20 Nisan 2024 Cumartesi / 12 Sevval 1445

Kayıt dışı ekonomiye dört koldan kıskaç

Kayıt dışı ekonomiyle mücadele için 39 ayrı eylem belirlendi. Buna göre 3 işçi çalıştıran tüm işletmeler işçinin maaşını bankaya yatıracak. Nakit ödeme yerine banka-kredi kartı ve e-bilet yaygınlaşacak.

25 Mayıs 2019 Cumartesi 07:00 - Güncelleme:
Kayıt dışı ekonomiye dört koldan kıskaç

Gelir İdaresi Başkanlığı’nca (GİB) 2019-2021 dönemine ilişkin Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı hazırlandı. Plan kapsamında, özel muayenelerden konaklamalara, turistik turlardan araç ve gayrimenkul satışına  kadar her alanda yakın takip gerçekleştirilecek. 39 eylemden oluşan planın ‘Gönüllü uyum seviyesinin yükseltilmesi’, ‘Denetim kapasitesinin daha güçlü hale getirilmesi’, ‘Mevzuatın gözden geçirilmesi ve düzenlemelerin yapılması’, ‘Kurumlar arası veri paylaşımının geliştirilmesi’ ve ‘Toplumun her kesimine yönelik farkındalığın artırılması’ başlıklarında 5 ana bileşeni bulunuyor.

- 39 eylemden oluşan plan kapsamında, ödemelerin nakit yerine banka kartı gibi ödeme araçlarıyla yapılmasının teşvik edilmesi amacıyla kart kullanıcısı ve üye iş yerleri nezdinde avantaj sağlayan düzenlemeler hayata geçirilecek. 

- Kayıt dışılığın yoğun olduğu sektörlerde ödemeyle mali belgenin uyumunun sağlanmasına yönelik e-fatura, e-arşiv fatura, e-irsaliye, yeni nesil ödeme kaydedici cihaz, mobil POS gibi elektronik uygulamalar yaygınlaştırılacak.

- Serbest bölgeler, antrepo rejimi ve dahilde işleme rejimi gibi gümrük rejimleri ve özel amaçlı bölge uygulamaları mevzuatı ve sistemleri gözden geçirilecek. Bu sistemlerin amacı dışında kullanımını engelleyecek mekanizmaların kurulması ve diğer sistemlerle entegrasyonu sağlanacak. 

3 İŞÇİ İÇİN BANKA ŞARTI

- Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) veri tabanıyla GİB veri tabanından yararlanılarak yapılan risk analizi sonuçlarına göre belirlenen riskli iş yerleri nezdinde fiili ve elektronik denetim yürütülecek. 3 ve üzeri işçi çalıştıran işverenlerin ücret ödemelerinin bankalar vasıtasıyla gerçekleştirilmesine yönelik düzenlemeyle bu kapsamda elde edilen verilerin analizi yapılacak.

- Şehir içi yolcu taşımacılığında kullanılan kartlı taşıma sistemlerinin ülke çapında yaygınlaştırılması sağlanacak.

- Şehirler arası tarifeli yolcu taşımacılığında düzenlenen yolcu taşıma biletlerinin e-bilet olarak düzenlenmesi sağlanacak ve ilgili kurumlarla veriler paylaşılacak.      

E-BİLET YAYGINLAŞACAK

- Gübre Takip Sistemi bünyesinde yer alan verilerin GİB ile paylaşımı sağlanarak, söz konusu veriler e-fatura sistemiyle entegre edilecek.

- Spor müsabakaları, tiyatro, sinema ve konser etkinlikleri gibi biletle girilen alanlarda e-bilet uygulaması yaygınlaştırılacak ve belirlenecek etkinliklere zorunluluk getirilecek.

- Taşınmaz Değerleme Sistemi kapsamında elde edilen veriler ve ekspertiz raporları ilgili kurumlarla paylaşılacak.

- Sahte belge düzenleyen mükelleflerin kayıtlarının resen durdurulmasına yönelik idari ve teknik düzenlemeler yapılacak.

Rezervasyon ve turlara takip

- Gayrimenkul alım satımında ihtiyari olarak kullanılan Tapu Takas Sistemi yaygınlaştırılacak ve söz konusu sistemin araç alış ve satış işlemleri de dahil benzer diğer satışlarda kullanılması yönünde hukuki, idari ve teknik düzenlemeler yapılacak.

- Turizm sektöründe çoğunlukla internet siteleri üzerinden veya emlakçılar aracılığıyla gerçekleşen işletme dışı konaklama faaliyetlerinin (otel, pansiyon, günübirlik ev gibi) ve rezervasyonların takibinin yapılmasıyla elde edilen çıktıların ilgili denetim birimleriyle paylaşılması sağlanacak.

- Kayıt dışı, kalitesiz ve yüksek bedelle mal ve hizmet satmak amacıyla piyasa fiyatından daha düşük bedelle turistik turlar düzenleyen kişi, işletme ve acenteler takip edilecek, bu alanda gerekli yasal düzenlemeler yapılacak.

- Kadınların yoğun olarak çalıştığı sektörlerde kayıtlı kadın istihdamını artırmaya yönelik farkındalık faaliyetleriyle sosyal yardım alanları kayıtlı çalışmaya yönlendirici faaliyetler gerçekleştirilecek.

İnşaatlara çapraz kontrol

- İnşaat projesinin onayından itibaren her aşamanın izlenebilmesi için gerekli sistem ve teknik altyapı vasıtasıyla kurumlar arası veri paylaşımı ve çapraz kontrol gerçekleştirilecek. 

- Özel muayenehanesi olan doktorların özel hastanelerde yapmış olduğu işlemlere (tedavi, muayene, ameliyat gibi) ait Özel Hastaneler Yönetmeliği gereğince tutulması ve bildirilmesi gereken kayıt ve bilgilerin, Sağlık Bakanlığınca kurulacak elektronik sistemlere girişleri yapılacak. Bu şekilde kurulan sistemlerin ilgili kurumların bilgi sistemleriyle entegrasyonu sağlanacak.

Dizilerle vergi mesajı

Çocuklar başta olmak üzere, toplumun tüm kesimlerinde sosyal güvenlik ve vergi bilincinin geliştirilmesi amacıyla izlenme oranı yüksek çizgi film ve dizilerin içeriğine, bu konuya ilişkin senaryolar eklenerek yayınlanacak. Gençlik merkezleriyle gençlik ve izcilik kamplarında bu konuda etkinlikler düzenlenecek. Nakit ekonomisiyle mücadele kapsamında, ödeme işlemlerinde banka kartları ve benzeri ödeme araçlarının kullanımının özendirilmesine yönelik farkındalık oluşturulacak.