Uluslararası sisteme rağmen Suriye Direnişi

Suriye direnişini anlamak uluslararası sistemin zaaf ve hatalarının eleştirisiyle mümkün. Atalay direniş sürecini, Türkiyeli muhafazakâr ve sol-laik kesimlerin bakış açılarıyla birlikte veriyor.

Arap dünyasında 3 yıl önce başlayan halk ayaklanmaları Tunus, Mısır, Yemen ve Libya’da başarıya ulaşırken Suriye’deki direniş ise yaklaşık iki yıldır devam ediyor. Bu zaman içinde Suriye halkı hem çok kayıp verdi hem de önemli bir kısmı mülteci durumuna düştü. 40-50 yıl önce Suriye ve Irak’ta iktidara gelen Baas diktatörlüğünün günümüze kadar uzanan tek kalıntısı olan Beşşar Esed’in başında olduğu Suriye rejiminin halk üzerine kustuğu şiddetin dozajı her gün farklı bir mahiyet sergiliyor. Uluslararası politika sisteminin ve uluslar arası hukukun zaaflarından ustaca yararlanan, İngiltere, Rusya ve İran gibi çeşitli ülkeler açısından maddi ve manevi olarak ayakta tutulmaya çalışılan Esed’in başında bulunduğu iktidar makinesi anlaşılmadıkça da Suriye direnişinin asıl nitelikleri ıskalanmaya mahkum hale dönüşüyor.

İHH ve savaş bölgeleri

Suriye halkının direniş sürecini tüm aşamalarında başından beri yakından takip eden İHH Genel Sekreter Yardımcısı Osman Atalay, bu süreçle ilgili değerlendirmelerini de an be an kale almıştı. Atalay’ın samimi ve akıcı üslubu ile yazdığı bu makaleler, kitap ölçeğinde bir araya getirilerek yayınlandı. Farklı tarihlerde ve Suriye direnişinin sürecinin çeşitli aşamalarında yazılmış bu makaleler bir arada ve topluca okunduğunda direnişin hangi kritik aşamaları atlattığı, nerede, hangi sebeple ve nasıl başlanıp bugüne nasıl gelindiğine ilişkin bir fikir sahibi olmak mümkün.

Atalay kitabında İslam dünyasının, genelde Arap devrimleri özellikle Suriye direnişine bakışının çok omurgalı ve yerel unsurların Batı yanlısı diktatörlerden hesap sorma hareketi olarak görmesini eleştiriyor. Sadece İslam dünyasında değil, Türkiye’de de Suriye direnişi konusunda birçok kafanın karışık ve soru işaretleri ile dolu olduğu kitabı okundukça ortaya çıkıyor. 

Uluslararası sistemin zaafı

Gerçekte Suriye direnişini anlamak uluslararası sistemin zaaflarının, hatalarının bir eleştirisiyle birlikte yürütülmesi gerekli bir çaba kanaatimizce. Atalay’ın İslam dünyasında olan bitenleri, Suriye direniş sürecini, Türkiyeli muhafazakâr ve sol laik kesimlerin bakış açılarını ve Batı’nın yaklaşımı ile nasıl paralellik ve tezatlar içerisine düştüklerini gözlemleyerek yazdığı makalelerde aktarılan birçok gözlem, analiz ve veri bu açıdan paha biçilmez bir hazine görünümü arz ediyor. 

Suriye Direnişi, Osman Atalay, Yarın, 2013

Deleuze felsefesine giriş

20. yüzyıl felsefesi içinde en ilginç simalardandır Deleuze. Deleuze’un felsefesinin temel ‘çizgi’lerini şöyle anlatıyor Ali Akay: “Oluş, varlığın yerini almıştır, Gilles Deleuze”ün düşüncesinde. Öz ve töz yerine oluş, birey yerine de çizgiler yer almaktadır. Ebedi dönüş ise bir seçmecilik olarak durmaktadır. Bir beden kendi içine ait bir güce sahip olarak diğer bedenlerden ayrılır. Her bedenin gücü kendisine aittir. Bir beden diğerlerinden güç dereceleriyle ayrılır. Bir beden başka bir bedenle de aynı nedenlerden dolayı içiçe geçebilir. Güçler arası ilişkiler bedenleri ayırır ve bağlar. ” 

Deleuze: Bir Olay Felsefesi, 

François Zourabichvili, Çev. Aziz Ufuk Kılıç, Bağlam, 2013

Özne ile ‘öteki’nin ilişkisi 

Özne eğer bir tiyatro sahnesiyse bilinç bu sahneyi aydınlatan ışık, bilinçaltı ise sahnenin aydınlatılmadan kalmış bölgeleridir. Hegel’den Sartre’a Freud’dan Lacan’a uzanan ‘özne’ kuramında kendilik, bilinç ile bilinçdışının birlikte oluşturduğu bir bütündür. Mutluhan İzmir’e göre bu bütünün içinde hangi kısmın bilinçaltı, hangi kısmın ise bilinç olarak ortaya konacağı sorunu ‘özne’nin ‘öteki’ ile kurduğu diyalektik ilişkice belirlenir. İzmir, Lacan’ın “ben bir ötekidir” deyişini benimseyerek ‘özne’nin ‘öteki’ ile ilişkisini diyalektik bir ilişki olarak yeniden tasavvur ediyor kitabında. 

Hegel, Sartre ve Lacan: Öznenin Diyalektiği, Mutluhan İzmir, İmge, 2013

[email protected]