‘Türk Devri' ne kadar yakın?

Doç. Dr. Hasan Bardakçı/Harran Üniversitesi Öğretim Üyesi
11.11.2023

Siyasi istikrar, diğer ülkelerle daha sağlam ilişkiler kurma, diplomatik çözümler bulma ve uluslararası arenada etkili bir şekilde sesini duyurma kapasitesini artırır. Dost ve kardeş ülkelere destek sağlama yeteneği, Türkiye'nin uluslararası ilişkilerde güvenilir bir ortak olarak kabul edilmesine de katkıda bulunur.


‘Türk Devri' ne kadar yakın?

Türk dünyası, coğrafi olarak büyük bir alanı kapsayan ve Türkiye başta olmak üzere Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gibi farklı Türk devletlerini içeren bir bütünü temsil eder. Bu devletler arasındaki iş birliği ve dayanışma, tarihsel, kültürel ve dilsel bağlara dayanır. Türk Konseyi gibi organizasyonlar, bu devletler arasındaki iş birliğini teşvik etmek için kurulmuştur. Ayrıca, Türk devletleri stratejik olarak da önemli bir konuma sahiptir. Orta Asya'dan Orta Doğu'ya, Avrupa'dan Çin'e kadar uzanan coğrafya, enerji kaynakları, ticaret yolları ve jeopolitik açıdan büyük öneme sahiptir. Bu nedenle, Türk devletlerinin bu bölgedeki etkinliği, küresel siyasette belirleyici bir faktör olarak gelecekte daha fazla ön plana çıkacaktır. Özellikle Türkiye'nin hem İslam devletleri içerisindeki misyonu hem de Türk devletlerindeki çabası gelecekte yeni bir blok oluşmasını sağlayabilir.

Türkiye'nin rolü ve sorumluluğu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 15.03.2022 tarihinde bakanlar kurulu sonrasında yaptığı "Türkiye'nin siyasi, ekonomik ve askerî alanlarda güçlü olması, kendi kendine yeterliliğinin ötesinde dostlarına ve kardeşlerine destek verecek konuma gelmesi bir tercih değil mecburiyettir" açıklaması, Türkiye'nin uluslararası arenada oynadığı rolün ve üstlendiği sorumlulukların altını çiziyor. Türkiye'nin lideri olarak, Erdoğan, ülkesinin siyasi, ekonomik ve askeri alanlarda güçlü bir konuma sahip olmasının, sadece ulusal çıkarlar için değil, aynı zamanda dostlarına ve kardeşlerine yardım etmek için bir zorunluluk olduğunu vurguluyor. Bu ifade, Türkiye'nin bölgesel ve küresel arenadaki etkisini ve önemini yansıtıyor.

Siyasi alanın güçlendirilmesi, bir ülkenin iç ve dış politikadaki istikrarını sağlar. Türkiye'nin siyasi istikrarı, bölgesel ve küresel iş birliği için önemlidir. Siyasi istikrar, diğer ülkelerle daha sağlam ilişkiler kurma, diplomatik çözümler bulma ve uluslararası arenada etkili bir şekilde sesini duyurma kapasitesini artırır. Aynı zamanda, dostlara ve kardeşlere destek sağlama yeteneği, Türkiye'nin uluslararası ilişkilerde güvenilir bir ortak olarak kabul edilmesine katkıda bulunur.

Ekonomik güç ve yardım kapasitesi artmalı

Ekonomik güç, bir ülkenin sadece kendi vatandaşlarının refahını artırmakla kalmaz, aynı zamanda diğer ülkelere yardım etme kapasitesini de artırır. Türkiye'nin ekonomik gücünün artırılması, Türk dünyasının refahını ve kalkınmasını desteklemek anlamına gelir. Aynı zamanda, ekonomik kalkınma, Türkiye'nin bölgesel ve küresel iş birliği için daha fazla fırsat sunar. Askeri alandaki güç ise bir ülkenin ulusal savunma kapasitesini artırırken, aynı zamanda bölgesel istikrara katkıda bulunabilir.

Coğrafi avantaj

Türk dünyası, coğrafi olarak büyük ve zengin enerji kaynaklarına sahip bir bölgeyi temsil ediyor. Bu coğrafi avantaj, Türk devletlerini bölgesel ve küresel bağlamda etkili bir şekilde konumlandırıyor. Enerji nakil hatları, Zengezur Koridoru ve Çin Kuşak Yolu Projesi gibi büyük altyapı projeleri, Türk devletlerinin bu avantajlarından tam anlamıyla faydalanmasına olanak tanıyor. Türk devletleri arasındaki iş birliği ve stratejik konumları, bölgenin geleceğini şekillendirebilir. Enerji nakil hatları, Zengezur koridoru ve Çin Kuşak Yolu gibi projeler, Türk dünyasının büyümesine ve kalkınmasına katkıda bulunabilir. Bu süreç beraberinde Türkiye'nin başını çektiği büyük bir organizasyonun doğuşuna vesile olabilir. Bu nedenle, bu konuların önemi büyük ve iş birliği daha da güçlendirilmelidir.

Enerji güvenliği ve birliği

Türk devletleri, özellikle Azerbaycan ve Kazakistan gibi enerji kaynaklarına sahip ülkeler, bu hatların inşası ve kullanımıyla enerji güvenliğini artırabilirler. Trans-Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) gibi projeler, Türk devletlerini birbirlerine bağlayarak enerji kaynaklarını ortaklaşa kullanmalarını teşvik ediyor.

Enerji nakil hatları, Türk devletleri arasında iş birliği fırsatları da sunuyor. Bu projeler, Türk devletlerinin ekonomik büyümelerini desteklerken, bölgesel istikrarın artmasına da katkıda bulunabilir.

Zengezur Koridoru, Türkiye ve Azerbaycan'ı birbirine bağlayan stratejik bir koridor olarak dikkat çekiyor. Bu koridor, Türk devletlerinin ulaşım ve ticaret açısından daha verimli bir şekilde birbirleriyle bağlantı kurmalarına yardımcı olacaktır. Ayrıca, bu koridorun açılması, Türk devletlerinin bölgesel güçlerle rekabet edebilme kapasitesini artırabilir. Özellikle Azerbaycan'ın enerji kaynaklarına erişimi için kritik bir yoldur.

Zengezur Koridoru, Türk devletlerinin bölgesel ekonomik entegrasyonunu da teşvik edebilir. Ortak projeler ve ticaret kolaylıkları, Türk devletlerinin ekonomik büyüme potansiyelini artırabilir. Bu koridor, Türk dünyasının ekonomik açıdan daha güçlü ve rekabetçi hale gelmesine yardımcı olabilir.

Keza Asya, Avrupa ve Afrika'yı birbirine bağlayan büyük bir altyapı girişimi olan Çin Kuşak Yolu Projesi, Türk devletlerinin bu geniş coğrafyada ticaret yapma ve yatırım yapma fırsatlarını artırabilir. Türk devletleri, bu projenin bir parçası olarak kendi altyapılarını geliştirerek ve iş birliği fırsatlarını değerlendirerek, bölgesel ekonomik entegrasyonu artırabilirler.

Ancak, bu projelerin başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için iş birliği ve koordinasyon önemlidir. Türk devletleri, ortak çıkarları ve hedefleri belirlemeli ve bu projelerin potansiyelini tam olarak değerlendirmelidirler. Türk dünyası, bu projelerin avantajlarını kullanarak daha güçlü ve rekabetçi bir konuma gelebilir, ancak bunun için iş birliği, süreklilik ve kararlılık gereklidir. Zorlu coğrafyamızda, istikrar ve barışın korunması, bölgesel krizlerin çözümü, terörle mücadele ve daha birçok konuda Türkiye'nin rolü büyük ve önemlidir. Bu nedenle, ülke olarak daha fazla çaba ve kararlılık göstermeli, ekonomik kalkınmayı sürdürmeli, savunma kabiliyetimizi güçlendirmeli ve diplomasi alanında aktif bir rol üstlenmeliyiz.

[email protected]