Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, dün yapılan Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı sonrasında gazetecilerin sorularını cevapladı.
Bakanlık tarafından yayımlanan "Günlük Kovid-19 Tablosu"nda değişikliğe gidilmesinin sebebine ilişkin soru üzerine Koca, şu an odaklanılması gereken konunun aşılama olduğunu, bu çerçevede tüm illerin durumunun siteye eklendiğini ifade etti.
Salgının son bulmasının, aşılama ve toplumsal bağışıklığın sağlanmasıyla mümkün olacağını herkesin bildiğini belirten Koca, "En az yüzde 70 oranında aşılanmanın gerekliliğini de biliyoruz. O nedenle bütün illerimizi harekete geçirerek, illerde yaşayan vatandaşlarımız, vali başkanlığında dahil olmak üzere bütün teşkilatımızın aşıda nerede olduğunu görüyor olması gerekiyor. Diğer illerle kıyaslayarak herkesin bu dönemde üzerine düşeni yapması gerekiyor." diye konuştu.
Bazı illerde aşılanan nüfusun düşük olduğunu, bunun sebebinin aşı ulaştırılamaması veya sağlık kuruluşlarına gelenlere aşı yapılmamasından kaynaklanmadığını vurgulayan Koca, "Bunu ilgili kuruluşlarımız da sağlık birimlerimiz de bilerek, görerek mobil ekip sayılarını artırıp gerektiğinde vatandaşımızın ayağına giderek aşıyı yapıyor olmalı. Ne zamana kadar? Bayramda bir hareketlilik olacağını biliyoruz, bayram öncesi en az aşılanması gereken 18 yaş üzeri vatandaşımızın yüzde 70'ine erişebilir olup aşılayalım istiyoruz." dedi.
Bu nedenle illeri sınıflandırdıklarını, aşılama oranında yüzde 75'in üzerinin mavi, yüzde 65'in üzerinin sarı, yüzde 55'in üzerinin turuncu, yüzde 55'in altındakilerin ise kırmızı olduğunu söyleyen Koca, "Bütün iller nüfusuna göre nerede olduğunu görmüş olacaklar. Bunu hem sağlık kuruluşlarımız hem mülki amirler hem de vatandaş görerek harekete geçiyor olmalı. Çünkü o ilde toplumsal bağışıklığın bir an önce yüzde 70'e erişerek sağlanacağı biliniyor. Bu herkesin sorumluluğu, toplumsal bağışıklık kişilerden bağımsız bir şey değil. Yani herkesin, o ildeki vatandaşın, ilinde toplumsal bağışıklığın oluşup oluşmadığını görebiliyor ve biliyor olması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Verilerin görülmesinin etkilerine ilişkin soru üzerine Koca, şunları söyledi:
"Yerinde karar almayı tetikleyen bir unsur. Niye Şırnak'ta daha düşük, niye Mardin'de daha düşük, niye Kırklareli'nde daha yüksek? Bunu teşkilatımız, bakanlığımızın yönlendirmesi dahil olmak üzere, illerin dinamik, özel durumları da göz önüne alınıp, alınması gereken tedbirler neyse ona göre bu aşılamayı artırmak gerekiyor. Biz şunu biliyoruz, vatandaşımız aşı tereddüdü noktasında aslında sorunlu değil. Vatandaşımızın çocukluk çağı aşılarına yüzde 98 oranında 'evet' dediğini ve çocuğuna aşı yaptırdığını biliyoruz."
Bazı bölgelerdeki nüfusun bir kısmının, çalışmak için başka bir ile gidebildiğine işaret eden Koca, ilgili sağlık personeli tarafından aşılama için bu kişilere ulaşılmasının önemini vurguladı.
"Günlük Kovid-19 Tablosu"ndan bazı verilerin çıkarıldığının hatırlatılması üzerine Koca, "Çıkartılan bir şey yok. Şöyle bir şey, vatandaşımız şu an neyi merak ediyor? Bir, ilindeki durumu, iki, toplam aşı durumu, üç, en az bir aşı devamında iki aşı ki onu da görüyoruz, daha devamında iki doz aşının oranlarını da il bazında ayrıca veriyor olacağız. Önce en az bir aşı. Bunun dışında vaka sayısı önemli, vefat sayısı önemli, iyileşen hasta önemli, test sayısı önemli, bunları yine vermeye devam ediyoruz." dedi.
Bakan Koca, hasta ve ağır hasta sayıları ile hastalardaki zatürre oranı gibi verilerin de haftalık olarak verilmeye devam edileceğini bildirerek, "Ama şu an vatandaşın odaklandığı aşı, vaka, hasta ve vefat sayısı." dedi.
Delta ve delta plus (artı) varyantıyla ilgili sorular üzerine Koca, "Delta plus 3 kişide, 3 farklı ilde görüldü. Bunlardan biri İstanbul, Ankara'da yok. Diğer iki ili söylemeyeyim. Bu kişilerin de genel durumları iyi, ayaktan takip edilen hastalar. Dolayısıyla o açıdan daha ağır geçiren kişiler değil. Delta ise sayıları giderek artıyor, 284'lere kadar çıktı. İl sayımız da artıyor, 30'u buldu." yanıtını verdi.
Bakan Koca, bunların birbiriyle temas eden gruplar olmadığını söyledi.
Kütahya İl Sağlık Müdürlüğünün, şehirler arası otobüs terminalindeki aşı uygulama merkezinde çekilen ve sosyal medyada yayılan videoyla ilgili başlattığı idari soruşturmaya ilişkin soruya Koca, şu karşılığı verdi:
"Bakanlık olarak, sağlık çalışanları olarak işimizi ciddiyet ve hassasiyetle yapıyor olmalıyız. İşi, var olan, olması gereken hizmet şeklinden başka bir noktaya taşırmıyor olmamız gerekiyor. Ama bunun için de cezalandırılmasının doğru olduğu kanaatinde değilim. Yani bizim yapmamız gereken ciddiyetle, hassasiyetle, olması gereken şekliyle sağlık hizmeti vermenin gereğini yapıyor olmak. Ama bu anlamdaki yaklaşım cezalandırılmalı mı? Bana göre doğru değil. Cezalandırılmamalı ama olması da gerekmiyor. Biz olması gereken ciddiyet ve hassasiyetimizi ve ağır başlılığımızı korumalıyız. Cezalandırılmaması gerektiği kanaatindeyim."
Koca, Türkiye'ye toplam 35,5 milyon doz BioNTech aşısı geldiğini, perşembe günü 1,5 milyon doz daha geleceğini ifade etti.
Ellerinde 8 milyona yakın aşı bulunduğunu ve aşı sorunlarının olmadığını söyleyen Koca, BioNTech'in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin ile konuştuklarını, Şahin'in bayramdan sonra Türkiye'ye geleceğini kaydetti.
Koca, bir soru üzerine bu ay sözleşme gereği 26 milyon doz aşı daha geleceğini belirterek, "Şu ana kadar gelen doz bize yetiyor, elimizdeki doz da yeterli. Ayrıca Sinovac'la ilgili de şu ana kadar gelen 34 milyondu, dün 1,5 milyon daha geldi, çarşamba günü 1,5 milyon daha gelmiş olacak 37 milyon olacak. Gelmeye devam ediyor, elimizde Sinovac da var." dedi.
Türkiye'ye gelen turistlere yönelik alınan kararlara ilişkin soru üzerine Bakan Koca, "Biz diyoruz ki aşı karnesi olan veya son 6 ayda hastalığı geçirmiş olan kişilerden istemiyoruz ama bunun dışında olan herkesten 48 saat içinde antijen, 72 saat içinde PCR istiyoruz. Biliyorsunuz bazı ülkelerden uçuşları kapattık 6 ülke için, 2 ülke için de karantina devam ediyor, Pakistan ve Afganistan, ayrıca İran gibi İngiltere gibi ülkelerden antijeni kabul etmiyoruz, her halükarda PCR istiyoruz." dedi.
Bayramın, hareketliliğin yoğunlaşacağı önemli bir dönem olduğunu söyleyen Koca, şöyle devam etti:
"Biz bayrama kadar aşılanması gereken 62 milyona yakın 18 yaş üstü vatandaşın, 42-43 milyon gibi bir rakam eden en az yüzde 70'inin en az bir aşıyla aşılanmasını hedefliyoruz. Onun için bütün illeri dünden itibaren yayınladığımız il bazlı aşı oranlarıyla birlikte illerin bu noktadaki durumunu ve her ilde oranı artırmak üzere yapılması gereken yaklaşımları yerinde karar vererek, mobil ekip sayılarımızı da olabildiğince artırarak bir an önce bu hedefe ulaşıp toplumsal bağışıklığı sağlamak istiyoruz."
"Bayram tedbiri olacak mı?" sorusu üzerine Bakan Koca, "Şu an bayram için ekstra bir tedbir yok." cevabını verdi.
Koca, "Gönüllü olan, iki doz aşısını yaptıranlar ve diğer tüm vatandaşlar için üçüncü doz konusunda nasıl bir çalışma yürütülüyor?" sorusuna ise "Gönüllü olan iki doz yaptırdıysa, benzer şekilde sağlık çalışanı veya 50 yaş üstündeyse açılmış oldu. Orada problem yok. Bunu, 50 yaşı belki Bilim Kurulu'nda biraz daha aşağı çekebiliriz. Yakında belediye başkanları dahil olmak üzere kritik görev almış olan kişilere de üçüncü dozu açmış olacağız." karşılığını verdi.
"Geçici koruma altındaki kişiler, mesela Suriyeliler aşılanıyor mu?" sorusuna ise Bakan Koca, "Aşılanıyorlar. Geçici olan, bir şekilde oturumu olan, kaydı olan herkes aşılanıyor." dedi.