Anayasa kira sözleşmesi değil ruh uyumu metinden önemli

KOMİSYON ÜYELERİ YENİ ANAYASA ÇALIŞMASINDA GELİNEN NOKTAYI ANLATTI

MECLİS’TE grubu bulunan AK Parti, CHP, MHP ve BDP’den 3’er üyenin katılımıyla 19 Ekim 2011 tarihinde kurulan Anayasa Uzlaşma Komisyonu 1 yılını doldurdu. TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in Başkanlığı’nı yaptığı komisyonun üyeleri, 1 yıllık çalışma performansını değerlendirdi.

Aynı kulvarda birleşmek zor

İyi niyet ve gayretle sonuca ulaşmaya çalıştıklarını belirten AK Parti’li Ahmet İyimaya, “Bu hedef, Aralık ayının sonuna kadar olan süredir ama biraz sarkabilir. Ancak Anayasa’nın iskeletinin çıkabileceğini umut ediyoruz. Komisyon çalışmalarına halen devam ediyor. Bayramdan sonra ara vermeden çalışılacak. Ortaya kamuoyuna sunulacak bir taslak çıkacak. ‘Geç kalındı mı?’ sorusuna gelince... Uzlaşma Komisyonu’nun uyum sağlaması, psikolojilerinin, iradelerinin aynı kulvarda birleşmesi zor tabiki. Bu bir kira sözleşmesi değil ama Anayasa, metin uyumu değil ruh uyumudur. Onun için çalışmalar uzun sürüyor, işin tabiatında da bu var” dedi.

Ortak payda yaratmak önemli

Çalışmalar kapsamında toplumun her kesimiyle görüştüklerini hatırlatan CHP’li Atilla Kart da, “Yeni Anayasa çalışmaları kapsamında toplumun her kesimiyle görüştük. Türkiye’de sosyal ve kültürel anlamda bir ayrışmanın, nefret ortamının, zihni kopuşunun oluştuğunu gördük. Komisyon olarak bu aykırılıkları masaya resmetmek istedik. Bunun için de nefret ve ayrışma söylemini geride bırakıp bir ortak paydayı yaratmamız önemli. Bu sorumlulukla görev yapıyoruz. Bu bir Anayasa çalışmasıdır. Biz sistematik çalışma yapıyoruz. ‘Meclis’in Anayasa çalışmaları tamamen askıya alınsın’ demiyoruz ama o Anayasa’nın sistematiğini etkileyecek tasarı ve teklifler de görüşülmesin istiyoruz” dedi.

Sivil toplum bu işe sahip çıkmalı

Komisyonla birlikte ilk kez siyasi partiler ve sivil toplum aynı masanın etrafında buluştuğuna dikkat çeken Kart, şöyle devam etti: “Bu başlı başına önemli bir olay. Ayrıca 10 yıl boyunca ilk kez müzakere yapıyoruz. Bunu önemsiyoruz. Anayasa yapım sürecinde ilk kez bir dayatma olmadan sivil toplum ve TBMM’nin sorumluluğu ile bir anayasa yapma girişiminde bulunuyoruz. Anayasa yapım sürecinde görev üstlenen, elini taşın altına koyan başta TOBB olmak üzere 22 çatı kuruluşunun, meslek odalarının bu sürecin ayakta kalması ve sonuçlanması noktasında sorumlulukları var. Onların görevi bitmedi. Çünkü bu işin sahibi sivil toplum. Onlar, komisyonun çalışmalarının zafiyete uğraması halinde bir tepki vermelidirler”

-MHP’li Faruk Bal

31 Aralık hedefini tutturabilmek zor

KISACASI Türkiye’ye dar gelen anayasadan kurtulmak istiyorduk. Bu amaçla çok disiplinli gayret gösterdik. Tüm toplantılara katıldık ve görüşlerimizi dile getirdik. Bunu yaparken uzlaşma kültürüyle ortak aklı bulmaya çalıştık, toplumsal mutabakatı komisyonda siyasi uzlaşmaya dönüştürmeye gayret ettik. Ancak Komisyon, 31 Aralık tarihi itibariyle yazımı bitirmeyi hedeflemişti. Geldiğimiz süreçte bunun mümkün olmayacağı görülmektedir. Kamuoyunda da bu işin büyüsünün bozulduğuna dair algı bulunmaktadır. Bu algıyı kırmak, yeniden komisyonun uzlaşma kültürüne hizmet edecek şekilde, faaliyetlerini üretken ve verimli hale getirecek biçimde çalışmasını sağlamak, yeni bir adım atmak gerekiyor. Bu adımın özü, bütün partilerin MHP’nin izlediği örnek tutumu dikkate alarak masanın başına iyi niyetle oturmalarıdır. Besbelli bu anayasa, Türk milletinin vatandaşlarına yapılıyor. Bu ortak noktada buluşamazsak nasıl anayasa yapacağız?

-BDP’li Ayla Akat

Hak ve özgürlüklere gelince Şerhler başladı

İlk defa siviller eliyle anayasa yapım iddiası gündeme geldi. Toplumsal barış başta olmak üzere Kürt sorunu eksenli gelişen bir çok meseleye ancak yeni bir anayasa ile çözüm bulunabileceğine inanıyorum. Yeni anayasa yapım sürecinde büyük bir samimiyetle yer aldık. Belirlediğimiz takvime çok uyamadık, anayasa yapım sürecinin zor olacağı belli oldu. Tartışma zemini dönem dönem bu sürecin uzamasına neden oldu. Yıl sonuna kadar elimizden gelen tüm çabayı ortaya koyacağız. Bir masada oturulması önemli. Orada her türlü düşünce ifade edilebiliyor. Parlamento kürsüsünde yakalayamadığımız olanakları bulabiliyoruz. Diğer siyasi parti açısından da asıl olan uzlaşma kültürüyse, yeni anayasa için bir şans var. Bu süreç tamamlanamazsa bu şansı yitiririz. Temel hak ve özgürlükler başlığında neredeyse her maddede bir siyasi parti şerhi oldu. TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in tavrı umut verdi. Komisyon Türkiye tarihi açısından önemli bir adım. Komisyondaki tartışma zemini, düşüncelerin ifade edilme pratiği tüm partilere ve tüm yapılara hakim kılınabilse, sorunlarımız çözülür.