Türkiye ekonomisi 2021'de yüzde 11 büyüdü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçen yıla ilişkin üretim yöntemiyle hesaplanan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, Türkiye ekonomisi 2021'de yüzde 11, geçen yılın son çeyreğinde yüzde 9,1 büyüme kaydetti.

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 42,8 artarak 7 trilyon 209 milyar 40 milyon lira olarak gerçekleşti.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2021 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak, hizmet faaliyetleri toplam katma değeri yüzde 21,1, diğer hizmetler yüzde 20,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 20,2, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 17,3, sanayi yüzde 16,6, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 7 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 3,5 arttı. Söz konusu dönemde, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 9, tarım sektörü yüzde 2,2 ve inşaat sektörü ise yüzde 0,9 azaldı.

Kişi başına GSYH değeri, 2021'de cari fiyatlarla 85 bin 672 lira (9 bin 539 dolar) olarak hesaplandı.

Öte yandan TÜİK, 2021 yılı birinci, ikinci ve üçüncü çeyrek büyüme rakamlarında revizyon yaptı.

AA Finans Beklenti Anketi'ne göre ekonomistler, 2021'de Türkiye ekonomisinin yüzde 11,1 büyümesini, 2021 yılı 4. çeyrekte GSYH'nin yüzde 8,7 artmasını öngörmüştü.

Türkiye ekonomisinin 2010 yılından bu yana büyüme hızı yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:

GSYH verilerinde 2021'nin birinci çeyrek büyüme verisi yüzde 7,3, ikinci çeyrek büyüme verisi yüzde 21,9, üçüncü çeyrek büyüme verisi yüzde 7,5'e revize edildi.

Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, geçen yılın 4'üncü çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 51,8 artarak 2 trilyon 313 milyar 810 milyon lira olarak gerçekleşti.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, söz konusu çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,5, takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9,1 arttı.

- HANE HALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI YÜZDE 15,1 YÜKSELDİ

Hane halkı nihai tüketim harcamaları 2021'de bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 15,1 arttı ve GSYH içindeki payı yüzde 55,1 oldu. Hane halkı nihai tüketim harcamaları, geçen yılın 4'üncü çeyreğinde 2020'nin aynı dönemine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 21,4 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 1,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu da yüzde 0,8 azaldı.

Geçen yıl, 2020'nin zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı yüzde 24,9, ithalatı yüzde 2 arttı. Mal ve hizmet ihracatı, 2021'in 4'üncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 20,7, ithalatı yüzde 2,6 artış kaydetti.

- İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİNDE ARTIŞ

İş gücü ödemeleri 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 31,4, net işletme artığı/karma gelir yüzde 53,2 yükseldi. İş gücü ödemeleri geçen yılın 4'üncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 37,7, net işletme artığı/karma gelir yüzde 62,9 artış kaydetti.

İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı 2020'nin aynı çeyreğinde yüzde 33,1 iken bu oran geçen yılın 4'üncü çeyreğinde yüzde 30,2 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 49,3'ten yüzde 52,6'ya çıktı.

- TABLOLAR

- SEKTÖRLER

TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranıysa (yüzde) şöyle:

BAKAN NEBATİ'DEN AÇIKLAMA

HAZİNE ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ekonominin 2021 yılı son çeyreğinde yıllık bazda reel olarak yüzde 9,1 oranında büyüdüğünü belirterek, "Türkiye Ekonomi Modeli ile dengeli ve istikrarlı büyüme eğilimini önümüzdeki dönemde de devam ettireceğiz" dedi.

2021 yılında iç ve dış talebin büyümeye katkısının dengeli bir görünüm sergilediğine dikkat çeken Bakan Nebati, "Makine-teçhizat yatırımları yüzde 20,5 artarak kuvvetli seyrini sürdürdü. Çift haneli büyüme yakaladığımız bu dönemi düşük bir cari açık ile kapatırken işsizlik oranını da önemli ölçüde azalttık. Türkiye Ekonomi Modeli ile dengeli ve istikrarlı büyüme eğilimini önümüzdeki dönemde de devam ettireceğiz. Yatırıma, üretime ve ihracata odaklanarak, yüksek istihdam sağlayan katma değerli büyüme hedefimize ulaşacağız" ifadelerini kullandı.