19 Nisan 2024 Cuma / 11 Sevval 1445

Petrol ve gaz zengini! İlk Türkiye tanımıştı: Ruslardan sonra 2.'yiz

Türkmenistan, dünyanın doğal gaz ve petrol rezervlerine sahip sayılı ülkelerinden biri. Orta Asya'nın petrol ve doğal gaz zengini ülkesi Türkmenistan bağımsızlığının 31. yılını kutluyor. Türkiye, 1991'de Türkmenistan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke oldu. Türkmenistan, Türk şirketlerinin Rusya'dan sonra en fazla faaliyet gösterdiği 2. ülke olarak dikkati çekiyor.

AA27 Eylül 2022 Salı 12:32 - Güncelleme:
Petrol ve gaz zengini! İlk Türkiye tanımıştı: Ruslardan sonra 2.'yiz

Türkmenistan'ın resmi milli bayramı kabul edilen 27 Eylül Bağımsızlık Günü dolayısıyla ülke genelinde etkinlikler düzenleniyor. Bu kapsamda konserler, sergiler, tiyatro oyunları ve festivaller gerçekleştiriliyor.

Ulusal televizyon kanallarında bağımsızlık yolunda mücadele eden tarihi şahsiyetler hakkında filmler yayınlanıyor.

Bağımsızlığın 31. yılı dolayısıyla ülke genelinde havai fişek gösterileri yapılıyor.

2018'DEN İTİBAREN BAĞIMSIZLIK GÜNÜ 27 EYLÜL OLARAK BELİRLENDİ

Türkmenistan'da, Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası 26 Ekim 1991'de "Türkmenistan'ın Devlet Egemenliği" adıyla referandum düzenlendi.

Referandumda ülke nüfusunun yüzde 94'ünün bağımsızlıktan yana oy kullanması sonucu 27 Ekim 1991'de "Türkmenistan'ın Bağımsızlığının ve Devlet Yapısının Temelleri Hakkında" yasa kabul edilerek 27 Ekim, ülkenin Bağımsızlık Günü olarak kararlaştırıldı.

Daha sonra 9 Ekim 2017'de Türkmenistan Anayasası'nda Bağımsızlık Günü'nün kutlanmasına ilişkin söz konusu yasada değişiklik yapılarak 2018'den itibaren Bağımsızlık Günü 27 Eylül olarak belirlendi ve bu tarih kutlanmaya başladı.

Bağımsız devlet olarak kuruluşunun 31. yılını kutlayan Türkmenistan, yeşil zemin üzerinde bulunan Türkmen boylarını simgeleyen halı motifleri ve ülkenin beş vilayetini simgeleyen beş yıldızlı hilal ile betimlenen Türkmen bayrağı, halkın birlik ve beraberliğini sembolize eden devlet arması ve milli marşı ile temsil ediliyor.

Batıda Hazar Denizi'ne kıyısı olan ve yaklaşık 490 bin 100 kilometrekare alana sahip Türkmenistan'ın, kuzeyde Kazakistan, doğuda Özbekistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda İran'la komşuluk ilişkileri bulunuyor.

DIŞ POLİTİKADA TARAFSIZLIK İLKESİ

Türkmenistan bağımsızlığını ilan ettikten sonra ülkenin askeri doktrininde, diğer devletlerin iç işlerine karışmamak ve toprak bütünlüklerine saygı politikası yer aldı.

Ülkenin dış politikada daimi tarafsızlık yolunu seçmesinin ana nedenlerinden biri de jeopolitik durumundan kaynaklanıyor. Doğu ve batının arasında ticaret, ulaşım ve lojistik alanlarında köprü rolünü üstlenmesi ve ülkenin çok büyük doğal kaynaklarının bulunması dış politikada tarafsızlık statüsünü almaya yönelik girişimleri başlattı.

Türkmenistan, 12 Aralık 1995'te, 185 ülkenin desteğini alarak daimi tarafsız ülke ilan edildi.

DOĞAL GAZ VE PETROL ZENGİNİ

Doğal gaz rezervi sıralamasında dünyada ilk beşte olan Türkmenistan, 2021'de ülkenin bağımsızlığından bu yana en yüksek doğal gaz üretim seviyesine ulaşarak 83 milyar metreküp doğal gaz üretti. Halihazırda Çin'in en büyük doğal gaz tedarikçisi olan Türkmenistan, Rusya'nın yanı sıra 2021'den itibaren Azerbaycan'a da gaz ihraç etmeye başladı.

Türkmenistan, doğal gaz ticaretinde alternatif boru hattı projelerinin üzerinde çalışmalar yaparken halihazırda inşaatı devam eden Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPH) doğal gaz boru hattı üzerinden gelecekte yıllık 33 milyar metreküp doğal gaz satışı yapılması planlanıyor.

İLK TÜRKİYE TANIMIŞTI: RUSLARDAN SONRA 2.'YİZ

Türkiye, 1991'de Türkmenistan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke oldu.

İki ülke arasında diplomatik ilişkiler 29 Şubat 1992'de kuruldu ve Aşkabat'ta ilk büyükelçilik açan ülke Türkiye oldu.

Türkiye ile Türkmenistan arasında ticari ilişkiler hızla artarken 2021'de 2 milyar doları aşan ticaret hacminin kısa vadede 5 milyar dolara, uzun vadede ise 10 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.

Türkmenistan, Türk şirketlerinin Rusya'dan sonra en fazla faaliyet gösterdiği ikinci ülke olarak dikkati çekiyor.

İki kardeş ülke, bölgesel ve uluslararası örgütler çerçevesinde kapsamlı iş birliği yürütüyor.