IKBY’nin ticaret kapısının kilidi Türkiye’nin elinde

Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı 5 ülke arasında Irak yer alıyor. Ancak Kuzey Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), enerji nakil hatlarında olduğu gibi ticarette de Türkiye’ye bağımlı durumda. Türk tarım ve gıda firmaları başta olmak üzere İKBY’nin karnı Türkiye sayesinde doyuyor denilse yeridir. Haliyle, Ankara’nın gerek kendi iradesi gerekse Irak Merkezi Hükümeti ve bölge ülkeleri ile atacağı adımların caydırıcılık etkisinin yüksek dozda olacağı öngörülüyor. Yıl sonunda 155 milyar doları bulması beklenen toplam ihracatımız içinde, Kuzey Irak’a ticari yaptırımlar sonrası 7,6 milyar dolarlık bir kaybın telafi edilebileceği ifade ediliyor.

 

GÜNDE 50 TIR GİDİYOR

 

Ancak işler, Barzani Yönetimi için yolunda gitmeyecek, zira bölgenin yumurtası bile Türkiye’den gidiyor. Bölge, yumurta üretecek bir tesise veya üretim teknolojisine bile sahip olmadığı için haftada 50 TIR'lık yumurta ihracatı gerçekleştiriyoruz. Afyonkarahisar Başmakçı Tavukçuluk Kooperatifi Başkanı Nevzat Tezcan, "IKBY'nin yumurta ihtiyacının tamamını Türkiye karşılıyor. Bağdat Yönetimi'ne haftalık 200 TIR'dan fazla ihracat yapılıyoruz. Yaptırım, Bağdat'a olsa bizi etkiler ama 50 TIR Türkiye’yi vurmaz” diyor.

 

NEFES BİLE ALAMAZ

 

Türkiye’nin elindeki iki büyük kozdan biri, Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı’nın vanası iken diğeri de ticari yaptırımlar. İki ülkenin ticareti 7,6 milyar doları bulurken, ülke gıda, tarım ve tekstil gibi stratejik önemdeki ihtiyaçlarını Türkiye’den karşılıyor. Uzmanlar, ekonomik açıdan Türkiye'ye bağlı olunması nedeniyle yaptırımların, Barzani yönetimine nefes bile aldırmayacağı konusunda birleşiyor. Birçok sektör temsilcisi, alınacak tedbirlerin Türk ekonomisine muhtemel maliyetinin alternatif pazarlardan kolayca telafi edileceği görüşünde.

 

DENKLEMİ ÇÖZECEK ÜLKE TÜRKİYE OLACAKTIR

 

Barzani Yönetimi, günü kurtaracak çözümlere yönelse de birçok uzmana göre uzun vadede ipler Türkiye’nin elinde. Türkiye ve Irak; dolayısıyla IKBY arasında uzun zamandır süregelen derin ekonomik ilişkiler olduğuna dikkati çeken Enerji Uzmanı Prof. Dr. Erdal Tanas Karagöl, “Özellikle referandumun gerçekleştirildiği bölgelerde Türkiye’nin ekonomik ve ticari olarak varlığı yadsınamaz düzeyde. Türk işadamları ve firmaları bölgeye ciddi yatırımlar gerçekleştiriyor” diye konuştu.

 

IKBY sınırları içerisindeki petrolün Batıya ulaştırılmasında en önemli yolun Türkiye olduğuna dikkat çeken Karagöl, “Suriye’deki iç karışıklık ve İran’ın tutumu İKBY’yi Türkiye’ye karşı itmekte. Bu sebeple, yakın zamanda bölgede yeniden kurulacağı düşünülen denklemin dışında kalmak yerine denklem kurucularından biri olarak varlık göstermek Türkiye’nin çıkarına olacaktır” diye konuştu.(Yenişafak)