Türkiye’nin ‘en uzun seçimi’nde muhalefet ve iktidar

Türkiye siyaseti, üç etaptan oluşan “uzun seçim”in, son aşaması olan Haziran 2015 genel seçimlerine doğru ilerliyor. Türkiye’nin bu uzun seçimi, Türk modernleşme ve reform hareketlerinin bilançosunun çıkarıldığı tartışmaların bir hesaplaşması haline gelmiş durumda. Bu bakımdan ne 30 Mart 2014 seçimlerinde sadece yerel yönetimler ne 10 Ağustos 104 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sadece Cumhurbaşkanlığı ne de Haziran 2015 genel seçimlerinde sadece TBMM seçimleri yapılacak... Bütün bu seçimlerde Türkiye’nin modernleşme ve reform hareketlerinin kazanacağı seyir ve Türkiye’deki egemenlik savaşının sonucu tayin edilmeye çalışılıyor. Bu seçimlere 2014 sonunda yapılan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu seçimleri, gündemden düşmeyen siyasi davalar, Anayasa Mahkemesi’nin görev sınırı tartışmaları ve TÜSİAD’tan ÖDP gelişen tuhaf ittifak tartışmalarını da dahil etmek mümkün.

 

Türkiye bütün bu tartışmalar olurken son 10 yılda BM insani kalkınma endeksinde orta insani kalkınmışlık sınıfından yüksek kalkınmışlık sınıfına sıçradı ve kişi başına milli gelirde yüksek gelir sınıfının eşiğinde yer alıyor. Diğer taraftan yapılan bir çok reforma rağmen, özellikle Gezi olayları ve 17- 25 Aralık operasyonları sonrasında yaşanan mücadele dolayısıyla Türkiye demokrasi kategorisinde otoriter olmayan tam demokrasiden hatta kusurlu demokrasilerden uzak ama hibrit rejim eşiğini aşamadı. Hatta kimi verileri tartışılabilir olsa da, The Economist’in verilerine göre Türkiye 10 basamak geriye düştü. Mesela müzakere süreci, gayrimüslimlerim vakıflarındaki önemli adımlar ve başörtüsü ayrımcılığının sona ermesi gibi verilerin bu endeks ve algıda ihmal edildiğini kaydedebiliriz. Keza yolsuzlukla mücadelede 3 Kasım 2002 sonrasında yaşanan büyük sıçramadan sonra Türkiye, ilk defa geriledi. Yolsuzluk algısındaki değişmeyle beraber 17-25 Aralık’ta yargıdaki siyasileşmenin billurlaşmasıyla mahkemelere güvenin son derece düştüğünü hatırlatalım. Burada özellikle Ortadoğu’daki mücadele dolayısıyla Türkiye aleyhine içeriden ve dışarıdan işleyen propaganda makinesinin rolünü ihmal edemeyiz ama Gezi ve 17-25 Aralık egemenlik savaşlarında demokratik hukuk devleti uygulamalarında bir hasar oluştuğunu da teslim etmek gerekiyor. Bu hasarlara rağmen, Türkiye’nin Gezi olaylarında sokağa 17- 15 Aralık’ta devlet içindeki otonom yapı veya örgüte teslim olmadan seçilmiş sivil otoritenin meşruluğu içinde aşılmış olması sadece kısa dönemde değil, uzun dönemde de Türkiye siyasetinin müspet hanesine yazılacak bir kazançtır. 

 

Türkiye’de 27 Mayıs darbesinden sonra yaşanan egemenlik savaşlarında oluşan hasara rağmen, seçilmiş siyasi otoritelerin egemenliğinin teyid edilmesi çok ehemmiyetli siyasi ve stratejik kazançlardır.