Suriye’deki iç savaşın gidişatındaki en belirleyici bölgelerden biri olacak Deyr ez-Zor için ABD destekli terör örgütü PKK/PYD ile İran destekli Esad rejimi arasındaki yarış iyice kızıştı. Gerek Tahran destekli Iraklı milis gücü Haşdi Şabi’nin Telafer’i ele geçirerek İran’ın Akdeniz’e açılması için oluşturmayı arzuladığı koridor planında ilerleme kaydetmesi gerek bölgenin Suriye’nin tek değerli petrol rezervlerine sahip olması, Deyr ez-Zor’u hem PYD hem de Esad için olmazsa olma konuma getirdi.
ESAD’DAN DEAŞ’A SİLAH
Geçen hafta terör örgütü PKK/PYD’nin oluşturduğu Deyr ez-Zor Askeri Meclisi’nin Arap aşiretlerinin katılımıyla ilan edilmesinin ardından Esad rejimi ve Hizbullah, terör örgütü DEAŞ’ın ABD destekli gruplara karşı bölgenin kuzeyinde direncini yükseltmek için iki hamle gerçekleştirdi. Batı Kalamun’da Hizbullah ve rejim güçlerinin teröristlerle vardığı anlaşma çerçevesinde 250 DEAŞ’lı Lübnan sınırından tahliye edildi. Otobüs ve ambulanslara doldurulan teröristler silahları ile birlikte Deyr ez-Zor’a götürüldü. Örgütün mühimmat eksiğini de hesap eden rejim güçleri, Deyr ez-Zor’un 50 kilometre kuzeybatısında bulunan Maadan yakınlarında silah, tank ve toplarını DEAŞ’a bırakarak cepheyi terk etti.
IKBY’NİN BAĞIMSIZLIK
Irak’ın Türkmen kenti Telafer’in Haşdi Şabi tarafından DEAŞ’tan temizlenmesi sonrası geçiş güzergâhı özelliğini kaybetmesi beklenen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), 250 teröristin Deyr ez-Zor’a gönderilmesine tepki gösterdi. Bağımsızlık referandumuyla Suriye-Irak sınırını kontrol etmenin peşinde olan Erbil, Hizbullah-DEAŞ anlaşmasını ‘şüpheli’ bulduklarını vurgulayarak sınırda terörist unsurların varlığını kabul etmeyeceklerini bildirdi. Konu hakkında açıklama yapan ABD Başkanı Trump’ın DEAŞ’la Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk de “Teröristler savaş alanında öldürülmeli. Koalisyon teröristlerin Irak’a girmesine hiçbir zaman izin vermeyecektir’’ dedi. Öte yandan Pentagon, DEAŞ’lıların Deyr ez-Zor’a sevkini önlemek adına bölgenin batısında hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.
Petrol ve toprak mücadelesi
Haşdi Şabi’nin Telafer hamlesinin Tahran açısından anlam kazanması için Deyr ez-Zor’un Suriye rejimi tarafından ele geçirilerek sınırın tam anlamıyla kontrol altında olması gerekiyor. İran ve bölgede desteklediği güçler, Telafer’den ve Batı Kalamun’dan kaçan DEAŞ’lıların Deyr ez-Zor’a geçişini sağlayarak örgütün PYD’ye karşı kuzeyde sağlam bir direniş göstermesini hesap ediyor. Kuzeyde ABD’nin alanını daraltarak kenti batıdan kuşatacak rejimin, böylece hem petrol gelirine yeniden kavuşması hem de IKBY’nin bağımsızlık hamlesini boşa düşürmesi hedefleniyor.