Klinik ve kayda dayalı bir bilim dalı: Müzik terapi

Son zamanlarda en çok duyduğumuz konulardan biri de “Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp” uygulamaları. Modern tıptan önce hastalıkların iyileşmesi için kullanılan bu yöntemler usulsüzce yapıldığında faydadan çok zarar veriyor. Bilgisizce yapılan bu tür uygulamaların önüne geçmek için Sağlık Bakanlığı harekete geçti. 27 Ekim 2014 tarihinde bu yöntemlerle ilgili yönetmelik, resmi gazetede yayınlandı. Bu uygulama yöntemlerinden biri olan müzik terapi de son dönemde sıkça gündeme geliyor. Müzik terapi 2000’li yıllardan sonra Türkiye’de ivme kazandı. 2016 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından müzik terapisti sertifikaları verilmeye başlandı. Bu sertifikaları müzik ve sağlık alanında en az lisans diploması olanlar alabilecek. Müzik terapi; birey(ler)in fiziksel, psikolojik, sosyal ve zihinsel ihtiyaçlarından herhangi birinin karşılanmasında müziğin ve müzik uygulamalarının, konusunda ehliyetli profesyonel(ler) aracılığıyla kullanıldığı klinik ve kanıta dayalı bir uygulamalı alan olarak kabul ediliyor. 

GELENEK GÜNCELLENDİ 

Müzik terapi ile ilgili merak ettiklerimizi Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dil ve Konuşma Terapisi Anabilim Dalı Başkanı ve Anadolu Üniversitesi TÜDAM Nörokreatif Müzik Terapi Ünitesi Koord. Prof. Dr. Şükrü Torun, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğr. Üyesi ve Uygulamalı Müzik Terapileri Derneği (UMTED) Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk ile Kreatif Müzik Terapisti Duygu Duran Orlowski’ye sorduk.  

Türkiye’nin ilk Müzik Terapi Ünitesi’nin sorumlusu Şükrü Torun, sağlık perspektifinden müzik terapiyi “Çeşitli nedenlerle bozulmuş ya da yeterince gelişmemiş olan becerilerin, yetkili müzik terapisti tarafından katılımcıyla oluşturulan ‘Terapötik İlişki’ sürecinde yürütülen rehabilitasyon yaklaşımı.” şeklinde tarif ediyor. Torun şöyle konuşuyor: “Sağlık alanında müzik kullanımına ilişkin bu köklü geleneksel uygulamaların kimliğini koruyarak evrensel müzik terapi disiplinine entegrasyonunu sağlamak için bilim dünyasında kabul görecek yöntemlerle incelenmesi ve güncellenmesi gerekiyordu. Sağlık Bakanlığı bu anlayışla, müzik terapi dahil 14 farklı geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulaması ile sertifikasyon eğitimlerini düzenleyen yasal mevzuatı hayata geçirdi.” Gelişmiş ülkelerin çoğunda müzik, psikoloji, tıp gibi ilgili alanlarda lisans eğitimini tamamlayan öğrenciler, müzik terapisti olarak yetiştirilmek üzere lisans üstü müzik terapi programlarına kabul edilmekte. ABD, Japonya, İspanya, Almanya, İngiltere, Finlandiya, Norveç ve Güney Kore gibi ülkelerde, üniversitelerde açılan müzik terapi programlarının oldukça rağbet gördüğünü hatırlatan Torun, ülkemizde de müzik terapi eğitimlerinin akademik programlarda yer bulması gerektiğini ifade ediyor.  

BU BİR SAĞLIK DİSİPLİNİ

Alzheimer, Multipl Skleroz, Parkinson, İnme-Afazi gibi nörolojik hastalıklar ve nöro-gelişimsel bozukluklara sahip kişilere müzik terapi uygulayan Torun, “Müzik terapi seanslarına katılanlar, bunun ciddi bir sağlık disiplini olduğunu anladılar.” diyor. Torun sözlerini şöyle sürdürüyor: “Müzik terapi, terapistin kişiyle birlikte gerçekleştirdiği bir süreç. Bireyin hastalığına kendi öznel bakışı çerçevesinde ihtiyaç duyduğu fiziksel-bilişsel-duygusal-sosyal alanlarda iyilik haline odaklanıyorum. Böylece kendi müzik terapi yaklaşımımı geliştirmeye çalışıyorum. Yaşam kalitesini iyileştirilmeye odaklanan ve ‘Nörokreatif Müzik Terapi’ olarak adlandırdığım bu yaklaşımın diğer sağlık disiplinlerince sunulan tedavi, terapi ve rehabilitasyon müdahaleleri ile uyumlu olması da önem taşıyor.”