Türkiye ''taslağa'' temkinli! Harita kafaları karıştırdı

ABD Başkanı Trump'ın soykırım sanığı Netanyahu ile görüşmesi sonrası açıkladığı Gazze Planı, 'katliamı durdurması' açısından olumlu, 'içerdiği belirsizlikler' açısından ise ihtiyatlı karşılandı.

HARİTA KAFALARI KARIŞTIRDI

20 maddelik taslak planında İsrail'in üç aşamada geri çekilmesi öngörülüyor. Çekilmeler tamamlandığında dahi İsrail, Gazze'nin içinde güç bulunduruyor. 7 Ekim öncesi Mısır sınırında etkin olmayan İsrail o bölgeyi de kontrol ediyor.

TürkMedya Ankara Temsilcisi Melik Yiğitel'in haberine göre, ABD Başkanı Trump'ın, İsrail Başbakanı Netanyahu ile Beyaz Saray'da yaptığı 3 saat 20 dakika süren görüşme sonrası açıklanan 20 maddelik taslakla ilgili sorunlu alanlar şöyle sıralanıyor:

İsrail'in geri çekilme aşamaları mesafe, zaman ve garantiler açısından belirsizlikler içeriyor.

Uluslararası güvenlik gücü görevlendirme konusunda BM kararı yok ve bu da uluslararası hukuki altyapıya sahip olmadığı anlamına geliyor. Bu durumda kim ne kadar güç gönderecek, görev ve sorumlulukları neye göre belirlenecek, bütün bunlar uluslararası gücün oluşturulmasına engel olur veya geciktirir.

Batı Şeria'nın konumunun ne ocağı belli değil, zira İsrail orada da işgale ve cinayetlere devam ediyor.

Hamas silah bıraktıktan sonra ne olacak, Gazze yönetiminin bir parçası olacak mı, o da belli değil.

Bütün bu süreçlere dair belirli bir takvim yok. Sadece İsrailli esirlerin serbest bırakılmasının takvimi var.

Trump'ın planı bir barış planı olarak değil 'taslak' olarak değerlendiriliyor. Taslak da, nihai çözümü getirecek teklifler içermiyor.

Taslağın olumlu beklenti yaratan tek yanı ise, İsrail saldırılarının ve katliamın durması; gıda ve sağlık yardımlarının ulaşması, açlık ve hastalıktan ölümlerin durması olarak belirtiliyor.

DOHA KARARI ÖNEMLİ OLACAK

Taslak üzerinde Katar'ın Başkenti Doha'da Körfez ülkeleri, Mısır ve ABD'nin katılımıyla görüşmeler yapılıyor. Hamas da bu görüşmelerin içinde. MİT Başkanı İbrahim Kalın da Türkiye adına görüşmelere katılıyor. Bu görüşmelerde taslaktaki belirsizliklerin giderilmesi için çalışılıyor. Hamas'ın bugün (çarşamba) veya yarın bir karar vermesi bekleniyor. Kararda Körfez ülkelerinin Hamas'la görüşmeleri etkili olacak.

TRUMP'IN 'GAZZE PLANI'

ABD Başkanı Trump'ın açıkladığı 20 maddelik Gazze planını şu şekilde:

Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, terörden arındırılmış bölge olacak.

Bölge, Gazze halkının yararına yeniden inşa edilecek.

İki taraf da bu öneriyi kabul ederse savaş hemen sona erecek.

İsrail ordusu, ABD, İsrail ve garantörlerin üzerinde anlaştığı standartlarda ve takvimde çekilecek.

ABD, Gazze'ye geçici uluslararası istikrar gücü oluşturmak için Arap ve uluslararası ortaklarla çalışacak.

İsrail'in bu anlaşmayı kamuoyu önünde kabul etmesinden sonraki 72 saat içinde hayatta ya da ölü tüm rehineler iade edilecek. İsrail, cenazesi teslim edilen her İsrailli rehine için ölen 15 Gazzelinin cenazesini teslim edecek.

Tüm rehineler serbest bırakıldıktan sonra İsrail, ömür boyu hapis yatan 250 mahkumla 7 Ekim 2023'ten sonra alıkonulan 1700 Gazzeliyi serbest bırakacak.

Tüm rehineler geri verildikten sonra, silahlarını teslim eden Hamas üyelerine af tanınacak.Gazze'den ayrılmak isteyen Hamas üyelerine, gidecekleri ülkelere güvenli geçiş sağlanacak.

Bu anlaşmanın kabulünü takiben, tüm yardımlar hemen Gazze Şeridi'ne gönderilecek.

Gazze Şeridi'ne yardım girişi ve dağıtım, BM ve Kızılay aracılığıyla, iki tarafın da müdahalesi olmadan gerçekleşecek

Gazze, geçici olarak teknokratlardan oluşacak Filistin komitesince yönetilecek. Komiteye Trump başkanlık edecek, diğer üyeler daha sonra ilan edilecek.

Komite, Filistin Yönetimi reform programını tamamlayana kadar Gazze'nin kalkınması için finansmanı sağlayacak.

Gazze'yi yeniden inşa etmek ve canlandırmak için ekonomik kalkınma planı hazırlanacak.

Özel ekonomik bölge kurulacak.

Kimse Gazze'yi terk etmeye zorlanmayacak, gitmek ya da dönmek isteyenlere izin verilecek.

Hamas ve diğer gruplar, Gazze yönetiminde doğrudan veya dolaylı hiçbir role sahip olmayacaklarını kabul edecek.

Bölgesel ortaklar, Hamas ve diğer grupların yükümlülüklerini yerine getirmesini ve tehdit oluşturmamasını garanti altına alacaktır.

İsrail Gazze'yi işgal ya da ilhak etmeyecek.

Hamas öneriyi geciktirir veya reddederse, öneri genişletilmiş yardım operasyonu da dahil olmak üzere terörden arınmış bölgelerde işletilecek.

ABD, İsrail ve Filistinliler arasında, barışçıl ve müreffeh bir birlikte yaşam için siyasi bir ufuk konusunda bir diyalog başlatacaktır.

ANKARA MÜZAKERE MASASINDA

ABD Başkanı Trump'ın sunduğu 20 maddelik Gazze planında gözler Hamas'a çevrildi. Hamas, yaptığı ilk açıklamada, "Söylenenler İsrail'in bakış açısına yakın, Netanyahu'nun savaşı sürdürmek için ısrar ettiği şeylere yakın" dedi. Hamas, Katar ve Mısır'a planı "olumlu ve objektif bir şekilde inceleyeceğini" aktardı.

Hamas ile İsrail arasında Katar, ABD ve Mısır'ın arabuluculuğunda devam eden ateşkes müzakerelerine Türkiye de katıldı. Katar'daki toplantıda Ankara'yı MİT Başkanı İbrahim Kalın temsil etti.

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, "Katar, Mısır ve Türkiye'nin çabaları, savaşı sona erdirmek için kolektif ve eşgüdümlü şekilde yürütülecektir. Bizim temel hedefimiz, savaşın ve Gazze'deki açlığın sona erdirilmesidir. Henüz yanıt için erken, ancak hareketin olumlu bir yaklaşım sergileyeceğine inanıyoruz" dedi.