Soğuk ameliyathanelerin çaresi var

TÜRKİYE'DE ilk kez düzenlenen Avrupa Cerrahi Kongresi'ne, Dokuz Eylül Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Cem Terzi'nin sunumu damgasını vurdu. Ameliyattaki hastanın vücut ısısının sanıldığı gibi tıbbi gereklilikten düşürülmediğini söyleyen Kongre Başkanı Prof. Terzi "Cerrahlar saatler süren ameliyatlar sırasında daha rahat çalışsın diye ameliyathane ortamı 19 ila 21 derece sıcaklıkta tutuluyor. Bu da saatlerce çıplak kalan, vücudu steril sıvılarla ıslanan ve ameliyat boyunca soğuk serum verilen hastanın ateşinin 36.5 derecenin bile altına düşmesine neden oluyor. Tıpkı donma sırasında meydana gelen riskleri taşıyan hasta mikroplara daha kolay yakalanıyor. Enfeksiyon riski artıyor" dedi.


Özellikle ameliyat bölgesinde operasyon sonrası enfeksiyon oluşma ihtimalinin yükseldiği uyarısında bulunan Prof. Terzi "Bu da daha uzun süren tedavi süreleri, hatta ileri evrede hastanın hayatını tehlikeye sokabilecek riskler yaratıyor. Cerrahlar terlemesin ama hastalar da donmasın. Hastayı ısıtmaya yönelik basit önlemlerle bu risklerin önüne geçilebilir" diye konuştu.

Cerrahların giydiği kıyafetler ve ameliyat lambaları nedeniyle ameliyat boyunca 1.5-2 litre su kaybettiklerini, bu nedenle de ısı düşürülmesinin kaçınılmaz olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Terzi çözüm önerileri olarak da şunları söyledi: Düşürülen ısıda cerrah terlemiyor belki ama hasta da saatlerce çıplak kalıyor, ıslanıyor, soğuk serum alıyor. Vücudu hipotermiye giren hastada tıpkı donma sırasında oluşan riskler oluşuyor. Bütün dünya artık bu durumun çözümü için yeni kılavuzlar geliştirme derdinde. Sorun, hastanın altına serilecek plastik elektrikli battaniye, sadece hastaya uygulanan özel ısıtma sistemleri veya sıcak hava üfleyici cihazlarla çözülebiliyor.


DÜNYADA DA YENİ FARKINA VARILDI

Soğuk ameliyathanelerin tıbbi gereklilik olmadığının hem ülkemizde hem de dünyada ihmal edilmiş ve yeni farkına varılmış bir konu olduğunu ifade eden Prof. Cem Terzi "Sağlık Bakanlığı yetkilileriyle en azından ısıtıcı battaniyelerin ameliyathanelere sokulabilmesini için irtibata geçtik. Kendi hastanemizde bu uygulamalara başladık ama diğer hastanelerde de yaygınlaştırılması lazım" dedi. Meslektaşına destek veren Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Savaş Koçak da "Kalp nakli vs gibi bazı spesifik ameliyatlarda vücut ısısı kasten düşürülür, bu mecburidir. Ama diğer ameliyatlarda vücut sıcaklığının 36.5 derecede tutulması şart. Ameliyatın süresi uzadıkça, özellikle karın bölgesinde yapılan ameliyatlarda risk artıyor. Meme kanseri, kasık fıtığı, karaciğer nakli gibi ameliyatlar bunların başında geliyor. Basit bir apandisit ameliyatında bile bu risk var aslında" diye konuştu.