Enerjide çağ atlamak istiyorlar! Binlerce kilometre öteden Türkiye'ye davet: Bu teknolojilerin çoğuna sahipsiniz

Ticaret Bakanlığının ev sahipliğinde, Afrika Birliği (AfB) koordinasyonunda ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu (TABEF) kapsamında İstanbul'a gelen Mashatile, Anadolu Ajansı'na değerlendirmelerde bulundu.

Mashatile, Türkiye ile Güney Afrika arasındaki 2012'de kararlaştırılan İkili Karma Komisyonu'nun (Bi-National Commission) 15 Ekim'de resmen faaliyete geçtiğini belirterek, "Bu komisyonu resmen başlatmak amacıyla buradaydım. Artık iki ülke ilişkilerini düzenleyecek kalıcı bir mekanizma devrede." dedi.

Türkiye ile siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin yeni bir döneme girdiğini vurgulayan Mashatile, Türk iş insanlarının Afrika kıtasıyla buluşturduğu için TABEF'in önemli bir platform olduğu belirtti.

Mashatile, özel sektörün iki ülke işbirliğinde öncü rol oynaması gerektiğini ve forumun da finansman, beceri eksikliği ve yatırım ortamı gibi başlıklarda hükümetleri harekete geçirdiğini aktararak, "Devletin rolü, iş insanlarının ticaret yapabilmesini, ortaklık kurabilmesini sağlayacak ortamı yaratmaktır." ifadesini kullandı.

TABEF'in 10 yıldır kesintisiz gerçekleştirildiğini hatırlatan Mashatile, "Bir sonraki forum 2027'de yapılacak. Biz de bu süreçte Türk ve Afrikalı yatırımcıların daha yakın çalışmasını istiyoruz." diye konuştu.

"TÜRK ŞİRKETLERİ GÜNEY AFRİKA'YA YABANCI DEĞİL"

Güney Afrika'nın enerji sektöründe büyük bir dönüşüm yapmayı hedeflediğini söyleyen Mashatile, "Bizim için ana alan enerji sektörü olacak. Daha fazla enerji üretimi yapmayı planlıyoruz. İletim hatları kurmamız, yenilenebilir enerji, güneş, rüzgar gibi kaynakları değerlendirmemiz gerekiyor. Türkiye bu teknolojilerin çoğuna sahip, bu da önemli bir nokta." dedi.

Mashatile, lojistik sorunlarının da çözüme kavuşturulması gerektiğini vurgulayarak, "Ankara'da kabul ettiğimiz bildiriyi imzalarken üzerinde anlaştığımız konulardan biri de hem beceri eğitimi hem de beceri transferini dikkate almaktı. Türk şirketlerinin Güney Afrika'ya yabancı olmadığını belirtmek isterim. Zaten farklı alanlarda faaliyet gösteriyorlar." değerlendirmesinde bulundu.

Güney Afrika'nın ticarette hedefinin yalnızca ihracat hacmini büyütmek değil, katma değeri yüksek üretim yapmak olduğunu kaydeden Mashatile, "Biz sadece ham madde ihraç edip Türkiye'den işlenmiş ürün almak istemiyoruz. Ürünlerin Güney Afrika'da üretilmesini ve burada katma değer yaratılmasını istiyoruz." diye konuştu.

Mashatile, Türkiye ile imzalanan mutabakat zaptları arasında yükseköğretim ve eğitim işbirliği, serbest bölgeler ve özel ekonomik bölgeler, yatırım teşviki ve teknoloji paylaşımı gibi başlıkların da bulunduğu dile getirdi.

"GÜNEY AFRİKA, TÜRKİYE İÇİN AFRİKA KITASINA AÇILAN KAPI"

Mashatile, Güney Afrika'nın Türkiye için yalnızca bir ticaret ortağı değil, aynı zamanda Afrika kıtasına açılan bir kapı olduğunu söyleyerek, "Türkiye şirketleri Güney Afrika'da konumlanırsa, Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) bölgesi ve Sahra Altı Afrika'daki fırsatlara erişim mümkün olur." dedi.

Güney Afrika'nın kasımda ev sahipliği yapacağı G20 Zirvesi'ne işaret eden Mashatile, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da zirveye katılacağını ve Ankara'nın desteğinin Güney Afrika için büyük önem taşıdığını vurguladı.

"FİLİSTİN'İ DESTEKLEMEYE DEVAM EDECEĞİZ"

Mashatile, Soykırım Sözleşmesi'nin ihlali gerekçesiyle Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) İsrail'e karşı açtığı davaya diğer ülkelerin de destek vermesinden memnuniyet duyduklarını dile getirerek, "Şu anda aldığımız desteği takdir ediyoruz. Davamız artık Türkiye de dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından da destekleniyor." değerlendirmesinde bulundu.

Çatışmaların barışçıl çözümü konusundaki taahhütlerinin Filistin ile sınırlı olmadığını aktaran Mashatile, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Cumhurbaşkanımız (Cyril Ramaphosa) Ukrayna'ya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne gitti, biz de bu süreçlere dahil olduk. Bir hafta önce Güney Sudan'da çeşitli aktörlerle bir araya geldim ve onların gelecek yıl sonuna kadar barışçıl seçimler yapabilmelerini sağlamak için çalışıyorum. Devam edeceğiz ama biliyorsunuz, gücümüzün yettiği kadarını yapabiliriz."

Mashatile, Filistin halkını desteklemeye devam edeceklerine değinerek, şunları kaydetti:

"İsrail, Güney Afrika'nın en büyük ticaret ortaklarından biri değil bu yüzden sorun olmamıştır. Onlar da herhangi bir tehditte bulunmamışlardır. Elbette Filistin'i desteklememizden memnun değiller ama biz masum insanların ezildiği, kadınların ve çocukların öldürüldüğü birçok ülkeyi destekliyoruz. Dünyada bu yaptığımızdan memnun olmayan başka güçler olduğunu biliyoruz. Ve olumsuz sonuçlarla karşılaşabiliriz. Bu günlerde tarifeler, sizinle aynı fikirde olmayanlara karşı bir silah olarak kullanılıyor. Ama biz, baskı altında olan, özgürlük arayan masum insanları desteklemeye kararlıyız. Adalet ve barışı savunuyoruz. Haklısınız, bu bazı zorlukları da beraberinde getirecek, ama biz bu yolu seçtik."

GÜNEY AFRİKA'NIN PARİS BÜYÜKELÇİSİNİN ÖLÜMÜ ARAŞTIRILIYOR

Güney Afrika'nın Paris Büyükelçisi Nkosinathi Emmanuel Mthethwa'nın ölümünde "şüpheler" olduğu iddialarını hatırlatan Mashatile, "Fransa'daki büyükelçi ölümü çok trajikti. Ölümünü duyduğumda ben de şok oldum." dedi.

Mashatile, Fransa'daki yetkililerin Mthethwa'nın ölüm nedenini araştırdıklarını kaydederek, "Birçok spekülasyon yapıldı ama bizim tutumumuz bu süreçlerin devam etmesine izin vermek yönünde. Güney Afrika da gerçeği ortaya çıkarmak için Fransız yetkililerle işbirliği yapmaya başladı. Sonuçları alacağız ve tam olarak ne olduğunu öğreneceğiz." yorumunda bulundu.