düşüldükten sonra bankadaki çoğunluk İspanyol gruba geçti. Şahenk’in bu satışla birlikte Türkiye’nin zenginleri sıralamasında liste başı olması bekleniyor.