O iki köyü PKK değil F-16’lar bombaladı

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ’NDEN TÜRKİYE’YE AĞIR CEZA

AVRUPA İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Şırnak’ın Kuşkonar ve Koçağı köylerine 1994 yılında düzenlenen askeri hava operasyonları sırasında hayatını yitiren 38 kişiyle ilgili Türkiye’ye tarihi bir ceza verdi. 38 kişinin öldüğü saldırının Türk devletin iddia ettiği gibi PKK tarafından değil, TSK uçakları tarafından yapıldığına hükmeden AİHM, Türkiye’nin 2 milyon 305 bin avro tazminat ödemesine karar verdi.

Türkiye ‘PKK saldırdı’ dedi

Türkiye tarihinin karanlık yılları olarak geçen 1993-1994 döneminde, 26 Mart 1994 günü Şırnak’ta Cudi Dağı eteklerindeki Kuşkonar ve Koçağılı köyleri tanık ifadelerine göre iki askeri uçak ve bir askeri helikopter tarafından bombalandı. Bombardıman bittiğinde iki köyde 38 kişinin öldüğü, 13 köylünün de yaralandığı tdespit edildi. Olayın ortaya çıkmasının ardından, dönemin İçişleri Bakanı Nahit Menteşe, “Saldırı hazırlığındaki 1000 PKK’lıya operasyon yapıldı” derken, Genelkurmay iddiaları reddetti ve “O gün uçuşumuz yoktu” dedi.

Köylülerin ‘asker’ iddiası

Olayla ilgili iç hukuk yollarını tüketen hayatını kaybeden 38 köylünün yakınları, 2006 yılında AİHM’e gitti. Davacılar, “korucu köyleri olmayı” reddettikleri gerekçesiyle Türk savaş uçaklarının 26 Mart 1994 tarihinde Şırnak’ın Kuşkonar ve Koçağılı köylerine düzenlediği bombalı saldırıda 33 yakınlarının hayatını kaybettiğini iddia etmişti. Türk hükümeti ise daha önce dava ile ilgili duruşmalarda, söz konusu kişilerin “örgüte yardım etmediği gerekçesiyle PKK militanları tarafından öldürüldüğü” görüşünü savunmuştu.Türkiye, saldırının olduğu günkü uçuş kayıtlarını AİHM’e vermedi.

Türkiye’de dosya yeniden açıldı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde dava sürerken, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 38 köylünün ölümüyle ilgili dosyayı yeniden açtı. Uluşturma Bakanlığı’ndan, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün 26 Mart 1994 tarihli uçuş kayıtlarını istedi. Ulaştırma Bakanlığı da cevap yazısında o gün “Kuşkonar ve Koçağılı köylerinin bulunduğu noktada (10 NM-18.55 KM) Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından iki uçuş icra edildiği tespit edilmiştir” cevabı gönderdi.

2 milyon 305 bin avro ceza

Davayı karara bağlayan AİHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS)  yaşam hakkı, etkili soruşturma hakkı ile kötü muamele ve işkencenin yasaklanması ile ilgili maddelerini ihlal ettiğine hükmetti. AİHM’nin kararı gereği Türkiye, 38 kişiye 2 milyon 305 bin avro maddi tazminat ödeyecek. Türkiye’hih karara itiraz edip, temyiz için AİHM büyük daireye başvurma hakkı var.

AİHM, Türkiye’deki davaya müdahil oldu

KARARINDA, pilotların ve üstlerinin “insan yaşamını dikkate almadan bombalama yaptıklarını” ve “bombardımanı açığa vurmamak için uçuş kayıtlarını gizlediklerini” not eden AİHM, olay sonrası ölenlerin yakınlarına yaşatılan “sıkıntı” ve “kaygıları” da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı buldu. Mahkeme ayrıca bağlayıcı nitelikteki bu kararın uygulanması için Türk hükümetinden, uçuş izinleri temelinde köyleri bombalayan sorumluları bulup cezalandırmasını da talep etti.

ERGİN, AİHM TÜRKİYE YARGICI İLE GÖRÜŞTÜ 

ADALET Bakanı Sadullah Ergin, temaslarda bulunmak üzere geldiği Fransa’da AİHM Türkiye Yargıcı A. Işıl Karakaş ile bir araya geldi. Teknik konuların ele alındığı görüşme basına kapalı gerçekleşti. Ergin ve beraberindeki heyet daha sonra, Avrupa Konseyi Daimi Temsilcisi Büyükelçi Rauf Engin Soysal’ın, onurlarına verdiği yemeğine katıldı. Ergin Bugün Avrupa Konseyi (AK) Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland ile de görüşecek.