26 Nisan 2024 Cuma / 18 Sevval 1445

Erbil’e sıkıştı

Türkiye’nin tüm uyarılarına rağmen referandum inadı ve Kerkük’ü ilhak girişimi Barzani’ye pahalıya mal oldu. Tartışmalı statüdeki tüm bölgeler Bağdat’a yeniden bağlandı, inisiyatifi kaybeden Barzani, Erbil’de sıkıştı kaldı.

18 Ekim 2017 Çarşamba 07:00 - Güncelleme:
Erbil’e sıkıştı

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) gayrimeşru bir şekilde gerçekleştirdiği sözde bağımsızlık referandumuna karşı Irak güvenlik güçlerinin başlattığı Kerkük operasyonu, Türkmen kentiyle sınırlı kalmadı. Kürdistan Yurtseverler Birliği’ne (KYB) bağlı Peşmergeler’in mevzilerini terk etmesi ile birlikte önceki gün 12 saatte Kerkük’te hâkimiyeti sağlayan Irak ordusu, dün de Sincar, Mahmur, Bay Hasan Petrol Sahası, Dakuk, Hanekin, Mahmur, Başika, Dibis ve Musul-Erbil yolunu ele geçirdi. Böylece, ‘tartışmalı bölgeler’ statüsünde olan yerler Bağdat merkezi yönetimine bağlanmış oldu.   

KDP’LİLER DE KAÇTI

Kerkük operasyonu kapsamında askeri hareketliliği sürdüren Irak ordusu ve Haşdi Şabi, dün sabah saatlerinde ilk olarak kuzeyde yer alan Sincar’a ilerledi. Bölgedeki Barzani’nin liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi’ne (KDP) bağlı Peşmerge Komutanlarından Kasım Şeşo, eşit güç dengesine sahip olmadıkları için kenti Irak ordusuna teslim ettiklerini duyurdu. Kent merkezine Irak bayrağı diken askerler, terör örgütü PKK unsurlarını da dağlık bölgelerde sıkıştırarak Suriye sınırına ulaştı. Benzer bir durum Musul’un güneydoğusundaki Mahmur’da da yaşandı. Haşdi Şabi’nin sabahın erken saatlerinde ilçenin girişinde konuşlanması ile telaşa kapılan KDP’li Peşmergeler bölgeyi dakikalar içerisinde teslim etti. Böylece Kerkük’te cepheden kaçan KYB’lileri ‘ihanetle’ suçlayan KDP’liler de Bağdat karşısında benzer bir yolu tercih etmiş oldu.

HENDEKLİ KORUMA 

Mahmur’un ardından Başika, Dakuk, Dibis ve Kerkük’teki Bay Hasan Petrol Sahası’nda da denetimi sağlayan Irak ordusu, güneydeki Hanekin’e de girdi ve IKBY ile İran arasındaki Pervezhan Sınır Kapısı’na Haşdi Şabi’yi konuşlandırdı. Gelişme sonrası açıklama yapan Irak’ın Tahran Büyükelçisi Racih el-Musevi, Türkiye ve İran hükümetlerine askeri hareketliliğe dair sürekli bilgi verdiklerini belirtti. Öte yandan, ilhak ettiği Kerkük’ü kaybeden Peşmerge, Erbil-Kerkük karayolu üzerinde hendek kazmaya başladı. Peşmerge güçlerinin, Erbil’den yaklaşık 35 kilometre uzaklıkta bulunan kontrol noktalarında mevzilerini güçlendirdikleri ve yol boyunca konuşlandıkları görüldü. 

Barzani KYB’yi suçladı

Kerkük başta olmak üzere ilhak ettiği tüm bölgeleri kaybeden IKBY lideri Mesud Barzani, suskunluğunu bozdu. Irak ordusunun operasyonunu ardından ilk kez açıklama yapan Barzani, yenilgiden dolayı Bağdat’la anlaşan KYB’yi suçladı ve  “Kerkük’te yaşananlar, bazı siyasilerin kararlarından kaynaklandı” dedi. Öncelikli amaçlarının halkın güvenliği olduğunu belirten Barzani, “Gereken yapılacaktır” ifadesiyle geri adım atmayacağını sinyalini verdi.

Siviller dönüş yolunda

Irak ordusu ve Haşdi Şabi’nin operasyonu ile Bağdat hükümetinin kontrolüne geçen Kerkük’te,  olası çatışmalar nedeniyle önceki gün kenti terk ederek Erbil ve Süleymaniye’ye kaçan Kürt aileler, yeniden evlerine dönmeye başladı. Vekaleten göreve atanan yeni Vali Said El Cuburi de bir basın toplantısı düzenleyerek kamu çalışanlarına görevlerinin başına geçme çağrısında bulundu. 

Goran’dan ‘Kerkük’e özerklik’ iddiası

IKBY’de muhalif Goran Hareketi vekili Mesud Haydar, KYB’nin eski lideri Celal Talabani’nin oğlu Pavel ile Haşdi Şabi Sorumlusu Mühendis ve İranlı Komutan Kasım Süleymani arasında önceki gün, Kerkük’e özerk bir statü verilmesini öngören, bir anlaşma imzalandığını iddia etti. Anlaşmanın maddeleri şu şekilde;

1- KYB’li Peşmergeler çekilecek, Iraklı ordusu tartışmalı bölgelere yeniden konuşlanacak

2- Halepçe-Süleymaniye-Kerkük özerk bölgesinin kurulacak 

3- Yeni bölge için bir yeni bir hükümet oluşturulacak

4- Kerkük dahil 17 kasaba ve nahiye merkezi hükümete teslim edilecek

5- Kerkük’ün merkezinde ortak yönetim, 15 mahallede KYB, 25 mahallede ise diğer azınlıklar olacak

6- Kerkük’teki stratejik yerlerin yönetimi merkezi hükümette olacak 

7- Süleymaniye Havalimanı’nda uçuş yasağı kalkacak

8- Süleymaniye ve Kerkük’teki memur maaşlarını Bağdat ödeyecek

9- Süleymaniye sınırındaki KYB’li Peşmergelerin ödeneklerini Bağdat karşılayacak