2003'ten 2023'e AK Parti kongreleri

Adalet ve Kalkınma Partisi kongreleri, sadece ülkemizde değil, dünyada örneğine az rastlanan bir şekilde hem istikrarı hem de yenileşmeyi aynı anda gerçekleştiren nevi şahsına münhasır bir siyasi etkinlik haline gelmiştir.

AK Parti kongrelerinin sonuncusu 7 Ekim'de gerçekleştirildi. AK Parti kurulduğu tarihten bu yana 7 olağan ve 4 olağanüstü büyük kongre gerçekleştirdi. Gerçekleştirilen her kongre ayrı bir ana yönelim, ayrı bir mesaj, ayrı bir gündem ile iz bırakarak Türk siyaset arşivlerinde yerini almış oldu.

Yıl 2003: "İlk kongre" heyecanı

AK Partinin ilk kongre yolculuğu, 12 Ekim 2003 tarihinde ASKİ Spor Salonunda başladı. 1. Olağan Büyük Kongrenin ana sloganı ise "Her Şey TÜRKİYE için! Bu Işık Hiç Sönmeyecek" olarak belirlenmişti... Kongrede klasikleşen "Beraber Yürüdük Biz Yollarda" şarkısının yanı sıra "Her Şey Türkiye İçin" ve "Yeter Karar Milletindir" şarkıları arka fonda çalan şarkılardı... "AK Yürüyüş" sinevizyon gösterisi ve coşkulu Tribünlerin arasında Tayyip Erdoğan'ın adının harflerinden oluşan "Türkiye'nin Aydınlık Yarınlarına Yakıştığın İçin Peşindeyiz" pankartı dikkat çeken ayrıntılardan biriydi...

Kongre sonunda, Siirt Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan 1358 oyla genel başkan seçildi. MKYK'da yıllar itibariyle Erdoğan'ın dava arkadaşlığından ayrılan isimlerin yanı sıra hala dava arkadaşlığında yanında olan Hayati Yazıcı, Ömer Çelik gibi isimler yer aldı. Dönemin mevcutta görev yapan 6 bakanına da listede yer verildi. Listede yer alan isimlerin birçoğu başta bakanlık olmak üzere pek çok önemli görevde yer aldı.

2003'te gerçekleştirilen ilk kongrede açılış konuşması yapan Erdoğan, "Bu kongre alışılagelmiş kongrelerden farklı bir kongredir. İlk kongresini henüz yapmadan iktidarının ilk yılını tamamlamak üzere olan bir siyasi partiye, yalnızca Türkiye'de değil, dünya siyasi tarihinde de nadir olarak rastlanabilir. Bu kongre en büyük sevdaları Türkiye sevdası olanların gerçek doğum günüdür. Bu kongre gerçek siyasetin markası ve güçlü Türkiye'nin adresi olan partimizin en güzel sabahlarından biridir." sözleri ile ilk kongrenin önemine vurgu yapmıştı.

İlk kongrede bundan sonraki kongre süreçlerinde ve parti politikalarında ana tema olarak kullanılacak "AK Parti ve Millet" vurgusu, konuşma esnasında Erdoğan tarafından şu sözlerle dile getirilmişti:

" Bu kongre milletle birlikte yürüyüşümüzün olgunluk noktasıdır...

AK Partinin mayasını millet atmıştır.

AK Partinin hamurunu millet yoğurmuştur.

AK Partinin kumaşını millet dokumuştur.

AK Parti önce milletin vicdanından, aklından ve basiretinden doğdu...

'Devlet için millet' anlayışı bitecek, 'Millet için devlet anlayışı' yeşerecektir...

AK Parti, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde 'siyasal akıl' ile 'milletin talepleri' arasında en sağlam köprüleri kuran en büyük harekettir...

Şunu herkes bilsin ki, bizim siyasetimiz, genlerinde, 'Önce millet' anlayışının tezahürlerini taşıyan bir düşüncenin siyasetidir...

AK Partinin tek sahibi millettir, bunu kimse aklından çıkarmasın..."

"Türkiye Yüzyılı" muştusuna giden yol

AK Partinin ilk kongresinden sonra 2.Olağan Büyük Kongre 11 Kasım 2006 tarihinde "Türkiye'nin Partisi Türkiye'nin Lideri" sloganıyla, kurucu lider Recep Tayyip Erdoğan'ın 1330 oyla yeniden seçilmesiyle gerçekleştirildi. 3. Olağan Büyük Kongre ise 3 Ekim 2009'da "Biz Birlikte Türkiye'yiz" sloganıyla Erdoğan'ın bir kez daha 1362 oyla genel başkanlığa seçilmesiyle tamamlandı. Erdoğan'ın katılımcıları, Pınarhisar Cezaevinde Necip Fazıl'ın "Zindandan Mehmed'e Mektup" şiirinin hislerine tercüman olduğunu ifade ederek " ... Ölsek de sevinin, eve dönsek de, sanma bu tekerlek kalır tümsekte. Yarın elbet bizim, elbet bizimdir. Gün doğmuş, gün batmış, ebed bizimdir" dizeleri ile selamlaması ve "Biz bu millete efendi olmaya değil, hizmetkâr olmaya geldik" sözleri unutulmazlar arasında yerini aldı.

"Tehditlere boyun eğmeyiz"

Adalet ve Kalkınma Partisi'nin 4. Olağan Büyük Kongresi ise "Büyük Millet Büyük Güç Hedef 2023" olarak belirlenen sloganıyla 30 Eylül 2012 tarihinde gerçekleştirildi. Erdoğan, 1421 oyla yeniden seçildi. Kongreye aralarında Başbakanların da yer aldığı yabancı konuklar katılım sağladı. Dönemin Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi etkileyici bir konuşma yaptı. Türkiye'de ilk defa bir partinin kongreye özel hazırlattığı şarkı salonda yankılandı. Basın mensupları ve engelli vatandaşların kongreye katılımı ile ilgili özel düzenlemeler yapıldı. "Hayallerimiz Var, Sevdamız Var", "Durmak Yok, Yola Devam" sloganları dikkat çeken ayrıntılar oldu. Erdoğan konuşmasında 2023 yılını hedef göstererek gençlere seslendi. "Rabbim lütfederse bizler 2023'ü, sizler de 2071'i inşa edeceksiniz. Tehditlere boyun eğmeyeceklerini belirten Erdoğan, "Biz bu yola kefenimizle çıktık" söylemini dile getirdi. Kongrede yayınlanan 63 maddelik bildirge 2023 vizyonuna hazırlık niteliğindeydi. AK Partinin her kongresinde halkın içinden bir lider olarak Erdoğan'ın yaptığı konuşmalarda duygu dolu anlar yaşanıyordu. 4.Olağan Kongre'nin ise hiç şüphesiz en duygu dolu anları Başbakan Erdoğan'ın "Sevgili, En sevgili, Ey sevgili, Uzatma dünya sürgünümü benim" diyerek seslendiği Sezai Karakoç'un Sürgün Ülkeden, Başkentler Başkentine şiiri ile yaşandı.

İlk olağanüstü kongre

Takvim yaprakları 27 Ağustos 2014 tarihini gösterirken AK Parti ilk kez, olağan değil olağanüstü kongre sürecine girecekti. AK Parti, 1. Olağanüstü Kongre'yi gündemine almıştı. Bunun nedeni ise Recep Tayyip Erdoğan'ın artık 10 Ağustos 2014 tarihinde doğrudan halkın oylarıyla seçilen ilk Cumhurbaşkanı olmasıydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12. Cumhurbaşkanı olmaya yürüyeceği yol öncesi dava arkadaşlarına yaptığı konuşmayı şöyle tamamlamıştı: "... Dün dünle beraber gitti cancağızım, ne kadar söz varsa düne ait şimdi yeni şeyler söylemek lazım. Her bitiş yeni bir başlangıçtır. Unutmayın, güneşin batışı doğacağına delalettir. Karanlığın sonu hep aydınlık, gecenin sonu şafaktır. Her ayrılık aslında bir vuslattır." Kongrede Ahmet Davutoğlu, AK Parti Genel Başkanı seçildi.

5. Olağan Kongre ise 12 Eylül 2015'te "İlk Günkü Aşkla" sloganıyla gerçekleştirildi. Genel Başkanlığa Ahmet Davutoğlu yeniden seçildi. 22 Mayıs 2016'daki 2. Olağanüstü Kongre ise "Kutlu Yürüyüşe Devam" sloganıyla yapıldı. Bu defa Genel Başkanlığa Binali Yıldırım seçildi.

21 Mayıs 2017 tarihinde "AK Parti İçin Yeniden Diriliş ve Kuruluş Kongresi" olarak ifade edilen 3. Olağanüstü Büyük Kongre, "Yeni Atılım Dönemi; Demokrasi, Değişim, Reform" sloganı ve 15 Temmuz ana gündemi ile gerçekleştirildi. Kongrede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tekrar parti lideri seçilmesi kongreyi bayram havasına çevirdi.

Okçular Tepesi duası

Partinin 6. Olağan Büyük Kongresindeki slogan ise "Millet Bir Hedef Bir"di. 18 Ağustos 2018 tarihinde yapılan kongreye birçok ülkeden Başbakan ve Cumhurbaşkanı da davetliydi. Erdoğan konuşmasında, 2012 yılındaki 4. Olağan Kongre'de okuduğu Sezai Karakoç şiirine atıf yapmış, peşi sıra da 2003'teki ilk kongredeki sözlerini tekrarlamıştı: "AK Partinin asıl kurucusu da sahibi de milletimizdir." Erdoğan konuşmasını, Peygamber Efendimizin Uhud Duası'ndan esinlendiği duası ile tamamlaması kongrenin hafızalara kazınan anekdotları olmuştu. Recep Tayyip Erdoğan, 1380 oyla bir kez daha genel başkan olmuştu.

7.Olağan Büyük kongre, "Türkiye İçin Güven ve İstikrar" ana temasıyla "Türkiye İçin İnandığın Yolda Yürü" sloganıyla 24 Mart 2021 tarihinde yapıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan 1428 oy ile 7. kez genel başkan seçildi. Kongrede; Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni anayasa çağrısı, 2023 vurgusu ve Cumhur İttifakı'nın değerliliğine vurgu yapmıştı. "2023 Hedefi" ile "2053" ve "2071" vizyonları kongrenin temel taşlarını oluşturdu. Aile, eğitim ve kültür'ün önemi özellikle vurgulandı. 3. kongrede vurgulanan "Biz bu millete efendi olmaya değil, hizmetkar olmaya geldik" sözü bir kez daha bu kongrede altı çizilerek söylenmişti.

Yenilik, değişim ve istikrar

Bilindiği üzere Türkiye siyaseti iktidarında milletin takdiriyle, uzun soluklu söz sahibi olan partilerden biri haline gelen AK Partinin son kongresi 7 Ekim 2023 tarihinde "Türkiye Yüzyılı İçin Hep Yeni, Hep İleri" "Cumhuriyetin Yüz Akı, Türkiye'nin Ortak Aklı" ana sloganları ile gerçekleştirilerek Türk siyaset sahnesinde tarihi kongreler arasında yerini aldı. 1399 oyla Cumhurbaşkanı Erdoğan yine, yeni, yeniden genel başkan seçildi.

Sadece Türkiye'de değil Dünyada istikrar örneği haline gelen AK Parti'de kongre süreçleri, sistematik bir düzen halinde, yenilikçi bir anlayışla, bayrak değişimi şeklinde ilerlemektedir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasında ifade ettiği gibi kongrede sandalyeler havada uçuşmuyordu. Kongre süreçlerinin bu şekilde demokrasi şöleni havasında yürümesinde hiç şüphesiz Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın lider vasfı ile başarılı süreç yönetimi öne çıkmaktadır. Bu konuda da teşkilatlara "Kendi içimizdeki bu değişim ruhuna sahip çıktığımız sürece, nice başarıların bizi beklediğine inanıyorum. Ne zamanki değişim irademizi kaybederiz, işte o vakit bir kısır döngüye düşeriz." sözleriyle uyarıda bulunmuştur.

4.Olağanüstü Kongre 31 Mart kongre sürecinin startının verildiği bir kongredir. Muhalefetin kendi içerisindeki hesaplaşmalarla uğraştığı bir süreçte yeni anayasa çağrısının yapıldığı bir kongredir.

Kongreye dair özellikle vurgulanması gereken huşu ise AK Partinin bütün kongrelerinde yer verdiği "AK Parti ve Millet" vurgusu artık bu kongre ile "Türkiye Yüzyılı, AK Parti ve Millet" vurgusu haline evrilmiştir. AK Partinin mayasını millet atmıştır. AK Partinin hamurunu millet yoğurmuştur.AK Partinin kumaşını millet dokumuştur ve Ak Partiyi Türkiye Yüzyılına taşıyanda millet olmuştur. Bu vurguya ek olarak diğer kongrelerin de devamı niteliğinde Cumhurbaşkanı Erdoğan "...Bu sevda, hayatımızın gayesi olan davamızı yüceltme sevdasıdır. Bu sevda Türkiye Yüzyılını inşa etme sevdasıdır. Bu sevda Türkiye binyılına yürüyüş sevdasıdır. Bu sevda, kutsalları, ülkesi ve milleti için gözünü kırpmadan canını ortaya koyanların sevdasıdır..." diyerek dava ve sevda mesajları vermiştir. Cumhurbaşkanı Erdoğan Abdurrahim Karakoç'un;

"Değişir bu mevsim, bu poyraz keser

Yurdumda davamın rüzgarı eser

Gün gelir anlayıp bağrına basar

Şehir bu sevdayı, köy bu sevdayı" dizelerinin yer aldığı "Ülkü Türküsü" adlı şiirini okuyarak dava ve sevda mesajlarını taçlandırmıştır.

Gündeme dair "Mescidi Aksa kırmızı çizgimizdir" ve Terör odaklarına yönelik "Bir gece ansızın gelebiliriz" mesajı tüm dünyaya verilmiştir.

Her kongrede yaşanan duygusal anlar olduğu gibi bu kongrede de gençlik kolları tarafından hazırlanan "Öyle bir evlat yetiştirdin ki binlerce evladın daha oldu" kareografisi duygusal anlar yaşatarak bir kongre hatırası olarak hafızalarda yerini almıştır.

MKYK listesinde genç ve kadınlara fazlaca yer verilmiş olup eski bakanlardan Nihat Zeybekçi, Fatma Betül Sayan Kaya listede yeniden yer almıştır. Aynı zamanda iş, spor dünyasından isimlere yer verilmiştir. Cumhurbaşkanının A takımında gündemdeki hedefleri gerçekleştirmeye yönelik avukat, mimar, mühendis meslek gruplarından insanlar olması da dikkat çekmektedir. Halk tarafından sevilen yazar Hayati İnanç listede dikkat çeken bir başka isim olmuştur. Hayati Yazıcı da ilk kongreden bu yana kesintisiz bir şekilde MKYK listesinde yer alan tek isim olarak kongre tarihinde yerini almıştır.

Bu değerlendirmeler ışığında AK Parti kongreleri süreklilik arz eden ve her dönem yenilikçi bir değişim anlayışıyla gerçekleştirilmiştir. Kongreler de genel olarak gündeme bağlı olarak söylemler geliştirilmiş, o güne kadar yapılan icraatlerin sunumu gerçekleştirilmiştir. Her kongre birbirinin devamı niteliğinde olmuş fakat her kongreye münhasır bir yol haritası belirlenmiştir. Kongrelerde geçmişin muhasebesi yapılmış, geleceğe dair de bir rota belirlenmiştir.