Lider imajında dijital dönüşüm

Yakın gelecekte liderlerin mesajlarını belli hedef gruplara iletmenin ötesine geçeceği düşünülmekte, çok daha spesifik hedef kitlelere ve hatta doğrudan bireylere yönelik mesajlar gönderileceği öngörülmektedir.

İnternetin tüm dünyada hızlı bir şekilde yaygınlaşması, akıllı telefonlar başta olmak üzere, tablet bilgisayarların yoğun şekilde kullanımına neden olmuştur. Bu kullanım sosyal medya araçları üzerinden iletişimin hızını ve kapsamını genişletirken, siyasal iletişim sürecini de değişime uğratmıştır. Yeni medya, hayatın her alanında olduğu gibi siyasal iletişim uygulamalarında da paradigma değişimine sebep olmuştur. Değişen siyasal iletişim paradigması da seçimlerde uygulanacak siyasal kampanyalarda yeni medyaya özel bir önem atfetmektedir.

Mesajın mecrası değişti

Dijital siyasal iletişimde vatandaşlara ne söylendiği kadar, mesajları ve vaatleri kimin verdiği de belirleyicidir. Ayrıca seslenilen hedef kitlenin daha sık ve yoğun kullandığı sosyal medya platformları üzerinden bu mesajların verilmesi daha değerli hale gelmiştir.

2000'li yıllardan beri hem dünyada hem de Türkiye'de sosyal medya platformları, seçim dönemlerinde adaylar ve / veya siyasal partiler tarafından sıkça kullanılmaktadır. 2008 ve 2012 ABD başkanlık seçim kampanyalarında sosyal medya platformları siyasal aktörler tarafından başarıyla kullanılmıştır. Özellikle Barack Obama'nın seçim kampanyasının merkezinde sosyal medya konumlandırılmıştır. Obama'nın 2012 seçim kampanyası incelendiğinde görülecektir ki, kampanya dijital mecra üzerine inşa edilmiştir. Seçim kampanyalarında konvansiyonel bir yöntem olarak kullanılan meydan mitingleri geri plana itilerek sosyal medyaya odaklanılmıştır. Obama'nın seçim kampanyalarının dijital iletişim eksenli olması, dünyadaki pek çok seçim kampanyası için de cesaret verici ve ilham kaynağı olmuştur.

ABD'de seçim kampanyalarında sosyal medyanın inovatif şekilde kullanımı tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye'yi etkilemiştir. Bu bağlamda siyasal mesajların seçim kampanyaları çerçevesinde vatandaşlara sosyal medya yoluyla aktarılması konusu bir zorunluluk halini almıştır. Türkiye'de 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimleriyle birlikte yeni medya merkezli dijital siyasal iletişim faaliyetlerine büyük bütçeler ayrılarak kapsamlı dijital seçim kampanyalarına odaklanılmıştır. Yakın tarihteki 31 Mart 2019 Yerel Seçimlerinde başta büyükşehir belediye başkan adaylarının kampanyalarında olmak üzere siyasetin tüm kademelerinde dijital siyasal iletişim kampanyaları üzerinden seçmenlere erişilmiş, mesajlar ve vaatler vatandaşlara dijital yöntem ve tekniklerle ulaştırılmıştır.

Liderlerin dijital imajları

Yakın gelecekte liderlik tipolojileri ve liderlik nitelikleri de dijital dönüşümün etkisiyle farklı bir boyuta taşınacaktır. Yapay zeka çalışmalarının hız kazandığı günümüzde liderler dijital mecralarda daha aktif olmak zorundadır. Liderlerin dijital imajlarının ve online ortamlarda vatandaşlarla etkileşime geçmesinin, imajları ve ikna kabiliyetleri açısından farklılaştırıcı bir özellik olacağı düşünülmektedir. Yakın gelecekte liderlerin mesajlarını belli hedef gruplara iletmenin ötesine geçeceği düşünülmekte, çok daha spesifik hedef kitlelere ve hatta doğrudan bireylere yönelik mesajlar gönderileceği öngörülmektedir. Siyasal iletişim sürecine yapay zekanın dahil olmasıyla bireylerin çevrim içi davranışları gözetlenerek seçmenlerin ihtiyaç, talep ve beklentilerinin tespit edilmesiyle liderlerin ve siyasal partilerin her bir seçmene özel siyasal mesajlar ve siyasal reklamlar oluşturması gerekecektir.

Diğer yandan dijital oyun sektörünün çok hızlı büyümesi ve geniş kitlelerin oyunlar için uzun saatler harcaması, liderler üzerine kurgulanan dijital oyunların geliştirilmesini gündeme getirecektir. Dijital oyunların içine yerleştirilecek siyasal mesajlar, görseller ve lider sembolleri siyasal iletişim sürecinde yeni bir alanın açılmasına zemin hazırlayacaktır. Yakın gelecekte siyasal reklam yapabilmek için dijital oyunların geliştirileceği düşünülmektedir. Lider odaklı siyasal süreçlerin devam etmesi durumunda doğrudan liderleri merkeze alan dijital oyunların da kurgulanacağı söylenebilir.

2023'ün kampanyaları

'Dijital doğanlar' olarak adlandırılan neslin, seçme ve seçilme yaşına geldiği bir süreçte siyasal partilerden ve liderlerden bugünkü seçmenlere göre daha farklı beklentiler içine girdiği açık ve net şekilde görülmektedir. Buna göre, teknolojiyle ve yeni medyayla bugüne göre çok daha iyi entegre olmuş ve hatta yeni medya üzerine kurulmuş seçim kampanyaları ve siyasal iletişim çalışmaları geliştirilmelidir. Diğer yandan bu süreçte siyasal kültür ihmal edilmemelidir. Küreselleşme her alanı bütünüyle kontrol ediyor gibi gözükse de kültürel kod farklılıkları yakın gelecekte de insanların tercihlerini belirlemede etkili olacaktır. Türkiye açısından ise Haziran 2023'te yapılacak seçimlerde liderlik nitelikleriyle, uygulamalarının ve siyasal iletişim çalışmalarının yeni teknolojilere uyumlu olarak yapılması farklılaştırıcı unsur olacaktır. Yapay zeka çalışmalarına verilen önemin giderek artması ve yapay zekaya sahip insansı robotların gündelik hayatta girdiği 21. yüzyılda artık robotların dahil edileceği seçim kampanyaları görmeye başlayacağız.

Yapay zekalı seçim süreci

Liderler de bu gelişmeleri ve yenilikleri doğru okuyarak kendi niteliklerini ve pratiklerini reforme etmek, mesajlarını daha spesifik hale getirmek, teknoloji, bilişim ve yeni medya odaklı olmak durumundadırlar. Yakın gelecek için gerçekçi olmasa bile uzun vadede yapay zekalı insansı robotlar üzerinden siyasal mesajların ve vaatlerin verilmesi gerekebilir.

Yakın tarihte ABD'de ve Avrupa'da gerçekleştirilen dijital siyasal kampanyalardaki sosyal medya uygulamaları analiz edildiğinde; seçmenler kategorize edilerek, hedef kitlenin beklentisine uygun vaatlerin sıklıkla internet üzerinden vatandaşlara ulaştırıldığı görülmüş, seçmenlerden gelen her türlü talep kayıt altına alınmış, vatandaşların seçim kampanyası için önerileri değerlendirilerek kendilerinin oluşturduğu etkinliklerle seçmenlerin harekete geçirildiği görülmüştür. Dijital siyasal kampanyaların beş ana dinamiği; seçmeni mobilize etmek, vatandaşları kampanyanın bir gönüllüsü haline getirmek, kararsız seçmenle dijital duygusal bağ kurmak, farklı dijital platformlara özgü materyal tasarlamak ve hedef kitleyi yakalayan içerikler üretmektir.

@oguzgoxsu