Duman altı olmayın dedektörü çalıştırın

Türkiye, 2009 yılında toplum sağlığı için tütün ürünleriyle başlattığı mücadelesiyle 2013 yılında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından dünyaya örnek ülke gösterildi. Son olarak Yeşilay ve Sağlık Bakanlığı’nın birlikte yürüttüğü ‘Yeşil Dedektör’ uygulaması, kapalı mekanlarda yaşanan yasa ihlallerine karşı vatandaşların ilgi gösterdiği adreslerden biri oldu. Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, tiryakiliğin Türkiye’ye verdiği zarara ilişkin tabloyu çizerken, son dönemde ‘denetim ve ceza mekanizmasındaki yetersizlik nedeniyle kapalı mekanlarda sigara içilmesi ve yasa ihlali ihbarlarındaki artışa’ dikkat çekti. 

Türkiye’de tütün kaynaklı ölümlerin boyutu nedir?

Türkiye’de tüm ölümlerin yüzde 23’ünün kaynağı tütüne bağlı hastalıklar. Her yıl 100 binden fazla insanımız bu yüzden ölüyor. Bunun yanında pasif etkilenimden kaynaklanan hastalıklar ayrı bir acı tablo. 2008-2017 yıllarında tüketicinin sigaraya harcadığı miktar yaklaşık olarak 329 milyar lira. Devletin yaptığı sağlık harcamalarının yüzde 9’u tütün ürünlerine bağlı hastalıklara. Bu hem bize hem ailemize hem de ülkemize zarar veren çok acı bir tablo. Sigara tüm bu nedenlerden dolayı fiziksel, sosyal ve ekonomik bakımdan yıkıcı sonuçlara yol açan ciddi bir bağımlılık.

FİYATI AB’NİN BEŞTE BİRİ 

Dünyadaki örnekleriyle karşılaştırıldığında bizdeki  yasal caydırıcılık yeterli mi?

Türkiye DSÖ’nün sigara tüketiminin azaltılması için tütün kontrolü konusunda belirlenen düzenlemelerini en üst seviyede yerine getiren sekiz ülke arasındadır. Örnek ülke gösterilmiştir. Sigara fiyatlarını kıyasladığımızda Türkiye’de 2 Avro olan bir paket sigara Avrupa ülkelerinde ortalama 10 Avro’dur. Tütün kullanım oranlarındaki artışın mevzuat dışı nedenleri ise toplumsal farkındalık oluşturmaya yönelik kampanya ve yasa uygulamalarının takibi konusundaki sıkıntılardan kaynaklanmakta.

Evet, Türkiye örnek gösteriliyor ama son dönemde, sigara içenlerin ve işletmelerin ‘Tam Dumansız Hava Sahası’ kurallarına başlangıçtaki duyarlılık göstermediği eleştirileri var. Şu anda yüzde yüz dumansız hava sahasına sahip olduğumuzu söyleyebilir miyiz?

Yüzde yüz dumansız hava sahası olduğunu elbette söyleyemeyiz. Bunun için mevcut yasakların ihlal edilmemesi, uygulamaların net olarak hayata geçirilmesi ve ihlallerin önüne geçilmesi gerekmektedir. Ülkemizdeki yasalar tütün kullanımının önüne geçecek derecede ancak maalesef denetimlerde zafiyetler yaşanabiliyor. Sigaranın zararlarından öncelikli olarak çocuklarımızı korumamız gerekiyor. Yasalar bunun için var. Yasaların uygulanmasını sağlamak hepimizin vatandaşlık görevi. Kapalı alanlarda sigara yasağı toplumsal açıdan çok önemli bir kazanım. Bunun toplum tarafından da savunulması ve takip edilmesi gerekiyor. Bu denetim mekanizmasının içine toplumu da katabilmek amacıyla Yeşil Dedektör uygulamasını başlattık.

18 YAŞ ALTINA NARGİLE

Nargile kullanımındaki artış da dikkat çekiyor... 

18-24 yaş kişiler arasında nargile kullanım oranının yüzde 7.3 olduğu ve nargilenin sağlığa verdiği zararlara ilişkin farkındalığın düşük olduğu tespit edilerek “Ucunda Ölüm Var” kamu spotlarıyla bir farkındalık kampanyası hazırlandı. Toplumumuzda nargilenin masum olduğu algısı ve gençler arasında yaygın olması maalesef yasakların çiğnenmesine sebep olmakta. Kapalı alanlarda nargile içildiğine ve 18 yaş altına da satıldığına şahit oluyoruz. Önemli olan, denetimlerin sıklığı, kalitesi ve halkımızın bu konudabilinçli olması. 

YEŞİLAYCILAR ARTIŞTA 

Sigara içme oranında yıllara göre değişim oranı nedir? 

Genel olarak tütün ürünü kullanım sıklığı 2008 yılındaki yüzde 31,2 değerinden 2012 yılında yüzde 27,1 değerine azalmıştır. Son yapılan araştırmaya göre maalesef bu rakam 30,6 olarak kayda geçmiştir.

YEŞİL DEDEKTÖR NEDİR?