Euro alarmı

Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) piyasaya yaklaşık 1.1 trilyon Euro para pompalayacağını açıklamasının ardından Euro/dolar paritesi 1.12’nin altını görerek tarihi dip seviyeye gerilerken, Türkiye’de de başta ihracatçılar olmak üzere Euro geliri olan sektörler ‘alarm’ durumuna geçti. Dolar karşısında Eylül 2003’ten bu yana en düşük seviyeyi gören Euro/dolar paritesi 1.1115 ile 2003’ten bu yana en düşük seviyeye gerilerken yurt içinde de serbest piyasada Euro 2.63’e düştü. Tüm çağrılara rağmen faizlerde sadece yarım puanlık indirime gitmesi nedeniyle eleştirilerin Merkez Bankası’nın dün de Euro’da değer kaybı sonrası attığı adımlar yeterli bulunmadı. ‘Acil faiz indir’ çağrısı yapılan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’dan, reeskont kredilerinin kapsamını genişletme ve Euro mevduat hesaplarından komisyon alınması adımı geldi.

Euro hesabına komisyon

Merkez Bankası’nın dün yaptığı açıklamalarda kullandırılan ihracat reeskont kredisine ilişkin limiti 15 milyar dolardan 17 milyar dolara yükseltirken, turizm, sağlık, taşımacılık gibi bazı döviz kazandırıcı hizmetleri de reeskont kredisi kapsamına aldı. Dün açıklanan bir diğer önlem ise banka ve finansman şirketlerinin TCMB’de tutulan Euro cinsi hesap tutarları üzerinden yıllık binde 2 komisyon alınması oldu.

‘İhracatçıya çare olmaz’

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanvekili Süleyman Kocasert, Merkez Bankası’nın açıkladığı adımların yeni bir durum olmadığını, direkt ihracatçıyı etkilemediğini söyledi. Kocasert “Erdem Başçı’nın açıkladığı reeskont kredilerindeki limitin yükseltilmesi direkt olarak ihracatçıların derdine çare olacak bir adım değil. Biz yıllardır zaten Eximbank ile reeskont kredi desteği alıyoruz. Bu yeni bir durum değil. Orada önemli olan gelişme fiili ihracatçı olmayıp, dolaylı yoldan Türkiye’ye döviz getirenlere bir kolaylık sağlanması oldu. Buna örnek vermek gerekirse; lojistik, müteahhit veya turizm gibi” dedi.

Faizler % 7’nin altına düştü Erdem Başçı salıya randevu verdi

Avrupa Merkez Bankası’nın kararı sonrası artan risk iştahıyla yurt içinde de gösterge tahvilin faizi yüzde 7’nin altına geriledi. Merkez Bankası Erdem Başçı ise “TL faizlerinin gelecekte izleyeceği muhtemel seyirle ilgili detayları önümüzdeki hafta salı günü Ankara’da yapacağımız basın toplantısında paylaşacağım” dedi.

Parite 1.10 olursa, ihracattaki kayıp 12 milyar doları bulur

8TİM Başkanvekili ve Denizli İhracatçılar Birliği Başkanı Süleyman Kocasert: “Küresel ekonominin zaten sıcak olan gündemi, Draghi’nin tahvil alım programı ile daha kritik bir hal aldı. 23 Ocak 2014’te 3.06 olan Euro kuru, 23 Ocak 2015’te 2.63 düzeyine gelmiş durumda ve gerilemeye devam etmektedir. Euro’daki hızlı düşüş doğrusunu söylemek gerekirse ihracatçıyı terletmeye başlamıştır. Kur konusunda acilen bir şeyler yapılmalı. Ülkemiz ihracatının neredeyse yarısı Euro ile yapılmakta. Bu gibi durumlarda alınacak önlemlerdeki küçük bir gecikmenin telafisi çok uzun süreler alabilmektedir. Merkez Bankası Euro 2.90’ın üzerine çıktığında nasıl pozisyonunu güncelliyorsa, 2.70’in altına gerilediğinde de acilen faiz indirimi ve döviz alım politikaları gibi politikalara daha kararlı bir şekilde yönelmelidir. Türkiye’nin 2014 yılında AB ülkelerine gerçekleştirdiği ihracat 67.6 milyar dolar. 2014 ortalama paritesinin 1.32-1.33 olduğundan yola çıkarsak bu yaklaşık 51 milyar Euro’ya karşılık geliyor. 2015’te Euro Bölgesi’ne ihracatın değişmeyeceğini düşünerek, paritenin ortalama 1.15 olacağını varsayarsak, AB’ye yapılan ihracatın dolar karşılığının 59 milyar dolar olacağını ve 8.5 milyar dolarlık bir ihracat kaybı ile karşı karşıya geleceğimizi öngörebiliriz. Daha dramatik bir şekilde eğer parite 1.1 düzeylerinde olursa ihracat kaybı 12 milyar dolara ulaşır.”

- Uludağ Otomotiv Endistrisi İhracatçıları Birliği Orhan Sabuncu: “Bu yıla dair ihracat hedeflerimizi 1.25 parite beklentisi üzerinden belirledik ve otomotivde 1.3 milyar dolarlık pariteden dolayı bir kayıp öngördük. Ancak parite yılı 1.20’lerin altında kapatırsa, ihracat kaybımız da doğal olarak artacak. Hedeflerimizi revize edebiliriz.”

- İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Murat Akyüz:  “Euro bazında verilen fiyatlar nedeniyle yüzde 10-15 oranında ticarette zarar ediyoruz. Kurun yükselmesi sanayiciyi de zor durumda bırakıyor. Euro’nun düşmesi Avrupa’dan aldığımız hammadde fiyatlarını da düşüyor. Ancak her iki durumda ihracatçıyı sıkıntıya sokuyor.”

- İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Rıdvan Mertöz: “İDDMİB olarak ihracatın yüzde 55’i Euro. Döviz kurunda yaşanan gelişmeler bizi olumsuz etkiliyor. Paritenin yüzde 1.10’lara düşeceği söyleniyor, bu bizi ciddi anlamda etkileyecek. Kâr marjı zaten düşük olan sektörümüz için paritenin düşük kalması büyük sorun.”

İthal otoya bu yıl zam yok

- Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Dr. Hayri Erce:

”Avrupa Merkez Bankası’nın varlık alımı yapacağını açıklamasının ardından Euro/dolar paritesi tarihi dipleri gördü. Bu durum otomotiv sektörü açısından olumlu bir gelişme. İthal araçların fiyatlarına da mutlaka bir yansıması olacaktır. Euro’nun bu seviyeyi bir süre koruması durumunda otomobil fiyatlarında indirim olmasa da beklenen zammın önüne geçeceğini söyleyebiliriz. Bu yılın ilk 6 ayı otomotiv sektörü açısından pozitif geçeceğe benziyor. Petrol fiyatlarındaki düşüş, cari açığın azalmasına ve enflasyonun gerilemesine neden oluyor. Keza Merkez Bankası da faiz indirimine gidiyor. Yapılan indirimlerin yıl sonuna kadar devam edeceğini tahmin ediyoruz. Yine FED’in en azından ilk yarıda bir karar açıklamayacağı da kesinleşti. Dolayısıyla otomotiv sektörü açısından iyi bir 6 ay yaşayacağız. Seçimlerin ardından ekonomik dengeler yerine oturur. Sektörün bu yılı 775 bin-825 bin bandında satışla kapatacağını öngörüyoruz.”

Erken rezervasyon turizmciyi korudu

- Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başaran Ulusoy:

“Euro’nun değer kaybetmesi, Türkiye turizminde turist kaybına neden olmayacaktır. Belki yüzde 5-7 oranında bir kayıp olabilir ama bu bizi çok derinden etkilemez. Çünkü biz erken rezervasyon ile satışlarımızın yüzde 80’ini gerçekleştirdik. Ancak bu orta vadede risk olarak önümüzde duruyor. Faiz yüksek olunca turizmci yatırım yapamıyor.”