'Para yönetimi harçlıkla başlar'

Çocukların kendilerine özel ilk paraları harçlıklar sanırım. Okul hayatının başlaması ile birlikte çocuklar para ile tanışıyor. Öğrenciler, ailelerinden aldıkları haftalıkları günlük olarak ne kadar harcayağını planlıyor. Bunu yapamayan birçok öğrenci var. Parasını ilk birkaç günde harcayıp sonraki günlerde parasız kalan ya da tekrar ailesinden para isteyen çocuklar hep olur. Aslında çoğu çocuk parasını yönetmeyi çok başaramaz. Bu konu üzerine kafa yoran psikolojik danışman ve Finansal Okuryazarlık Derneği’nin Yönetim Kurulu Üyesi Canan Akmanoğlu, çocuklara harçlığın ne olduğunu anlamaları ve kendi paralarını yönetmeyi öğretmek amacıyla yola çıkıyor ve Manibux’ı kuruyor.   

İstek mi ihtiyaç mı? 

Manibux bir kredi kartı değil, ön ödemeli bir kart. Burada önemli olan kart değil, uygulama. Harçlık Yönetim Platformu. Bu uygulama üzerinden anne ve babalar çocuklarına istedikleri zaman para gönderebiliyor ve çocuklarının yaptıkları harcamaları görebiliyorlar. Çocuklarda uygulama üzerinden ne kadar parası olduğunu, nerede harcadığını görebiliyor. “Çocuklara kredi kartını vermek sıkıntılı. Sınırsız bir para gibi algılıyorlar kartı. Ama bu uygulama ile kendi kartında ne kadar parası var ise o kadar harcayacak.” diyen Manibux kurucusu Akmanoğlu, aslında çocuğa paranın sınırsız olmadığını bitebileceğini gösterdiklerini belirtiyor. Çocuğa sorumluluk vermek istediklerinden bahseden Akmanoğlu; “Kendi parasını yöneten çocuklar, ilerde kendi maaşını dolayısıyla kendi hayatını yönetebilir. Aslında biz finansal okuryazarlığı eğitiminin bir parçası olarak yola çıktık. Çocuğun kendi harcamalarını takip etmesi, biriktirmesi ve kendi bütçesini yapabilmesi çok önemli. Çocuklar burada kendi parasını yönetmeyi öğreniyorlar. Neyi harcaması gerektiğini, ne kadar biriktirmesi gerektiğini ve neye yatırım yapması gerektiğini zamanla öğreniyorlar. Finansal okuryazarlığın en önemli ilkelerinden biri istek mi ihtiyaç mı? Çocuk kendine önce  bunu sormalı. Ailesinin parası ile alır ise istekler ihtiyaç olur. Ama  kendi parası söz konusu olduğunda acaba gerçekten ihtiyaç mı diye düşünüyor. Uygulama buna imkan veriyor. Çocuk ailenin çizdiği sınırlar içinde özgür olsun. Tabiki para hakkında yanlış yapacak. Amacımız yanlışı fark etmelerini ve bunu aile içinde konuşmalarını sağlamak. Paranın aile içinde konuşulması lazım. Bizim zamanımızda hiç konuşulmazdı. Para kötü bir şey olarak algılandı hep. Ama aslında para gerekli bir şey. Onu doğru yönetmek lazım ki ileri de çocuklar ayaklarının üzerinde durabilsin.” şeklinde konuşuyor. Uygulamayı kurmak ve kullanmak çok basit. Öncelikle ebeveynler telefonlarına Manibux uygulamasını indiriyor ve banka ya da kredi kartını tanımlıyorlar. Daha sonra Manibux ön ödemeli kartı satın alıp onu da uygulamaya tanımlıyorlar. Bu kartın bir maliyeti var. 5 liraya satılıyor. Bazen kampanyalar ile daha uyguna satılabiliyor. Daha sonra telefondan istedikleri zaman 7/24 para yollayabiliyorlar. Bu uygulama içinden hem anne ve baba hem çocuk parayı takip edebiliyor. Bu uygulama karne, bayram günlerinde de oldukça tercih ediliyor. 

Harca, biriktir, paylaş 

8 ila 18 yaş arası çocuğu hedeflediklerini belirten Akmanoğlu, en çok 11-12 yaş civarı çocukların Manibux’ı kullandığını söylüyor. Kart, Visa’nın geçtiği dünyanın her yerinden online da dahil alışveriş yapılabiliyor. Uygulama üzerinden yapılan işbirlikleri ile çocuklar, kendi harçlıklarından bağış yapmayı da öğreniyor. Harca, biriktir, paylaş mottosuyla çocuklara bu bilinci aşılamak istediklerinden bahseden Akmanoğlu, harçlıkların düzenli olarak verilmesinin önemli olduğunu dile getiriyor.