Afrika ata tohumlarımızı bağrına bastı

Afrika denildiğinde gözlerinin için gülüyor Sevde Sevan’ın. Yayıncı kimliği ile tanınan ama gezgin ve fotoğrafçı olarak da hayranlıkla takip edilen isimlerden biri olan Usak, son dönemlerde Afrika’daki yardım faaliyetleri ile dua alıyor. Bir süredir Tanzanya-Türkiye arasında mekik dokuyor. Yaşadığı kurak köyü nasıl adım adım yeşillendirdiğini sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımlardan takip ettiğim Usak’la çalışmalarını derneğe dönüştürme sürecini, kurban kampanyasını ve yeni dönemde yapmayı planladıklarını konuştuk. Aklı fikri oradaki çocuklarda, kadınlarda, bahçesinde, kurban götürme sözü verdiği köylerde. 

Sadece hayvancılık yapılan, kuraklık yüzünden elindeki hayvanları da telef olan bir Masaai köyünü tarımla ve bahçecilikle tanıştıran Usak, iki yıl gibi kısa bir sürede hayli uzun bir yol katetmiş. Heyecanı ilk günkü gibi... Açtırdığı su kuyuları can suyu olmuş köye. Diktiği fidanların meyveye durduğunu, Türkiye’den getirdiği ata tohumlarının yıl boyu sebze verdiğini gördükçe ve ‘günde sadece bir öğün yemek yiyebiliyorlar’ dediği komşuları, akrabalarıyla yetiştirdiği ürünleri paylaştıkça mutluluğu daha da katlanıyor. Şimdi amacı yokluk içindeki civar köylerde her evin kendi bahçesini yapıp, tarımsal üretime geçebilmesini sağlamak. Bir milyon ağaç dikmek için yola çıkan Sevde Sevan, şimdilik bin ağaç dikse de hedefine ulaşmakta kararlı. 

TOHUMLAR FİDANA... 

Çok değil bir buçuk yıl önce yaklaşık binin üzerinde meyve ağacı diktik köyümüze ve civar köylere. Tarım yaptıktan sonra ilk benim hedeflediğim şeydi bu. Okullarımıza meyve ağacı dikelim istiyordum. Çünkü çocuklarımız genelde aç gidiyorlar okullara. Okulda da yiyecek bir şey yok. Tropikal meyve ağaçları dikelim çocuklar hiç olmazsa okulda meyve yiyebilsin dedik. Burada birkaç yıl içinde meyve ağaçları meyve veriyor, ki bunlar doyurucu da meyveler. O niyetle aynı bölgede önce okullara, daha sonra da evlerinin etrafına; ailesine, çocuk sayısına, kalabalık olup olmamasına göre fidanlar diktik. Gelen bağışlar oldu. Diyanet Vakfı’nın Uluslararası İyilik Ödüllerini verdiği yedi kişiden biri oldum. Bununla birlikte daha çok kişinin haberi oldu yaptıklarımdan. Özellikle Türkiye’den partner çalışmak isteyen dernekler aramaya başladı. “Artık siz de kendi derneğinizin kurun ki beraberce proje yapabilelim” dediler. Aslında benim planladığım, programladığım bir şey değildi. Ama bu yol beni oraya götürdü. Türkiye’dekiler için de partner çok önemli. Derneği niye Türkiye’de kurmadınız diye soruyorlar bana. Çünkü Türkiye’de dernek kurmaya ihtiyaç yok. O kadar çok dernek ve o kadar çok güzel iş yapan insan var ki ama o kurumların yerelde beraber çok güzel proje üretebilecekleri dernek sayısı sınırlı. 

İHTİYAÇLAR PROJELERİ BELİRLİYOR

Tanzanya’da bir proje yapılacaksa Türkiye’den partneriniz kim olursa olsun TİKA, Diyanet Vakfı, İHH, veya başka bir dernek ya da vakıf yerelde bir dernek ile beraber proje üretmek zorunda. Oradan proje buraya gelecek, incelenecek, buradaki şartlara göre proje bütçesi oluşturulup oradaki derneğe gönderilecek, sürekli buradan da kontrolleri olacak. Bu karşılıklı çok dengeli ve sağlıklı bir ilişki gerektiriyor. Yerelde çalışan ekiple buradaki ekibin çok iyi çalışması lazım… 

Orada yaşadığım için ihtiyaçları biliyorum. Ben de yağmur suyundan yemek yaptım, yeri geldi çamurlu suyla yıkandım. Telefonumu ilerideki köye şarja yolladım. Benim için ilk aşamada en azından insanlar kendilerine yetebilsinler bu önemli. Günde bir öğün yiyorlar. O da mısır unundan ugali dedikleri bir şey. Bölgenin tamamı öyle besleniyor. Dolayısıyla çocukların sağlığı açısından da uygun değil. İlk hedeflediğim şey en azından kadın kapısının önünden salatalığını, domatesini, ağaçtan da muzunu, papayasını yesin. İkinci aşamada da bunları daha fazla üretebilsin. Sonra onları satarak en azından ihtiyaçlarını karşılasın. Bunun üçüncü aşaması ileride olabilirse bir kooperatif kurmak. Kooperatif üzerinden topluca bölgede üretilenler şehir merkezine götürülüp satılabilir. Çünkü şehir merkezi uzak, bireysel olarak bunu yapmak çok mümkün değil. 

HER ŞEY BİR KUYU İLE BAŞLADI

Bizim başladığımız aslında pilot proje. Her ailenin kendi ihtiyaçlarını karşılayacak bir bahçe yapması ve tarıma başlaması için fonlama yapılması gerekiyor. Bunun için derneği kurduk. Şimdi Türkiye’den yardım kurumlarıyla konuşuluyor. Daha önce sadece kuyu açalım diye planlarken şimdi projelerin çerçevesini genişlettik. Kuyuyu açalım, yanında 200, 300 tane meyve ağacı, 5 dönümlük de bir tarla olsun ekim yapılsın, orada da beş aile çalışsın şeklinde projeler yapıyoruz. Nispeten daha büyük projeler. Dolayısıyla kurumlarla işbirliği ile yapılabilecek şeyler. Biz bu küçük alanda böyle olumlu sonuçlar alınca Türkiye’den beni tanıyan derneklerden arayanlar oldu, ‘Yaptıklarınızı bize anlatın’ diye. TİKA ile görüştüm o zaman. TİKA’daki beyefendi bana şunu söyledi; hayvancılık yapılan bir yerde tarım yapmak demek bir ülkede din değiştirmek gibidir. O kadar zor. Hiç refleksleri yok, alışkanlıkları yok. Anlatmak çok zor. Mesela şehir dışına çıktığımda bahçeyi sulamasını istiyorum bir yetişkinden. Suladım diyor ama dönüyorum kurumuş. Çünkü suluyor ama ne kadar suyun yeterli olacağını bilmiyor. O yüzden sürekli yanlarında olup tekrar tekrar anlatmak, eğitim açısından böyle bir süreklilik gerekiyor. 

KURBANLAR KİLİNDİ BÖLGESİNDE

Afrika’da kurban öyle çok kolay değil. Buradaki gibi bir kurban pazarı kurulmuyor. Hayvan sahipleri de 50-100 hayvanı varsa onlardan 4-5 tanesini kurbanlık olarak satıyor ve sen köy köy geziyorsun hayvan temin etmek için. Sahibi ile anlaşıyorsun ama birinden 5 tane, birinden 10 tane hayvanları topluyorsun. Burada çok fazla küçük baş da bulunmadığından hisse olarak topluyoruz kurban bağışlarını. Rafiki Organisation olarak Kurban Bayramı’nda Kilindi bölgesinde Tanzanyalı kardeşlerimizle bayramlaşacağız. Kurban sevincini Afrikalı kardeşleriyle paylaşmak isteyen tüm dostlarımızın kurbanlarını ulaştırıp bölge halkının bayram sevinçlerine ortak olacağız. Kampanyamızla ilgili bilgi almak isteyenler [email protected] adresine yazabilirler.